tag:blogger.com,1999:blog-5934357542232459252024-03-19T06:00:33.352+01:00Carta XeométricaCibránhttp://www.blogger.com/profile/05434153873163086551noreply@blogger.comBlogger5138125tag:blogger.com,1999:blog-593435754223245925.post-6278123486234221782024-03-19T06:00:00.002+01:002024-03-19T06:00:00.131+01:00O galego resiste<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjf8DEsUAEHIiab8zPUEuCLxho5Maw5Io-zCuQOmDwNsiey_8yB60Mc0YJ11TG0yV8DitqAfg0JqfIUtY5rtPJOW_iK1_nA1-JLnGJxr0lWOZxCFdUIn5AdueRvZbPelcVBGZnp1deyUIotznPem_UkysX8abMfEHVqougBKxfXS3VmOIVf1GWuaD5j517I/s187/n%C3%B3s.png" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="116" data-original-width="187" height="116" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjf8DEsUAEHIiab8zPUEuCLxho5Maw5Io-zCuQOmDwNsiey_8yB60Mc0YJ11TG0yV8DitqAfg0JqfIUtY5rtPJOW_iK1_nA1-JLnGJxr0lWOZxCFdUIn5AdueRvZbPelcVBGZnp1deyUIotznPem_UkysX8abMfEHVqougBKxfXS3VmOIVf1GWuaD5j517I/s1600/n%C3%B3s.png" width="187" /></a></div><br />por Marilar Aleixandre en <a href="https://www.nosdiario.gal/opinion/marilar-aleixandre/o-galego-resiste/20240312074347192730.html?utm_medium=social&utm_source=facebook&utm_campaign=share_button&fbclid=IwAR21-RC-W_e7IU52JMNJLvXwrUIFi-pusPr6ZubjCc5-H_BhmJW3762YVfw">Nós Diario:</a> <p></p><span style="color: #999999;"></span><blockquote><span style="color: #999999;">
Resistencia. Explica a continuidade da lingua galega durante séculos malia ser ignorada, prohibida, ausente do ensino e do discurso público. Houbo outros factores, mais a lingua galega está viva grazas á resistencia das falantes. Quero falar de resistentes hoxe, en 2024, remando contra o desleixo, o decreto de trilingüismo, o escaso apoio. Falemos da esperanza. Falemos de pasar á acción. <br />
Hai esperanza nos proxectos e experiencias de dinamización lingüística. En 2013, Pilar Ponte iniciou, no IES da Pobra do Caramiñal, "21 días co galego", agora engadindo "e +" propoñendo ao alumnado o compromiso de empregar o galego polo menos durante tres semanas seguidas en todos os ámbitos da súa vida. Desde 2019 ten o apoio da Secretaría Xeral de Política Lingüística, mais iso parece implicar que o número de centros non medra, son 10 ou 12 cada ano. É a inspiración para outros. <span><a name='more'></a></span><br />
"Modo galego, actívao!", colaboración da RAG e o Concello de Ames desde 2018, chega a tres mil nenas e nenos de infantil e primaria que asinaron o acordo de compromiso en todas as escolas do concello. Ademais das actividades educativas, pon o foco nas extraescolares, música, videoxogos, redes sociais, ás veces na aula fálase galego e nos xogos non. Para isto foi indispensábel a complicidade das familias. A RAG considérao unha experiencia piloto a estender a outros concellos. Pretende reverter a perda de galegofalantes no primeiro contacto coa escola.</span><div><span style="color: #999999;">"Aquí tamén se fala" é a máis recente e a que acadou máis difusión, chegando neste intre a case 200 centros e 90 concellos. Iniciada no curso 2022-2023 por Alberto Pombo e Arcadio González no IES Rafael Dieste da Coruña, que conta cun 25% de alumnado migrante, ten a singularidade de asignar ao alumnado a responsabilidade da dinamización, visitar comercios, repartir cartazes, producir audiovisuais. Reivindica as cidades como espazos galegofalantes.</span><p><span style="color: #999999;"> Resistencia, acción, esperanza.</span></p></div></blockquote><div><p><span style="color: #999999;"></span></p></div>Cibránhttp://www.blogger.com/profile/05434153873163086551noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-593435754223245925.post-55246429856691181152024-02-23T10:10:00.000+01:002024-02-23T10:10:00.133+01:00Un pelouro que roda<p style="text-align: center;"> <iframe allow="accelerometer; autoplay; clipboard-write; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture; web-share" allowfullscreen="" frameborder="0" height="315" src="https://www.youtube.com/embed/Gv32PESCKqo?si=-ZcnmEN09ABcCOqo" title="YouTube video player" width="560"></iframe></p><p style="text-align: left;">Unha nova edición do Día de Rosalía e tamén un novo vídeo especialmente realizado para esta xornada polo Concello da Estrada. </p><p style="text-align: left;">Onte, no Teatro Principal da Estrada celebrouse un encontro con escolares do concello no que houbo un recitado de poesías e no que finalmente se presentou este vídeo na honra de Rosalía, protagonizado polo grupo musical <i>A banda da Loba</i>. Este é dos poucos actos dos que un pode sentirse orgulloso de pertencer a este concello.</p><p style="text-align: left;"><br /></p>Cibránhttp://www.blogger.com/profile/05434153873163086551noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-593435754223245925.post-83254047489212014382024-02-23T06:00:00.000+01:002024-02-23T06:00:00.138+01:00Español, para que?<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhCOkIjAmIrrNHED6vxf1mHUxcAHi4PAF9-LwcerivLGQnk0qdd_AQ1T5hxBw2RBrIYeSK6Op8uomG7ZuwPRcwloQnqXJhjqplp2slOV0Nooov80yeL1DIZHXWnIzVsZeah4prZPPXutUiGpLNyMTXoynrhKLwKJ7i8M0XeysBnZaV5rEZzVGyVlSO0byX3/s201/N%C3%96S_diario.png" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="112" data-original-width="201" height="112" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhCOkIjAmIrrNHED6vxf1mHUxcAHi4PAF9-LwcerivLGQnk0qdd_AQ1T5hxBw2RBrIYeSK6Op8uomG7ZuwPRcwloQnqXJhjqplp2slOV0Nooov80yeL1DIZHXWnIzVsZeah4prZPPXutUiGpLNyMTXoynrhKLwKJ7i8M0XeysBnZaV5rEZzVGyVlSO0byX3/s1600/N%C3%96S_diario.png" width="201" /></a></div><br /> por Lois Agrelo, en <a href="https://www.nosdiario.gal/opinion/lois-agrelo/espanol-pra-que/20240216055910190706.html">Nós Diario:</a><p></p><span style="color: #666666;"></span><blockquote><span style="color: #666666;">
Estou completamente de acordo co presidente Rueda, en Galicia ten que existir un bilingüismo, e ate un trilingüismo, harmónico entre as tres linguas verdadeiramente útiles nos tempos que corren: o inglés, o chinés e o galego.</span><p><span style="color: #666666;"> <span></span></span></p><a name='more'></a><p></p><span style="color: #666666;">
O galego, xa que estamos en Galicia e é a nosa lingua propia, a que creamos nós de forma colectiva dende hai xa 1200 anos e seguimos creando día a día, deixando a nosa pegada única no mundo. Pois un pobo que perde a súa lingua é como un fillo ao que lle morre a nai, ou máis ben como unha nai á que lle morre un fillo. Ningún pobo debería pasar polo trauma de sobrevivir á súa lingua.</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
Outro motivo, máis persoal quizais, é poder gozar da nosa marabillosa literatura, para min a mellor do mundo. As obras de Cunqueiro, Rosalía, Blanco-Amor, Avilés de Taramancos... téñense que ler na lingua na que foron imaxinadas. E a música... ai, a nosa música! O noso teatro, o noso cine... ou acaso non merecemos unha cultura propia? E non esquezamos as conexións co mundo lusófono, de gran relevancia e actualidade internacional, das que falarei máis adiante.</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
E o inglés e chinés como linguas francas, útiles e internacionais. Quen fala español a nivel internacional? Acaso é unha lingua que se escoite no G7 ou na OTAN? O único país dos BRICs de Suramérica é Brasil, e xa o temos cuberto, 214 millóns de habitantes. E os países de fala hispana en latinoamérica miran todos a EEUU, emigran sabendo que van ter que aprender inglés. Os que van a España é porque non os deixan entrar no país de Smith & Wesson e teñen que conformarse cunha economía máis pobre e con menos oportunidades. De feito, os mexicanos máis podentes xa falan unha mestura de español e inglés, o famoso spanglish. É dicir, foxen das súas pobres raíces hispánicas cara ao rico mundo anglosaxón. Porto Rico prefire ser ianqui. E no resto de países latinos falan cadansúa propia variante do español, en ningún se fala o castelán realacadémico cervantino que nos ensinan na escola.
</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
Entón, para que serve o español? Para comunicarnos coa poboación española peninsular, uns 47 millóns? Dos cales case 3 millóns falan galego, outro millón, euskara e outros 9 millóns catalán. Quedan 34 millóns de falantes, e tamén hai unha parte non contada que entende ou fala galego (Castela e León, Extremadura, Asturias...). E, por suposto, os 10 millóns de falantes de portugués peninsular.
</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
Para que perder o tempo na escola aprendendo unha lingua que só serve para falar con apenas 30 millóns de persoas, cando se podería ensinar inglés ou chinés e abrirnos ao mundo de verdade? Con todo o tempo que se lle adica ao español na escola, nuns cantos anos somos Luxemburgo a nivel de linguas. Co beneficio engadido de poder prestixiar unha lingua propia e non ser os “españois con el acento cantarín”, sumidos no tópico e na irrelevancia por eses mesmos que impoñen a súa pobre lingua a través de argumentos de imperio caído. Porque si, o español é lingua de pobres, e o inglés, o chinés ou o árabe, lingua de ricos. Ou non eran eses os argumentos?</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
Se queremos que os nosos nenos e nenas teñan futuro, hai que ensinarlles linguas útiles e internacionais, e non unha trapallada irrelevante que só se fala en Madrid. Resulta funcional se queres ser vendedor de chinchos ou levar unha casa rural, pero pouco máis.</span></blockquote><span style="color: #666666;"></span>Cibránhttp://www.blogger.com/profile/05434153873163086551noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-593435754223245925.post-60141632960029704282024-02-22T10:10:00.001+01:002024-02-22T10:10:00.138+01:00Ciencia en galego no Día da Lingua Materna<p style="text-align: center;"> <iframe allow="accelerometer; autoplay; clipboard-write; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture; web-share" allowfullscreen="" frameborder="0" height="315" src="https://www.youtube.com/embed/ceykQhPOwio?si=_J6_sbWUUPcnuhOE" title="YouTube video player" width="560"></iframe></p><div>Este vídeo de Diego Luís Ojea, alumno do IES Pintor Colmeiro (Silleda) foi o gañador do concurso <a href="https://www.usc.gal/gl/servizos/area/normalizacion-linguistica/proxectate/petiscos-ciencia">Petiscos de ciencia</a> convocado pola USC no que premian vídeos de ciencia en galego. <a href="https://www.usc.gal/gl/xornal/novas/premios-relatorios-monologos-galego-facultade-ciencias-dia-internacional-lingua-materna">Unha feliz coincidencia</a> quixo que se o acto de entrega de premios fose precisamente no Día da Lingua Materna, tamén o día en que o <a href="https://www.nosdiario.gal/articulo/politica/pp-veta-que-galego-sexa-cooficial-senado/20240221170647191145.html">PP veta o uso do galego no Senado</a>. Non debe ser unha coincidencia pois tamén é o PP o que prohíbe o uso da lingua galega nas clases de ciencias, de aí que aínda sexa máis pertinente e necesaria a existencia deste concurso.</div><div>O segundo premio foi para Nuria Castro González, Alejandra Chamorro García e Xiomara Silva Vázquez, do IES Laxeiro de Lalín. Velaquí o tedes:</div><div><p style="text-align: center;"> <iframe allow="accelerometer; autoplay; clipboard-write; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture; web-share" allowfullscreen="" frameborder="0" height="315" src="https://www.youtube.com/embed/d5NWbVTAgUE?si=_sDK3UX-3ABcEGbK" title="YouTube video player" width="560"></iframe> </p><p><br /></p><p> <a href="https://www.usc.gal/gl/xornal/novas/premios-relatorios-monologos-galego-facultade-ciencias-dia-internacional-lingua-materna">Premios, relatorios e monólogos en galego na Facultade de Ciencias polo Día Internacional da Lingua Materna</a></p></div>Cibránhttp://www.blogger.com/profile/05434153873163086551noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-593435754223245925.post-86414259099730430192024-02-21T06:00:00.000+01:002024-02-21T06:00:00.372+01:00Acordo pola lingua<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiJFHHUUA-bCeR_e4wVqXXvYOO6301LpuM1qkn7NwPpSdQezzGpWLWgGvwIStLk80i4U2GIfkp0hBiwElNjCQcqWnQv75VJxBCpYm18ZU-o2o_qSWtbWDXUgLo8Ffo_XOY8yy91CzZISbbQUhfo9L_wZbNdUxduLVnXQPU9cQZ0c-_zbFdKep3LgSX5Ypdz/s187/n%C3%B3s.png" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="116" data-original-width="187" height="116" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiJFHHUUA-bCeR_e4wVqXXvYOO6301LpuM1qkn7NwPpSdQezzGpWLWgGvwIStLk80i4U2GIfkp0hBiwElNjCQcqWnQv75VJxBCpYm18ZU-o2o_qSWtbWDXUgLo8Ffo_XOY8yy91CzZISbbQUhfo9L_wZbNdUxduLVnXQPU9cQZ0c-_zbFdKep3LgSX5Ypdz/s1600/n%C3%B3s.png" width="187" /></a></div><br /> por M. Bragado en<a href="https://www.nosdiario.gal/opinion/manuel-bragado/acordo-pola-lingua/20240214073754190217.html"> Nós Diario:</a><p></p><span style="color: #666666;"></span><blockquote><span style="color: #666666;">
Abondaron apenas dous minutos do debate da CRTVG para que Rueda premese na campaña a tecla antipánico e recuperase o discurso ultra da "imposición del gallego" de hai quince anos. Amosou que calquera referencia ao galego ou nova proposta para o seu uso lle parece excesiva ou perigosa. Sentiuse atacado por Besteiro cando convidou aos conservadores a utilizar o galego nas cámaras das Cortes.</span><p><span style="color: #666666;"> <span></span></span></p><a name='more'></a><p></p><span style="color: #666666;">
Quedou chocado cando Pontón se comprometeu a traballar por un gran acordo pola lingua, que incluíse a derrogación do decreto 79/2010 de Plurilingüismo e a aprobación doutro pola igualdade lingüística, coa intención de que todo o alumnado acadase "igualdade no coñecemento para que haxa liberdade de expresión". Proposta que levou a candidata do BNG, no seu momento máis brillante, a enfrontar a Rueda co dilema de unirse a este acordo ou continuar detrás da pancarta contra o galego como fixera o 8 de febreiro de 2009.</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
E tras sete segundos (interminables) de silencio, non atopou outra saída que tirar do vello discurso lingüicida e tachar a proposta da nacionalista como de imposición do "monolingüismo, o do ensino unicamente en galego" e, despois, nun chimpo de TikTok convidar a "ler o programa do BNG". Lectura que ben paga a pena, xa que as seis páxinas que os nacionalistas dedican a lingua, un dos once eixos condutores do seu programa electoral, ademais das incluídas no de política educativa, constitúen un chamamento razoado a construír un grande acordo nacional pola lingua galega, que acade consenso amplo entre os axentes políticos, económicos e sociais para reverter a perda acusada de falantes da última década.</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
E o que é aínda máis novidoso, ofrece o compromiso de introducir unha perspectiva de lingua que axude a que se teña en conta o fomento do uso e do prestixio do galego nas accións do goberno que o permitan. O 18 de febreiro escollemos tamén entre construír ese acordo estratéxico pola esperanza do galego ou continuar coa deriva actual do seu esmorecemento en voz baixa.</span></blockquote><span style="color: #666666;"></span>Cibránhttp://www.blogger.com/profile/05434153873163086551noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-593435754223245925.post-2278347140006648212024-01-29T06:00:00.000+01:002024-01-29T06:00:00.142+01:00Máis mentiras sobre o galego<p> </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiIoC1tXvcrN4EZZq37zRz9OSvkB5ASjX6IuY_OnrfQnXQZSm4LNLQMplD-tVhrK9DzZj5cNWwYQ1Rwm4Tn7rea6e-AsLgSDSvxVHsI9FjzMO8JDxTo5K70Swoji9PLe6DFyBGf7rPt7cZ60WD6Fv6bIMuRzPxbTCnnrTATXXyMwSiAoh_wa3dyQuDD1rTO/s187/n%C3%B3s.png" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="116" data-original-width="187" height="116" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiIoC1tXvcrN4EZZq37zRz9OSvkB5ASjX6IuY_OnrfQnXQZSm4LNLQMplD-tVhrK9DzZj5cNWwYQ1Rwm4Tn7rea6e-AsLgSDSvxVHsI9FjzMO8JDxTo5K70Swoji9PLe6DFyBGf7rPt7cZ60WD6Fv6bIMuRzPxbTCnnrTATXXyMwSiAoh_wa3dyQuDD1rTO/s1600/n%C3%B3s.png" width="187" /></a></div><br />Elsa Quinta Alborés en <a href="https://www.nosdiario.gal/blog/elsa-quintas-albores/mais-mentiras-galego/20240122110645187960.html?utm_medium=social&utm_source=twitter&utm_campaign=share_button">Nós Diario:</a><p></p><span style="color: #666666;"></span><blockquote><span style="color: #666666;">
Hai uns días nun Colexio de Procuradores nunha conversa informal estaban a criticar un xuíz por emitir sentenzas en galego. A uns procuradores déuselles por asegurar que o maxistrado percibía un incentivo económico por emitir resolucións na nosa lingua, como se non tivésemos problemas máis importantes na Administración de Xustiza, v. g. a falta de recursos humanos nos Xulgados que provoca a lentitude nos procedementos. Que conste que hai procuradoras, excelentes profesionais, que realizan o seu traballo en galego.
</span><p><span style="color: #666666;"> <span></span></span></p><a name='more'></a><p></p><span style="color: #666666;">
Os xuíces que pronuncian sentenzas en galego non só non perciben incentivos, senón que carecen de recursos para emitilas en plena igualdade que os que deciden facelo en castellano. Como levamos anos denunciando dende A Mesa pola Normalización Lingüística, queda moito traballo por facer na Administración de Xustiza para que os procedementos se poidan desenvolver integramente en galego, a comezar pola aplicación informática Minerva-NOX (Nova Oficina Xudicial) que emprega tanto os xuíces e os letrados da administración de xustiza como o persoal da oficina xudicial.
</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
Esta aplicación informática é da autoría do Ministerio de Xustiza, mais foi cedida á Consellaría de Xustiza da Xunta de Galiza que, se quixese, podería adaptala á realidade lingüística galega introducindo formularios en galego. É unha cuestión de vontade, pero a Xunta non quere que xuíces e funcionarios poidan desenvolver as súas tarefas en galego. Actas, dilixencias de ordenación, decretos, providencias, autos e sentenzas están á súa disposición en castellano, mais ningunha en galego.
</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
Os xuíces non cobran un plus por emitir sentenzas en galego. Tan só padecen a pretendida incompetencia dun goberno autonómico que durante anos xustificaba a súa inacción por non ter a cesión do Minerva-NOX. A Xunta de Galiza sempre actúa do mesmo xeito, botando balóns fóra ao acusar outros. Acabóuselle a escusa cando o Ministerio de Xustiza demostrou que xa cedera a aplicación informática coa faculdade de introducir modelos en galego.
</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
Levan transcorridos moitos anos dende que D. Valentín García, Secretario Xeral de Normalización Lingüística da Xunta de Galiza, comezou a prometer aos xuíces que terán o Minerva-NOX con versión en galego de todos os documentos. Podemos afirmar que incluso houbo retrocesos, porque a anterior versión do Minerva si incluída algúns documentos en galego. Mais foron absolutamente eliminados do actual Minerva-NOX.
</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
Os xuíces que optan por ditar resolucións en galego carecen de formularios na nosa lingua, polo que se deben esforzar para redactalas ad hoc en galego e dotarse de lexislación que non necesariamente conta con tradución oficial ao galego, porque o BOE actualmente tampouco conta con versión en galego de todas as disposicións. Os xuíces explican que redactan as sentenzas en galego nun procesador de textos calquera e que despois eles mesmos poden trasladalas manualmente ao Minerva-NOX.
</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
Mais traducir toda a súa demais produción, como autos e providencias, suporía un colapso do seu traballo e por iso nin os máis concienciados coa lingua galega emiten estas resolucións en galego.
</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
O mesmo sucede co funcionariado da oficina xudicial. Non dispoñen de modelos de documentos no Minerva-NOX, de forma que non se pode garantir o exercicio do artigo 9 da Carta Europea de Linguas Rexionais e Minorizadas que establece o dereito da cidadá á escolla lingüística da tramitación do procedemento.
</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
En consecuencia, a Xunta de Galiza está vulnerando o artigo 9 da Carta Europea de Linguas Rexionais e Minorizadas en todas as xurisdicións: civil, penal, contencioso-administrativa e social.
</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
Esta é a realidade que se vive día a día nos Xulgados galegos, a que poden afirmar todos os operadores xurídicos sen necesidade de interpretacións, porque todas sabemos que a Xunta se encarga de manter o galego ben afastado dos tribunais.
</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
O resultado é o escaso número de sentenzas en galego que se ditan e o escaso número de procedementos que se tramitan en galego. Menos do 1%.
</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
Esta é a realidade que lle trasladou A Mesa pola Normalización Lingüística ao Comité de Expertos que avalían o cumprimento da Carta Europea de Linguas Rexionais e Minorizadas ratificada ao máximo nivel polo Estado Español o 2 de febreiro de 2001 e publicada no BOE núm. 222 de 15 de setembro de 2001.
</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
A Xunta só leva 22 anos de atraso na aplicación desta norma. A Mesa pola Normalización Lingüística leva outros tantos anos denunciándoo ante as instancias europeas.</span></blockquote><span style="color: #666666;"></span>Cibránhttp://www.blogger.com/profile/05434153873163086551noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-593435754223245925.post-59771298433944504902024-01-09T06:00:00.001+01:002024-01-09T06:00:00.245+01:00Chamada ás formiguiñas<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEin2LpaYBGF4bntUMzvEMJYEsdzOO-2H5kNpjghwL7dbeeDU2bKlKnE_BpIvWwKKana74LwbKvMa-6RDGoS-LFZgqnKm75Fn1mi9it3YSFzx4XPhjbb62bcOMPbpgO6qW5hByD-uinAyckKWpvVV8aFICYlLlImDf93kT_bS43ToGg69t8dl4hFkk9NEw_v/s472/el_correo_gallego.png" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em; text-align: left;"><img border="0" data-original-height="82" data-original-width="472" height="56" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEin2LpaYBGF4bntUMzvEMJYEsdzOO-2H5kNpjghwL7dbeeDU2bKlKnE_BpIvWwKKana74LwbKvMa-6RDGoS-LFZgqnKm75Fn1mi9it3YSFzx4XPhjbb62bcOMPbpgO6qW5hByD-uinAyckKWpvVV8aFICYlLlImDf93kT_bS43ToGg69t8dl4hFkk9NEw_v/s320/el_correo_gallego.png" width="320" /></a></div><br /><div class="separator" style="clear: both; text-align: left;"><br /></div><br /> por Carlos Callón en<a href="https://www.elcorreogallego.es/opinion/2024/01/02/chamada-as-formiguinas-96465052.html?utm_source=whatsapp&utm_medium=social&utm_campaign=btn-share"> El Correo Gallego:</a><p></p><span style="color: #666666;"></span><blockquote><span style="color: #666666;">
Acabamos de pasar unha nova volta ao sol. Após o inverno, tornará a primavera; máis unha para o galego, a pesar dos responsos e vergoñas. Pouco antes de se abriren as flores temos na axenda unhas eleccións autonómicas. Nas nosas mans está que sexan o exordio dun tempo novo.</span><p><span style="color: #666666;"> <span></span></span></p><a name='more'></a><p></p><span style="color: #666666;">
Con certeza, non hai nada máis importante para o galego que estas votacións. Animo todas as persoas con afecto pola lingua a colaboraren para que haxa unha participación decisiva, que faga posíbel a mudanza de goberno. A sociedade galega precisa oxíxeno en moitos ámbitos. O idioma é un termómetro.</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
Ben sei, no entanto, que non podemos fiar todas as nosas esperanzas á armazón institucional. O activismo cotián continúa a ser chave. Para esas dúas pernas (administracións, sociedade) achego estes cinco propósitos para 2024: </span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
1) Cómpre centrarmos esforzos no ensino. Non hai lingua que se restaure e revitalice sen ter a escola como apoio, moito menos se a ten en contra. O mal chamado Decreto de Plurilingüismo é o principal tóxico que respiramos nestes momentos. Deben prohibirse as prohibicións ao galego.</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
2) Alí onde xa hai formacións políticas sensíbeis á nosa lingua nas administracións locais, é preciso que asuman a emerxencia. Urxe colocar obxectivos de galeguización interna e externa e avanzar para cumprilos. O primeiro paso é que debe haber un aumento significativo dos orzamentos para ese fin, cun control rigoroso das partidas.</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
3) Tamén será balsámico para o galego cultivar a pluralidade nas institucións culturais do país, que favoreza unha explosión de diálogo e vida. Que se abran as xanelas e as portas, na liña do que xa indicou no seu día Francisco Fernández del Riego. Deberiamos facer tamén todo o posíbel, máis aínda após este fanado centenario do Seminario de Estudos Galegos, para que o Instituto de Estudios Gallegos Padre Sarmiento estea á altura da persoa de quen leva o nome e dos seus alicerces, saqueos do franquismo.</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
4) É crucial afortalarmos o activismo de base, congregado en especial na Mesa e na plataforma Queremos Galego. Os principais adiantos que conseguimos nestes anos foron grazas aos logros impulsado por estas formigas perspicaces e teimudas. A Iniciativa Xabarín mostra a senda: participativa, clara e ben explicada, con éxitos palpábeis e cun horizonte para avanzar.</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
5) Nesta última volta ao sol fixéronse corenta anos da Lei de normalización lingüística e vinte do acordo de normativa oficial do galego. Tanto a Lei como as normas merecen sentar e falar. É saudábel que a roupaxe gráfica avance na confluencia co resto do sistema lingüístico que naceu no reino da Galiza e que teñamos unha Lei garantista, que protexa e defenda o dereito lexítimo a vivirmos no noso idioma.</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
As grandes travesías empréndense con pasos curtos. Camiñamos, formiguiña</span>s?</blockquote>Cibránhttp://www.blogger.com/profile/05434153873163086551noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-593435754223245925.post-83178383218550050832024-01-06T10:10:00.000+01:002024-01-06T10:10:00.141+01:00Catorce anos e un día<p> </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjVbXl4h4rRXzipX48e0aoxPrS2IsRjBofKuSEEGJR9fq6YBTrAIdgjl84HdKIEp-W0sV7p2hIjFeDiHKgeftzHhVsmj1WKq6mzA-SsgS1FUeWZkEssMYXCTQrkADESnN06JXEKM5hfmDbr0BjsK-wdt_L8ey8uB1k_W59x28rUCmJ4dkBV9rDVexmqguvu/s228/eu.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="228" data-original-width="228" height="200" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjVbXl4h4rRXzipX48e0aoxPrS2IsRjBofKuSEEGJR9fq6YBTrAIdgjl84HdKIEp-W0sV7p2hIjFeDiHKgeftzHhVsmj1WKq6mzA-SsgS1FUeWZkEssMYXCTQrkADESnN06JXEKM5hfmDbr0BjsK-wdt_L8ey8uB1k_W59x28rUCmJ4dkBV9rDVexmqguvu/w200-h200/eu.jpg" width="200" /></a></div>Outro ano máis é noite de Reis e sento diante do ordenador para escribir esta entrada de aniversario. Van alá catorce. <p></p><p>A intensidade do blogue segue reducíndose. Neste último ano subín menos de 100 entradas a este blogue. Nunca o número fora tan reducido. <a href="https://cartaxeometrica.blogspot.com/2023/01/trece-anos-e-un-dia.html">Xa explicara hai un ano </a>que a principal razón deste descenso é debido a unha maior dedicación ao outro blogue que manteño, <a href="https://retallosdematematicas.blogspot.com/">Retallos de matemáticas</a>, así como ao <a href="https://sites.google.com/view/retallos-de-matematicas/inicio">portal web do mesmo nome</a> no que vou recollendo todo tipo de recursos de matemáticas en galego (xa sabedes, esa materia, xunto con outras, que a Xunta prohíbe impartir en galego na súa cruzada contra a nosa lingua). A pesar de todo, e a pesar de que o mundo blogueiro non está de moda, as visitas mantivéronse pois están nunha cifra próxima ás 100.000 no pasado 2023.</p><p>Eu só lle pido aos Reis unha cousa: unha nova política lingüística, unha radicalmente distinta e que teña como obxectivo a plena normalización do galego. É posible.</p>Cibránhttp://www.blogger.com/profile/05434153873163086551noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-593435754223245925.post-9196982831353755942023-12-23T10:10:00.001+01:002024-01-05T16:30:59.202+01:00O valor das palabras. LGx15 2023<div style="text-align: center;"><iframe allow="accelerometer; autoplay; clipboard-write; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture; web-share" allowfullscreen="" frameborder="0" height="315" src="https://www.youtube.com/embed/gOLfMDsfctk?si=qIl-UJn3ajcXj2Os" title="YouTube video player" width="560"></iframe></div><div><br /><p>Paco Veiga, mestre, pedagogo e profesor de Lingua no IES de Melide é o primeiro protagonista da serie deste ano de LGx15 da CTNL</p>
</div>A intervención realiza un pequeno percorrido por conceptos (“palabras”) que axudan a debuxar a situación lingüística actual, desde a perspectiva de que, se non reflexionamos colectivamente sobre o que está sucedendo –sen pre-xuízos– dificilmente poderemos mirar cara ao futuro.Cibránhttp://www.blogger.com/profile/05434153873163086551noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-593435754223245925.post-42285902021043487612023-12-17T10:10:00.001+01:002023-12-17T10:10:00.134+01:00A Xunta patrocina a exclusión do galego nos novos proxectos audiovisuais<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiY2MtqsC92I_Sk6bLMvpzTWoBkqFgT2qxCWTYDNfHYMc8BA-TWTFQeHbtqSFB9XdYVPdNfA4WcqhhjqHa6VvLEXLul922d_C00DkLmUzfJxxIevZYJSKiuBV0sb5L2gW5RCSEFWP6qsaUutLu5u0m-HkmbFjdi8wQaT43aGd_xCyWGcBW97o8B6M9XIIw5/s1652/23_12_conectalab.png" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="765" data-original-width="1652" height="148" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiY2MtqsC92I_Sk6bLMvpzTWoBkqFgT2qxCWTYDNfHYMc8BA-TWTFQeHbtqSFB9XdYVPdNfA4WcqhhjqHa6VvLEXLul922d_C00DkLmUzfJxxIevZYJSKiuBV0sb5L2gW5RCSEFWP6qsaUutLu5u0m-HkmbFjdi8wQaT43aGd_xCyWGcBW97o8B6M9XIIw5/s320/23_12_conectalab.png" width="320" /></a></div><br /><a href="https://www.lingua.gal/a-secretaria-xeral/actualidade/novas/-/nova/X85992/xunta-patrocina-conecta-lab-asociacion-audiovisual-crea-para-acompanar-proceso">Neste anuncio da SXPL</a> dáselle publicidade ao Conecta LAB da Asociación audiovisual CREA pois ten patrocinio da Xunta e da Deputación de Pontevedra. Alí infórmasenos de que<p></p><p></p><blockquote><span style="color: #666666;">Os seis proxectos que participarán na nova entrega do laboratorio de CREA serán elixidos entre as máis de 200 propostas recibidas, das que un 40% están asinadas por mulleres e <b>un 30% son en lingua galega</b>.</span></blockquote><p> Isto é, dos participantes, un 30% están en galego. Dos 6 proxectos escollidos non se di nada, quizais ningún sexa en galego. Esta é a promoción que fai a SXPL da lingua galega. Non, non me estou equivocando de organismo, a nova aparece no portal da SXPL que presuntamente debería dedicarse a iso da normalización. O que vemos é que se dedica á destrución da presenza da lingua por todas partes. Pero isto non é todo, aínda hai máis.</p><p>Se un quer informarse máis, no propio <a href="https://www.crea.gal/conectalab/">portal do Conecta LAB</a>, verá que lle aparecerá unha páxina na que o galego está excluído. En segundo lugar, nas bases do proxecto vemos que nestes proxectos audiovisuais o da lingua é o que menos importa pois que o proxecto se desenvolva en galego, non conta para nada. Velaquí o único punto onde aparece algo que teña que ver co asunto, puntuarase con 25 puntos (de 100) a relación do proxecto con Galicia e coa lingua galega. Hai que ser un idiota ou un radical anti-galego para non ver a trampa e o desprezo á nosa lingua en toda esta farramallada. Normalización? u-la?</p><p></p>Cibránhttp://www.blogger.com/profile/05434153873163086551noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-593435754223245925.post-91286478379411910452023-12-09T10:10:00.000+01:002023-12-09T18:19:14.496+01:00Tempos duros. Versión rusa<div style="text-align: center;"><iframe allow="accelerometer; autoplay; clipboard-write; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture; web-share" allowfullscreen="" frameborder="0" height="315" src="https://www.youtube.com/embed/UUewn39Lnb8?si=ch5Cp6641Wl7h9gk" title="YouTube video player" width="560"></iframe></div><div><br /></div><div>Vía <a href="https://twitter.com/Mixigodo/status/1733243280547049975">este Xío de Miguel Grandío</a> fun dar con esta inclasificable versión rusa da canción de <a href="https://skarmento.bandcamp.com/">Skarmento</a>.<br /><p> </p></div>Cibránhttp://www.blogger.com/profile/05434153873163086551noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-593435754223245925.post-81989392849795381312023-11-25T06:00:00.003+01:002023-11-25T06:00:00.141+01:00Glotofaxia<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEioITGvaQ0i7RddbfgkNF1V0UaQHtCG0DaizbfmWkTIuyuuGRTKFDHOGfgAYNcYNvRaWU4RW4d55KzxgnQGixMzh6EafwQmu1qOlXFnKadvgDKoLoqR2JszAtGq_X9bSWAq0A-V06JojrmDDsmRf1K1byvy_YhBBBFz21gGO_yAJf8D05ujipakcjuXb9FJ/s201/N%C3%96S_diario.png" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="112" data-original-width="201" height="112" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEioITGvaQ0i7RddbfgkNF1V0UaQHtCG0DaizbfmWkTIuyuuGRTKFDHOGfgAYNcYNvRaWU4RW4d55KzxgnQGixMzh6EafwQmu1qOlXFnKadvgDKoLoqR2JszAtGq_X9bSWAq0A-V06JojrmDDsmRf1K1byvy_YhBBBFz21gGO_yAJf8D05ujipakcjuXb9FJ/s1600/N%C3%96S_diario.png" width="201" /></a></div><br /> por Marta Dacosta en <a href="https://www.nosdiario.gal/opinion/marta-dacosta/glotofaxia/20231118071951182606.html">Nós Diario:</a><p></p><p><span style="color: #999999;"></span></p><blockquote><p><span style="color: #999999;">O PP xa nos ten afeitas a declarar unha cousa e facer outra, moi especialmente no ámbito da lingua. É o que fixo nestes 40 anos de Lei de Normalización Lingüística.</span></p><p><span style="color: #999999;"> <span></span></span></p><a name='more'></a><p></p><span style="color: #999999;">
Desta volta foi o único partido do Parlamento Galego en non asinar a proposta da Mesa en prol da oficialidade do galego na UE. Tampouco asinaron os presidentes das Deputacións que goberna, cousa que si fixeron as Deputacións da Coruña e Lugo e as tres universidades, por citar soamente institucións. Aducen para xustificar a súa negativa que é para que non se instrumentalice a lingua. Porén, a realidade é que cando todos, diferentes institucións e partidos, asinan e apoian o mesmo, quen realmente instrumentaliza é quen se nega, así o partido que nos goberna. É o PP quen instrumentaliza a lingua para mantela como lingua B, negándolle ao galego, lingua propia de Galiza, a posibilidade de ter o mesmo status có español, lingua imposta neste país. O PP está a afondar na diglosia, e por moitos eufemismos que tire da manga, o seu obxectivo é claro nos resultados: reducir o uso da lingua de noso. As probas tenas o IGE e o DOG tamén, lembremos o Decreto que reduce a presenza da nosa lingua no ensino, de 2010.</span><p><span style="color: #999999;"> </span></p><span style="color: #999999;">
No entanto, esfórzanse por ter unha imaxe dialogante e moderna nas redes, especialmente nesta fase de riquiñismo preelectoral. Velaí os vídeos de Rueda no TikTok. Ou as fotos no Instagram de conselleiros, directores xerais, o responsábel de cultura do partido. Moitas persoas pensarán ao velas que efectivamente son uns demócratas defensores do galego. Antonte mesmo, apareceume no Instagram a imaxe do responsábel de Cultura no PP ao lado do presidente da Mesa. O comentario que fai é que foi un encontro edificante. E punto. Non nos conta que lle entregaron o informe da Liña do Galego ou que lle reclamaron o cumprimento da #IniciativaXabarín. Iso non. Non queda ben no Instagram.</span><p><span style="color: #999999;"> </span></p><span style="color: #999999;">
Riquiñismo glotófago: relativo a quen se fai fotos riquiñas, mentres actúa dando a entender que o galego é unha lingua inferior.</span></blockquote><span style="color: #999999;"></span>Cibránhttp://www.blogger.com/profile/05434153873163086551noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-593435754223245925.post-1796035882491524422023-10-21T10:10:00.000+02:002023-10-21T10:10:00.155+02:00Ximnasio dos verbos<p><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh-bOfFynX2tqtp3ZJC4joM-FCmV36pz6snSdh3P7EgmdVLglPQjqrQNzuQ6IGKISIiV4huH0qSsfkBmWso2bTp358WDAto-hUkWSKPC9JsvZ4azlWdBMBgxYUUdu7gFxYlTXtxZ5kdTh5k78KYluUFJFyQLzt5fYuNroBir8Ek6qvlsc6JFXguhj-1ESUa/s350/23_10_ximnasio_dos_verbos.png" style="clear: left; display: inline !important; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><img border="0" data-original-height="332" data-original-width="350" height="96" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh-bOfFynX2tqtp3ZJC4joM-FCmV36pz6snSdh3P7EgmdVLglPQjqrQNzuQ6IGKISIiV4huH0qSsfkBmWso2bTp358WDAto-hUkWSKPC9JsvZ4azlWdBMBgxYUUdu7gFxYlTXtxZ5kdTh5k78KYluUFJFyQLzt5fYuNroBir8Ek6qvlsc6JFXguhj-1ESUa/w101-h96/23_10_ximnasio_dos_verbos.png" width="101" /></a></p>O <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=org.apache.cordova.Ximnasio&hl=gl&gl=US">Ximnasio dos verbos</a> é unha aplicación para que adestrar o presente con alternancia vocálica e os verbos irregulares en galego. <div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi-uKCkTd0xh94Mmt5Gxkgjkbe-Actyaz6dDtepcA2q8kuTzDGpk9Z318TVBDEbq3kzmbsd6b7raw-iYh1gHREL-q5LUdSMtmL7JXsf3s0visKE_mqfCKCsgfTqQv9sUOPGSYaUWNGmXsjR-qSSANOdWLhwOWjUTA0yPciNPnHIdHfqt7C6wJHLiB5vgDwI/s296/23_10_ximnasio_dos_verbos_2.webp" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" data-original-height="296" data-original-width="222" height="193" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi-uKCkTd0xh94Mmt5Gxkgjkbe-Actyaz6dDtepcA2q8kuTzDGpk9Z318TVBDEbq3kzmbsd6b7raw-iYh1gHREL-q5LUdSMtmL7JXsf3s0visKE_mqfCKCsgfTqQv9sUOPGSYaUWNGmXsjR-qSSANOdWLhwOWjUTA0yPciNPnHIdHfqt7C6wJHLiB5vgDwI/w145-h193/23_10_ximnasio_dos_verbos_2.webp" width="145" /></a></div>Ademais de descargalo no móbil pode consultarse <a href="https://lorientado.github.io/XimnasioDosVerbos/index.html">neste portal</a></div><div>Souben da aplicación por unha mensaxe do Centro de Estudos Galegos de Heilderberg</div><div><br /></div><div><br /></div><br /><div><br /></div><div><br /><div><br /><p></p></div></div>Cibránhttp://www.blogger.com/profile/05434153873163086551noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-593435754223245925.post-50904077083392015202023-10-06T06:00:00.001+02:002023-10-06T06:00:00.145+02:00Impresentábel<p> </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi_TI7WmgTvjvjTK3ejeihxGoxUzfMw6E9fpHGaHDz-0INAFIMajLe_2G0_1yJ26D4L49W4uyAh_vMcTpkzIU1IwncvybwMLhh4DS_vyEgsNiTayVE5iTbNfraO8Q8q7DK_L36S6GIk3kv-KWkiHpoy4hLEQ2T3_bD1HoVgk1J9U81USwWytOY6w_KHoSTj/s201/N%C3%96S_diario.png" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="112" data-original-width="201" height="112" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi_TI7WmgTvjvjTK3ejeihxGoxUzfMw6E9fpHGaHDz-0INAFIMajLe_2G0_1yJ26D4L49W4uyAh_vMcTpkzIU1IwncvybwMLhh4DS_vyEgsNiTayVE5iTbNfraO8Q8q7DK_L36S6GIk3kv-KWkiHpoy4hLEQ2T3_bD1HoVgk1J9U81USwWytOY6w_KHoSTj/s1600/N%C3%96S_diario.png" width="201" /></a></div><br />por Mª Pilar García Negro en <a href="https://www.nosdiario.gal/opinion/maria-pilar-garcia-negro/impresentabel/20230929083557178736.html">Nós Diario:</a><p></p><span style="color: #666666;"></span><blockquote><span style="color: #666666;">
Cen anos despois de que Eduardo Pondal –a requerimento do músico Pascual Veiga– escrebese a letra para un Himno galego (1890), o investigador Manuel Ferreiro estaba en condicións de estabelecer o texto verdadeiro, submetido, a través dos anos, a varias deturpacións. Quen traballamos desde hai décadas coa literatura de Rosalía de Castro e doutros clásicos sabemos ben o labor continuo de corrección que cómpre realizar neles para restaurarmos o sentido orixinal do escrito polos nosos antepasados. <a href="https://www.nosdiario.gal/articulo/politica/pp-psdeg-vetan-ilp-que-pedia-restituir-texto-fidedigno-do-himno-galego/20230926191226178547.html">“Corrección” non significa refacción, xustamente o contrario</a>: significa devolución ao texto da súa literalidade; recuperación, pois, da vontade autorial e do sentido que ela imprimiu ao seu poema ou á súa prosa. Pondal non escapa a esta necesidade de restauración e, no poema a que nos referimos, ela, a restauración, tórnase máis necesaria aínda por se tratar da letra do Himno nacional galego.</span><p><span style="color: #666666;"> <span></span></span></p><a name='more'></a><p></p><span style="color: #666666;">
En 1992 –nun exercicio do que a pedante linguaxe universitaria denomina transferencia do coñecemento–, servidora tivo a iniciativa de distribuír centos de fotocopias aos asistentes ao décimo aniversario da fundación do Bloque Nacionalista Galego, celebrado na Coruña. Foi a primeira distribución masiva do Himno restaurado, unida indisociabelmente á necesidade de coñecérmolo e cantármolo íntegro e co debido respeito ao que o poeta escrebera. Porque, ademais, a letra do noso Himno –a diferenza doutros, de carácter militar ou arenguístico– é un poema de calidade extraordinaria e, como tal, debe ser coñecido e ponderado.</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
Continuamos aínda no século pasado. En 1996, a través da corrrespondente iniciativa parlamentar, solicitei a constitución dunha ponencia con presenza dos grupos da Cámara, con vista á necesaria modificación da Lei 5/1984, dos símbolos da Galiza (himno, bandeira, escudo). Tecnicamente, era precisa a reforma, para acoller a letra fidedigna do Himno, non a que, erroneamente, reproducía a lei. Aforro os pormenores da ponencia, dos comparecentes propostos e das súas achegas. Quen tiver curiosidade pode facer o seguimento de todo este proceso no meu opúsculo Himno Galego: Unha historia parlamentar inconclusa, publicado en 2017, co amparo de Galiza Cultura e da Fundación Galiza Sempre. O percurso parlamentar non finou aquí. Volveu haber iniciativas en 2001 e 2002, e en 2017 –ano do centenario do falecemento de Pondal– tiven ocasión de entregar en man aos representantes dos grupos parlamentares e mais ao Presidente do Parlamento aquel opúsculo e de lles explicar a necesidade de corrección da letra do Himno e de levar a termo o que fora, moitos anos antes, aprobado por unanimidade e non executado: realizar unha edición masiva do Himno (íntegro!) –letra e partitura– para a súa distribución e popularización en centros de ensino, bandas de música, corais, asociacións culturais ou doutra índole...; instar da CRTVG a emisión dunha campaña divulgativa de coñecemento e familiarización do público xeral co Himno, na intelixencia, claro está, de ser reproducida e difundida a letra orixinal, limpa de erros, inventos e deturpacións.</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
O ano pasado, 2022, Vía Galega e Galiza Cultura reavivaron esta necesidade, promovendo unha Iniciativa Lexislativa Popular que foi apoiada por case 16.000 asinaturas e amplamente apresentada por todo o país. O seu debate produciuse o pasado día 26, e o profesor Manuel Ferreiro tivo ocasión, máis unha vez, de amostrar as probas irrefutábeis do poema pondaliano e, por tanto, a necesidade de proceder á súa restauración. A ILP mereceu o voto positivo do Grupo Parlamentar do BNG e o negativo de PP e PSOE. As intervencións da deputada Díaz Varela, do PSOE, e do deputado Pazos Couñago, do PP, abondaron en sofismas e, mesmo, en erros de vulto, que o público leitor poderá examinar no Diario de Sesións do Parlamento. Referireime só á proposta –común a ambos grupos– de instar a constitución dunha Comisión ad hoc para que nela se pronuncien non só os grupos parlamentares senón a Real Academia Galega e o Consello da Cultura Galega, institucións que xa foran autoras, hai 20 anos, de senllos informes deplorábeis sobre a cuestión. Deplorábeis, por desprezo da evidencia textual; por ofensa á verdade filolóxica; por introdución de criterios moralistas ou políticos absolutamente alleos ao sentido do texto de Pondal; por, en fin, atribuír ao povo galego o que o povo galego endexamais puido modificar.</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
Para alén deste antecedente, cabe formular unhas cantas perguntas:</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
1ª. Teñen estas institucións capacidade de voz, voto e veto no Parlamento Galego?</span><span style="color: #666666;"> </span><span style="color: #666666;"><br /></span><span style="color: #666666;">
2ª Até cando vai funcionar o xogo perverso da coartada mutua entre elas, o PP e o PSOE?</span></blockquote><p> </p><blockquote><span style="color: #666666;">3ª Unha institución centenaria e unha do máis alto rango estatutario, cando se interesaron pola sorte do Himno, pola súa popularización-prestixio, pola recuperación da súa textualidade orixinal? (como non, en 2007, polos fastos que acompañaron –baixo o deostado goberno bipartito– a celebración do centenario da súa estrea na Habana).</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
4ª. En trinta anos, en vinte e sete anos, tan altas e doutas institucións non tiveron tempo de analisaren con lupa, examinaren exhaustivamente, a proba textual oferecida polo profesor Ferreiro, e obraren en consecuencia, tendo en conta que se trata de institucións públicas, pagas por todos nós?</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
Que é o que subxaz en todo isto, ben vulgar, mais non por iso menos efectivo? Cal, o pecado dos intervinientes a prol da restauración da letra do Himno e da necesidade da súa difusión masiva? O noso pecado é que non pedimos permiso. Vaia por Deus! Pensamos hereticamente que hai sapiencia fóra da universidade; que, dentro dela, existen cabezas pensantes e actuantes fóra da Facultade de Filoloxía da Universidade de Santiago de Compostela; que a investigación non é un ben patrimonializábel; que a famosa maleta de Pondal, arrombada na RAG, merecía ser aberta, exhumada e divulgada. E non pedimos permiso. Non damos aprendido...</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
O voceiro do PP levaba a lección ben sabida e ilustrounos sobre o feito de o poema de Pondal ser unha cousa e o Himno, outra: grande achado da filoloxía! Por tanto, o primeiro, arqueoloxía enterrábel; o segundo, ritual doméstico, prescindíbel, mutilado e errado. A deputada Queixas Zas, do BNG, reafirmou a noción de termos Himno por termos historia. Esta historia, con efeito, merece ser coñecida e respeitada. Coñecida e respeitada nos seus termos orixinais, non na versión aqueloutrada que as proprias vicisitudes anómalas do devir galego provocaron.</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
Impresentábel, señoras deputadas, señores deputados do PP e do PSOE. Creen a Comisión; soben o tema máis unha vez; convoquen as máis altas autoridades do Olimpo galego; enreden o máis posíbel para que nos vaiamos aproximando á disolución da Cámara, por convocatoria de eleicións; consigan, en fin, que o tema decaia máis unha vez. Na miña experiencia parlamentar de catorce anos, comprobei, unha e outra volta, as consecuencias negativas e sectarias de actuar sen pedir permiso. Teño exemplos ben significativos de iniciativas lexislativas penalizadas co voto negativo que, andando o tempo, foron aprobadas no Parlamento galego ou no Congreso de Deputados español. Talvez esta do Himno corra a mesma fortuna. Total, son somente tres décadas de demora...</span></blockquote><span style="color: #666666;"></span>Cibránhttp://www.blogger.com/profile/05434153873163086551noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-593435754223245925.post-76354038709232066162023-10-05T06:00:00.000+02:002023-10-05T06:00:00.143+02:00Coidado cos búmerangs<p> por Carlos Callón en <a href="https://www.lavozdegalicia.es/amp/noticia/opinion/2023/09/28/span-langglcoidado-cos-bumeranesspan/0003_202309G28P18994.htm">La Voz de Galicia:</a></p><span style="color: #666666;"></span><blockquote><span style="color: #666666;">A primeira vez que se falou en galego nun parlamento foi no ano 1188, nas Cortes reunidas en León polo monarca galego Afonso VIII, que a Unesco considera «o berce do parlamentarismo europeo». Non precisaron de intérpretes, pois os romances que alí se usaron eran moi próximos e, ademais, aínda nin se sementara o desprezo contra o idioma de Galiza que tería tan tristes ecos. Sería impensábel que cando o rei se dirixiu en galego aos diferentes estamentos alguén saíse da asemblea coa boca escumando, como vimos hai nadiña en Madrid.
</span><p><span style="color: #666666;"> <span></span></span></p><a name='more'></a><p></p><span style="color: #666666;">
Xa sabemos que a historia deu moitas voltas; tantas, que mesmo se esquece que houbo historia. Cando escribín O libro negro da lingua galega encontreime coa presenza do noso idioma en debates no Congreso que me sorprenderon. En 1872 discursouse que «no sería racional» permitir o «dialecto gallego» nesa cámara. 151 anos tardou o búmerang en chegarlle aos dentes a ese deputado.
</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
O galego tamén aparece en debates no XIX para que se abran as portas das escolas aos idiomas que existen ou para que se permita falar por teléfono en linguas diferentes á única oficial. Xa nos albores do século XX, un deputado «gallego a la española» láiase de que en Galiza «hablamos bastante mal el castellano» e termina por agradecer, submiso: «Gracias que nos pulimenten con el castellano». O diario de sesións rexistra que os outros deputados comezaron a rir. Aínda en 1916, un ministro constata que nese momento «ayuntamientos enteros hay que no hablan más que el gallego», o cal para el é un «defecto», «un mal inveterado que se viene corrigiendo» a través da súa exclusión sistemática de todo uso oficial.
</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
A viraxe simbólica acontece con Castelao en 1931, cando se desbloquea o acceso democrático para outras voces. Non é estraño que estivese na boca e no pensamento das tres persoas que interviñeron en galego nestes días. Debemos aplaudir a Xosé Ramón Besteiro e Marta Lois polos seus xestos, e aínda con máis forza a Néstor Rego pola súa constancia exemplar, pois hai só uns meses que o expulsaron da tribuna polo que agora se festexa.
</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
Como xa non se prohibe realizar un discurso completo na lingua de Afonso VIII, é desexábel que, como solicitou a mesa, tanto membros do hemiciclo como do Goberno mostren o seu compromiso a través do seu uso normal, para todos os temas. Se se pode facer, por que non facelo? O galego non pode ser flor dun día, o galego debe ser primavera.</span></blockquote><span style="color: #666666;"></span>Cibránhttp://www.blogger.com/profile/05434153873163086551noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-593435754223245925.post-16688750448149820782023-10-04T06:00:00.005+02:002023-10-04T06:00:00.150+02:00Máis que palabras<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjoCTvOcD90OhPHcurvMQ4CamS5tF9lNZE7agrA3FbvdsAaielEgwMvFlveqs5a1qYztHyFZIfvYIiXNcq1hEtrJgWW9DsrEaom2cpFgUxldrOD_TSnBfLwLSUPpZ0ANepPVMTJB3jr1bZ7GzxleTW2EUsqNaMcxZXm98zxOltOzwksksnu74yiEnrQ4RUo/s187/n%C3%B3s.png" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="116" data-original-width="187" height="116" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjoCTvOcD90OhPHcurvMQ4CamS5tF9lNZE7agrA3FbvdsAaielEgwMvFlveqs5a1qYztHyFZIfvYIiXNcq1hEtrJgWW9DsrEaom2cpFgUxldrOD_TSnBfLwLSUPpZ0ANepPVMTJB3jr1bZ7GzxleTW2EUsqNaMcxZXm98zxOltOzwksksnu74yiEnrQ4RUo/s1600/n%C3%B3s.png" width="187" /></a></div><br /> por María Reimóndez en <a href="https://www.nosdiario.gal/opinion/maria-reimondez/mais-que-palabras/20230926135318178506.html?utm_medium=social&utm_source=twitter&utm_campaign=share_button">Nós Diario:</a><p></p><span style="color: #666666;"></span><blockquote><span style="color: #666666;">
Nos máis de vinte e cinco anos que levo traballando como intérprete, nunca deixa de sorprenderme o desprezo que pode amosarse polo noso traballo. Os últimos días, ao fío do acto de xustiza que constitúe "permitir" o uso de todas as linguas oficiais no Parlamento, superouse o nivel.
</span><p><span style="color: #666666;"> <span></span></span></p><a name='more'></a><p></p><span style="color: #666666;">
Nos meus máis de vinte e cinco anos como intérprete tiven que comunicar a unha filla o falecemento do pai, a un home a súa prisión preventiva; tiven que mediar en tensas negociacións sindicais, en comités de investigación, en encontros científicos; tiven que facilitar operacións cirúrxicas ou a testemuña de mulleres vítimas de trata, entre moitas outras circunstancias. Como é evidente, en ningún deses casos o que se comunicou foron "só palabras". As linguas, ademais, son o dereito a non ter que renunciar a algo fundamental para poder acceder a espazos de cidadanía básica, como a representación política.
</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
A comunicación humana é un acto complexo e o motivo polo cal existimos profesionais cualificadas para mediar nela. E por suposto que sería fundamental que dentro do Estado español se promovese o coñecemento de todas as linguas en todos os territorios. Mais pensar que podemos comunicarnos en contextos formais e profesionais porque "entendemos" unha lingua de xeito moi superficial é un erro tremendo.
</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
Acontece seguido co inglés nos negocios: a imaxe de profesionalidade tamén forma parte do que se traslada. Unha persoa falando inglés deficiente nun contexto profesional perde totalmente parte da forza da súa mensaxe. O mesmo, de feito, lles pasa aos políticos galegos como Rueda ou Feijoo cando tentan falar galego e dan dor de oídos, mais parece que neste caso as consecuencias que isto lles pasa son menores porque, como ben demostraron, nin a eles nin aos seus votantes a lingua lles importa un carrizo.
</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
Mais se hai algo que fica inalterable en todo isto é que o traballo das intérpretes é fundamental. O desprezo do "pinganillo" é o desprezo a unha profesión complexa e importante. Unha profesión, por certo, que por todos estes motivos que expoño, tampouco se pode transferir ás famosas intelixencias artificiais, porque nada hai de artificial na linguaxe humana. Porque traducir e interpretar é moito máis que palabras e porque as persoas merecemos podermos falar as unhas coas outras con garantes e no exercicio pleno da nosa cidadanía. E iso só pode conseguirse mediante o traballo das profesionais.</span></blockquote><span style="color: #666666;"></span>Cibránhttp://www.blogger.com/profile/05434153873163086551noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-593435754223245925.post-52466855981804929262023-10-04T06:00:00.004+02:002023-10-04T06:00:00.150+02:00Modo galego, actívao!<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhgHoAPGgAWL22WpVps4K-9dU9_6nAjy3lZ-3LvziTICBgJr3T0qh3JvoBHNntt_n3s0ziQJ3PmaNz66c1D6_FtyfNxpFvdBKlNEfiE806KdkL8B94lMyLWEZZGzwzqkQj6ZmAzpqiWYqWw616bmRsXbLxsJP-ecO34N56aLbBCEVzbv9K2_X4CWxMXFM4k/s187/n%C3%B3s.png" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="116" data-original-width="187" height="116" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhgHoAPGgAWL22WpVps4K-9dU9_6nAjy3lZ-3LvziTICBgJr3T0qh3JvoBHNntt_n3s0ziQJ3PmaNz66c1D6_FtyfNxpFvdBKlNEfiE806KdkL8B94lMyLWEZZGzwzqkQj6ZmAzpqiWYqWw616bmRsXbLxsJP-ecO34N56aLbBCEVzbv9K2_X4CWxMXFM4k/s1600/n%C3%B3s.png" width="187" /></a></div><br /> por Manuel Bragado en <a href="https://www.nosdiario.gal/opinion/manuel-bragado/modo-galego-activao/20230926135208178505.html">Nós Diario:</a><p></p><span style="color: #666666;"></span><blockquote><span style="color: #666666;">
O sociolingüista Fernando Ramallo no seu clarificador e moi didáctico libro recente, Que pasa co galego? 32 preguntas sobre a situación da lingua (Xerais 2023), considera que o actual proceso de substitución lingüística ten como principal efecto a ruptura da cadea de transmisión familiar, o que vai reducindo tanto o número de novos monolingües como o uso do galego entre a rapazada, trazos singulares do actual estado da lingua.
</span><p><span style="color: #666666;"> <span></span></span></p><a name='more'></a><p></p><span style="color: #666666;">
Unha tendencia de abandono imparable, mesmo nas casas onde se fala só ou de xeito preferente galego, o que hoxe sabemos non garante que as crianzas así socializadas manteñan a lingua da familia cando comezan a ser escolarizadas. Unha mudanza de lingua á que non é allea o feito de que as cidades, nunhas máis ca outras, sexan espazos moi hostís para que a picariñada "sobreviva" en galego. Unha forma de vida castelanizada da que non é doado saír, mais que para Ramallo mudaría "se fóra do fogar o galego tivese unha maior presenza nos espazos de socialización secundaria, como a escola, os centros deportivos, os videoxogos ou as redes sociais".
</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
Unha emancipación sociolingüística necesaria para o futuro da lingua que pasa inevitablemente pola creación de espazos de inmersión lingüística, como sucede en 'Modo galego, actívao!', iniciativa da RAG, do Concello e dos centros públicos de infantil e primaria de Ames. Unha valiosa experiencia piloto de colaboración entre profesorado e familias na promoción do galego cuxa vontade explícita e a de asociar o uso da lingua galega coas actividades non académicas e de lecer (madrugadores, extraescolares, escolas deportivas, campamentos de verán..., entre outras), actividades interxeracionais, intergrupos e intercentros, que facilita cuñar así un modelo de compromiso lingüístico na infancia.
</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
Promover actividades en galego para frear a perda de falantes e fomentar o refalantismo entre os que foron monolingües iniciais, dentro e fóra das aulas, dentro e fóra das escolas, supón activar o "modo galego".</span></blockquote><span style="color: #666666;"></span>Cibránhttp://www.blogger.com/profile/05434153873163086551noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-593435754223245925.post-61930233658627058402023-10-04T06:00:00.000+02:002023-10-04T06:00:00.151+02:00Consequências não intencionais da oficialição do galego fora da Galiza<p> </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: left;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh5Nbmn0JVp2X7btZKgnbiEGVcnd1y5R1ngpO76OasK68T5kfHAqMcbbWmm3cl-7jk5xZRcd_Bh7NJFeVoPpUNg-77T68yCVOIACQEMv5-CV-cZ3xlsfOTLkCaJ3ERURx9VGmiGPo_CTOGlZsMu2fZN3P4BUpAZrnK_eDXhOBKeNKy_rdAUnHxoYJzp5ZmO/s255/n%C3%B3s_diario.png" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="134" data-original-width="255" height="134" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh5Nbmn0JVp2X7btZKgnbiEGVcnd1y5R1ngpO76OasK68T5kfHAqMcbbWmm3cl-7jk5xZRcd_Bh7NJFeVoPpUNg-77T68yCVOIACQEMv5-CV-cZ3xlsfOTLkCaJ3ERURx9VGmiGPo_CTOGlZsMu2fZN3P4BUpAZrnK_eDXhOBKeNKy_rdAUnHxoYJzp5ZmO/s1600/n%C3%B3s_diario.png" width="255" /></a></div><br />por Miguel Anxo Bastos en <a href="https://www.nosdiario.gal/opinion/miguel-anxo-bastos-boubeta/consequencias-nao-intencionais-da-oficialicao-do-galego-fora-da-galiza/20230926135512178507.html">Nós Diario:</a><p></p><span style="color: #666666;"></span><blockquote><span style="color: #666666;">
Na semana passada foram tomadas duas medidas políticas em relação à oficialização da língua galega. A primeira, a sua aceitação no Congresso, não pode ser avaliada negativamente, pelo menos a partir de postulados autonomistas ou de nacionalistas não soberanistas, já que o galego é finalmente reconhecido pelas instituições representativas como mais uma língua espanhola, a par das outras línguas oficiais do Estado.
</span><p><span style="color: #666666;"> <span></span></span></p><a name='more'></a><p></p><p><span style="color: #666666;"> </span></p><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
Mais um passo no reconhecimento da igualdade de todos os espanhóis, independentemente da língua que falem, e o triunfo de uma Espanha diversa sobre uma Espanha uniforme pero Espanha ganha sempre. É precisamente por estas razões que não é uma boa jogada para as forças que se definem como soberanistas, se é que ainda restam algumas. O ideal de um soberanista deveria ser o oposto, ou seja, que ninguém falasse catalão, basco ou galego-português no Congresso espanhol. Nem sequer na cafetaria.
</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
Na minha opinião, o processo de oficialização da língua galega, na norma agora oficial, na Europa é de bem maior interesse político. O que inicialmente era apenas um erro no ámbito da unidade linguística está pouco a pouco a transformar-se num conflito político que não deixa nenhuma das partes numa boa posição. É o que costuma acontecer quando se tomam decisões precipitadas, sem consenso prévio e sem serem solicitadas pelo governo e pelo parlamento galego, instâncias adequadas para o fazer, e impostas por forças políticas não galegas. Uma nação que se pretende respeitada não pode aceitar que outros negociem por ela em assuntos que a afetam.
</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
Não me parece que reforce o nosso prestígio como nação que outros venham a nos explicar sobre o que devemos ou não gostar e, pelo menos no meu caso, não gosto de que que galego na atual norma seja oficial na Europa. O mesmo que suponho que aconteceria com os partidários do galego isolado se o Eonaviego fosse a ser oficial na Unesco ou no Parlamento espanhol.
Em vez de reforçar o prestígio da língua galega, incorporando-a nas instituições europeias, o que se conseguiu foi exatamente o contrário, desacreditá-la, já que o próprio governo progressista espanhol a considera uma língua de segunda categoria em relação ao catalão, e além disso, sem ter de afrontar custo político algum. O governo da Xunta protestou de forma tímida, o BNG de forma um pouco mais enérgica, mas sem repercussões dignas de registo. Não encontrei as críticas dos socialistas galegos nem de Sumar, talvez porque não procurei bem.
</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
É verdade que o chefe da diplomacia espanhola retificou a sua posição, mas o mal já está feito, pois mostra claramente as intenções do futuro governo progressista. E o assunto é bem mais grave do que parece e a aldraxe dupla, pois não há base jurídica nem linguística para fazer o que ele fez, primeiro pedir algo sem consultar os afetados e segundo estabelecer arbitrariamente a ordem de importância das línguas sem explicar os critérios seguidos e marginando o galego, no que é claramente uma dupla negação não só da soberania, mas da própria estima do povo galego. Se não querem caldo, duas taças.
</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
O professor Carlos Aymerich destacou nestas páginas o valor para a autoestima dos galegos do reconhecimento externo da sua língua em organismos externos, e tem razão. Mas esse é o grande problema da nação galega, o facto de a autoestima dos galegos depender do reconhecimento ou não dos seus símbolos de identidade por parte das forças espanholas. Se a nossa estima nos é dada por outros, da mesma forma que nos é dada, pode ser-nos retirada, como parece ser o caso.
</span></blockquote><span style="color: #666666;"></span>Cibránhttp://www.blogger.com/profile/05434153873163086551noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-593435754223245925.post-77563870090650915372023-10-03T06:00:00.000+02:002023-10-03T06:00:00.151+02:00Que pasa co galego en Vigo?<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj-rPjq6fF0rK-l-Kqq4EAwZrJfW-UP11gZtoLDP3TKr4YxnV_EmUC-hiSq2KU_Vyey-9namJOQ9ZSL8wa4wfrb8h8ysTmw1SuA2f_cV3S6B_YwV27C5_CPoZF-6OnoBHLrjQQ_6XtMw_T-BQ32qLZyKkAw_fKs5qrOCL8r4x1kvsY0hBFfgCkG5Z2d5Jy7/s196/farodevigo.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="51" data-original-width="196" height="51" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj-rPjq6fF0rK-l-Kqq4EAwZrJfW-UP11gZtoLDP3TKr4YxnV_EmUC-hiSq2KU_Vyey-9namJOQ9ZSL8wa4wfrb8h8ysTmw1SuA2f_cV3S6B_YwV27C5_CPoZF-6OnoBHLrjQQ_6XtMw_T-BQ32qLZyKkAw_fKs5qrOCL8r4x1kvsY0hBFfgCkG5Z2d5Jy7/s1600/farodevigo.jpg" width="196" /></a></div><br />por Manuel Bragado no <a href="https://www.farodevigo.es/opinion/2023/09/26/pasa-co-galego-vigo-92545899.html">Faro de Vigo: </a><p></p><span style="color: #666666;"></span><blockquote><span style="color: #666666;">
Das sete cidades galegas, Vigo é onde menos galego se fala: apenas o 15,4 % da poboación viguesa afirma ser usuaria prioritaria do galego (o 49,3 % en Galicia), segundo datos da enquisa do Instituto Galego de Estatística de 2018, recollidos por Fernando Ramallo, catedrático de Lingüística da Universidade de Vigo no seu libro recente (recomendabilísimo e referencial), Que pasa co galego. 32 preguntas sobre a situación social da lingua (Xerais 2023). Porcentaxe da cidade olívica que hai dez anos era do 24,7 %, o que para o sociolingüista vigués constitúe «un exemplo paradigmático de castelanización» e supón unha «evolución demoledora que de continuar coas condicións que favoreceron esta castelanización recente, o uso do galego será case residual nas xeracións seguintes».
</span><p><span style="color: #666666;"> <span></span></span></p><a name='more'></a><p></p><span style="color: #666666;">
Situación dramática para o galego, semellante á de Ferrol (17,7 %), A Coruña (20 %) e Pontevedra (23 %), cidades tamén moi castelanizadas, que contrasta coas dos núcleos urbanos máis galegófonos Lugo (44,7 %) e Santiago (43,9 %), como en certa medida sucede en Ourense (33,5 %). Porcentaxes desacougantes dunha presenza xa anecdótica do galego en Vigo ás que se unen as non menos significativas do 2,1 % dos fogares vigueses nos que todos os seus membros maiores de cinco anos falan galego habitualmente, cando a media galega é do 22,7 %, e de que en máis do 90 % dos fogares vigueses ningunha persoa fala habitualmente galego, como sucede tamén en Ferrol e A Coruña, cando a media de Galicia é do 60,4 %.
</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
Non obstante, en Vigo o cativo uso do galego non é uniforme en todo o concello, como sucede tamén no resto das cidades e áreas urbanas onde o galego xa non é a lingua que máis se escoita, xa que continúa habendo barrios, parroquias ou actividades onde hai moitos máis galegofalantes ca noutros e nas que se manteñen variedades diatópicas non sempre visíbeis no resto da cidade. Por ventura en Beade, Candeán, Matamá, Sárdoma, Castrelos ou Zamáns, entre outras parroquias citadas por Fernando Ramallo, ou nas festas populares de San Brais ou San Roque ou nos mercados dominicais de Bouzas ou durante a representación da Reconquista ou mesmo nas bancadas do estadio de Balaídos, «escoitaremos un galego vivo, sobre todo entre a poboación de máis de 50 anos».
</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
Non é doado explicar o devalo desta presenza do galego en Vigo intensificado no que vai de século XXI, un período no que o castelán consolidouse como lingua predominante na rúa, tanto nos usos familiares e coloquiais como nas interaccións comerciais e administrativas, ademais de ser a lingua empregada habitualmente nas emisións da radio e televisión locais por parte do alcalde e dos concelleiros e concelleiras, coa excepción dos nacionalistas. Dende hai oito décadas, coincidindo coas primeiras décadas da ditadura franquista, o castelán foi devorando ao galego que quedaba nas cidades galegas, probablemente, por ser considerada como a lingua do progreso e do benestar, facilitadora da mobilidade social, un proceso que coincidiu coa imparable urbanización da sociedade galega, que en Vigo supuxo se duplicase a poboación e se fose reducindo progresivamente o número de galegofalantes.
</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
Secasí, o problema principal para o futuro do galego non é tanto que non sexa utilizado pola mocidade como que o galego xa non se escoita nos seus fogares. Unha cuestión relevante xa que, salienta o profesor Ramallo, «a lingua aprendida en espazos alleos ao núcleo familiar non garante o seu uso, ficando, mesmo residual». Unha inseguridade que ten moito que ver cos prexuízos cuñados sobre o uso do galego que conforman toda unha ideoloxía que deforma a percepción do idioma, dende que o galego é unha lingua que proporciona menos oportunidades laborais, educativas e sociais ca o castelán e o inglés, pasando de que falar galego é cousa de vellos ou de persoas de aldea até que é sinal inequívoca de militancia no bloque ou do pertencer ao colectivo do profesorado de galego.
</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
Falemos galego ou falemos castelán, dificilmente contaremos os vigueses e viguesas (como o resto de galegos e galegas) cunha singularidade tan nosa que ao mesmo tempo nos diferencia e identifica como é a do idioma galego, unha alfaia milenaria de valor incalculable, patrimonio colectivo (material e inmaterial) que a todos define e a todos corresponde evitar a súa desaparición. Unha situación que non é doado reverter, mais que debe ser considerada polo concello de Vigo como unha das súas actuacións patrimoniais preferentes. Respectar a vixente e modélica Ordenanza Municipal de Normalización Lingüística de 1988, poñer en marcha un estudo para coñecer en profundidade a actual situación sociolingüística na cidade e fortalecer o funcionamento do Servizo de Normalización Lingüística e do Consello Social da Lingua son actuacións que non poden ser adiadas.</span></blockquote><span style="color: #666666;"></span>Cibránhttp://www.blogger.com/profile/05434153873163086551noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-593435754223245925.post-54055656612770578102023-10-01T06:10:00.000+02:002023-10-01T06:10:00.134+02:00A lingua é o patrón<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj1ErmVP74qjf6PEuhAfoMuPWjn1YuNL_f6ogMT9tml0DYEu8R8Ml60WpPL4Mj6TLLhlFsqF09EqfQPKYna5PIIlgoC2OzJHqgVGdTR95BsHh8yvDKtp9ZNKMsEqE4YYdOrtYiDEuTv_rhL-2vU5_t4hJ5KS5NFr6GLRZjpFNorgnH1FIiznAMzU4q1_-A-/s187/n%C3%B3s.png" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="116" data-original-width="187" height="116" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj1ErmVP74qjf6PEuhAfoMuPWjn1YuNL_f6ogMT9tml0DYEu8R8Ml60WpPL4Mj6TLLhlFsqF09EqfQPKYna5PIIlgoC2OzJHqgVGdTR95BsHh8yvDKtp9ZNKMsEqE4YYdOrtYiDEuTv_rhL-2vU5_t4hJ5KS5NFr6GLRZjpFNorgnH1FIiznAMzU4q1_-A-/s1600/n%C3%B3s.png" width="187" /></a></div><br /> por Vicent Partal en <a href="https://www.nosdiario.gal/opinion/vicent-partal/a-lingua-e-o-patron/20230922202620178327.html">Nós Diario:</a><p></p><span style="color: #666666;"></span><blockquote><span style="color: #666666;">
"Normalízase nesta Cámara o que xa é normal para millóns de cidadáns". Cando o outro día soaron no parlamento de Madrid, no Congreso dos Deputados, estas palabras en lingua galega, María, rompeu un tabú que non viña da transición senón de séculos atrás. Nunca nun parlamento español, desde as Cortes de Cádiz, se escoitara falar unha lingua distinta do castelán. E deuse, por tanto, un paso moi importante, como se viu deseguido pola reacción dos fascistas e a dereita en xeral.
A min gústame moito, porque me parece moi comprensíbel, explicalo e razoalo como o fai o sociólogo Benjamin Akzin, cando di que o nacionalismo, e neste punto e neste debate todos son nacionalistas, ao final, só é "o organizador do patrón de semellanza-diferencia coa veciñanza".
</span><p><span style="color: #666666;"> <span></span></span></p><a name='more'></a><p></p><span style="color: #666666;">
Ao final, todo o que nos está pasando é tan simple como iso. E por este motivo, como pasa en calquera conflito nacional, a lingua, especialmente a lingua, molesta tanto aos demais, aos da outra nación. Porque é a diferenza máis visíbel de todas, a que entra polos ollos e polos oídos só con poñerse a camiñar por calquera vila e cidade. Ou só con empezar a falar na tribuna do Congreso dos Deputados español.
</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
A reacción "toureira" dos parlamentarios de Vox, negándose a escoitar, negándose a escoitar fosen cales fosen os argumentos que dixesen "os outros", os diferentes, e esa forma de render de maneira fidalga os aparellos de tradución simultánea, hai que entendela, por tanto, como o símbolo dunha vitoria moi transcendental para as nosas nacións, que cambia non só o que ocorreu nestas últimas décadas, senón o que ocorreu en toda a historia do parlamentarismo español.
</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
É certo que a esquerda española se apunta á cuestión da lingua por oportunismo e conveniencia. É inaudito, neste sentido, que Yolanda Díaz –por exemplo– ministra de Traballo e Economía Social en funcións e líder de Sumar, se escude no seu cargo para renunciar ao galego. Pero, aínda así, non debemos valorar que están obrigados a facelo, finalmente? Que non teñen máis remedio –empurrados en definitiva pola nosa forza–, que facer da necesidade virtude?
</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
Xa veremos como acaba todo isto da normalización das linguas oficiais no Congreso dos Deputados e tamén como acaba o complicado debate sobre a oficialidade das nosas linguas en Europa. E teremos tempo de falar de como encaixan, se encaixan, os feitos desta semana en Bruxelas e Madrid cos movementos políticos inmediatos, dirixidos claramente á posíbel investidura ou non de Pedro Sánchez como presidente do Goberno do Estado español.
</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
Pero, por encima da política formal e da anécdota puntual, hoxe non quixera deixar pasar a oportunidade de expresar aos lectores e lectoras de Nós Diario sobre todo a miña grande alegría por todo o que vivimos nestas últimas horas. Porque o catalán, o euskera e o galego volveron a ser os grandes protagonistas históricos da nación, o sinal que nos identifica, que nos marca e nos singulariza nese patrón de semellanza-diferenza coa veciñanza que ao final é a orixe de todo. E isto, esta capacidade de ser nós mesmos e de expresar o que somos –e que o vexan os outros e non teñan máis remedio que escoitalo– fainos moito máis fortes.</span></blockquote><span style="color: #666666;"></span>Cibránhttp://www.blogger.com/profile/05434153873163086551noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-593435754223245925.post-39875697248908355332023-10-01T06:00:00.001+02:002023-10-01T06:00:00.137+02:00¿Que te dé qué? ¿Un 'bico'? ¿Qué es un 'bico'?<p> </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh96C_KVWIi_t3k8aFRe0C0bPph1Y9zFF71oRcYizQ8y_jDkyaqE1M3Twteg1gztvjoR1JO0JyZ6n2j9J2Dr9g2nTZ7OcWRsipXcnKR4qL1L-_ZhZq8mrcFF2opdYbRW-3VLC_v05EYHij_DA4G2ZlKxLrn-1-Aql3QLj5HZqjMl_fWpR3cVMephD9rCA8j/s187/n%C3%B3s.png" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="116" data-original-width="187" height="116" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh96C_KVWIi_t3k8aFRe0C0bPph1Y9zFF71oRcYizQ8y_jDkyaqE1M3Twteg1gztvjoR1JO0JyZ6n2j9J2Dr9g2nTZ7OcWRsipXcnKR4qL1L-_ZhZq8mrcFF2opdYbRW-3VLC_v05EYHij_DA4G2ZlKxLrn-1-Aql3QLj5HZqjMl_fWpR3cVMephD9rCA8j/s1600/n%C3%B3s.png" width="187" /></a></div><br />por María Obelleiro en <a href="https://www.nosdiario.gal/opinion/maria-obelleiro/que-que-bico-que-es-bico/20230922202652178328.html">Nós Diario:</a><p></p><span style="color: #666666;">
Por fin levantaron o veto ao galego, ao catalán e ao euskera no Congreso. Sen tempo non era. Tiveron que pasar 46 anos desde a constitución das Cortes. Anos de anomalía, de desprezos e humillacións a deputados e deputadas nacionalistas ás que expulsaron ou retiraron a palabra na tribuna por falar no seu idioma, proscrito no Congreso.
</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
A oficialidade do galego na Cámara Baixa estatal representa un avance significativo para a nosa lingua. Tras máis dunha década de retrocesos, o idioma por fin conquista un novo espazo, o que pode abrir portas para a súa normalización en ámbitos en que, infelizmente, non está presente, nin sequera, en pé de igualdade co español. Porén, como puideches comprobar, Vicent, o PP presidido por aquel que a prensa progresista española cualificaba de "moderado" deu as costas á súa propia lingua e, máis unha vez, en lugar de pórse do lado do pobo, deuse a man con Vox.
</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
Estamos ante un PP, o de Feixoo, ultraespañolista, que compite cos de Abascal por ver quen é máis español de todos, aínda que iso supoña aldraxar a pedra angular da identidade galega. Mais non só as deputadas e deputados galegos son uns vendidos, o propio presidente da Xunta da Galiza demostra ser un renegado ao incumprir de maneira manifesta e reiterada o seu deber estatutario de protexer e prestixiar a lingua propia da Galiza. Nas dúas últimas semanas, Vicent, ao contrario do que fixeron os seus homólogos catalán e vasco, Rueda pronunciouse publicamente contra o levantamento do veto ao galego no Congreso.
</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
Neste contexto, medio cento de persoas de diferentes ámbitos (da cultura, do sindicalismo, da xudicatura, da academia, do xornalismo, do deporte, da artesanía...) asinamos o manifesto "Queremos galego tamén no Congreso" no que facemos un chamado ás deputadas e deputados para que empreguen o galego nas súas intervencións e no que mostramos a nosa desconformidade coa posición do PP.
</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
Preguntarédesvos que ten a ver isto co título que encabeza o artigo. Ten relación. Escribín en varias ocasións nesta mesma sección sobre as cifras que evidencian a situación calamitosa que sofre a nosa lingua, mais nunca o fixen desde o punto de vista cualitativo. Calquera das galegas e galegos que lean isto saberán ben a que me refiro, pois hai nenas e nenos nados na Galiza que non entenden o idioma propio. Nenas e nenos que non saben que é un carballo. Nenas e nenos que non saben que é un bico.
</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
Non é esaxeración ningunha. Infelizmente, é a realidade que se vive, sobre todo, nas cidades, e tamén nas vilas. O habitual ao manter unha conversa con crianzas españolfalantes (a inmensa maioría) é que che pregunten "como", para que lles repitas, porque non entenden ou porque lles custa interiorizar unha palabra nunha lingua que para elas é estranxeira. Así de triste. Contábame a miña irmá pequena, mestra de Educación Infantil, que nun dos colexios en que deu aulas un neno chegou á casa dicíndolles aos pais que "la profe Olalla habla extranjero". E como esta anécdota tan representativa do contexto sociolingüístico na Galiza, centos.</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
En Euskal Herria e nos Países Cataláns o debate está na inmersión nos centros de ensino, mais non só nas aulas, senón tamén nos recreos e nas actividades extraescolares. Na Galiza, o que hai é un decreto do "plurilingüismo", aprobado polo primeiro Goberno de Feixoo en 2010, previa campaña furibunda do PP –incluída unha manifestación contraria ao galego, ateigada de bandeiras españolas e convocada por unha asociación ultra, á que acudiu o actual presidente da Xunta–, coa axuda de medios de comunicación que non se cortaron en difundir falsidades. Este decreto reduciu a xa cativa presenza do galego no ensino, prohibíndoo mesmo en materias como Matemáticas, Física ou Química. Hoxe sufrimos as consecuencias.</span>Cibránhttp://www.blogger.com/profile/05434153873163086551noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-593435754223245925.post-86980971139725436452023-09-29T06:00:00.002+02:002023-09-29T06:00:00.149+02:00Memorial da lingua prohibida<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgHwUmbSTNkqGE7tR7v0EYAdiX5neg435NDrpE8_8DcthpgHCHiH9KdfVlmqXOSdcKhiJ81sCrcw_KpoA-SRM_4LAvfzwjkC8VN3ZtQdyZSA566cci6N4R8ROd2q3gk3CX6XsGwNkHZGlYRnGGD5uIWvzNjKMlW0SptPHh2mSW4nC7g4cIZx7cQLtZI6MDp/s187/n%C3%B3s.png" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="116" data-original-width="187" height="116" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgHwUmbSTNkqGE7tR7v0EYAdiX5neg435NDrpE8_8DcthpgHCHiH9KdfVlmqXOSdcKhiJ81sCrcw_KpoA-SRM_4LAvfzwjkC8VN3ZtQdyZSA566cci6N4R8ROd2q3gk3CX6XsGwNkHZGlYRnGGD5uIWvzNjKMlW0SptPHh2mSW4nC7g4cIZx7cQLtZI6MDp/s1600/n%C3%B3s.png" width="187" /></a></div><br /> por Marga Romero en <a href="https://www.nosdiario.gal/opinion/marga-do-val/memorial-da-lingua-prohibida/20230921103032178174.html">Nós Diario:</a><p></p><span style="color: #666666;"></span><blockquote><span style="color: #666666;">
Tomo o título desta columna dun libro fundamental e necesario, con moitas páxinas, tantas que mete medo; setecentas sesenta e seis exactamente para nos explicar: O libro negro da lingua galega. Crónica de quiñentos anos de represión e silenciamento. Desta obra, publicada en 2022 por Edicións Xerais e da autoría de Carlos Callón, gustaríame falar moito contigo, querida Luísa. Moita memoria recuperada, moitas máis páxinas que anos, para se tratar dunha antoloxía que relate: "Mil e unha noites de pedra". Xa se nos advirte no inicio: "Non hai páxinas suficientes para todos os días solleiros que se eclipsaron en prohibicións, calumnias e furias". Non hai palabras para agradecer este estudo.<span><a name='more'></a></span>
</span><p><span style="color: #666666;">
Unha memoria que axuda a comprender o momento que vivimos, como chegamos até aquí, que o investigador inicia coa segunda substitución nobiliaria, consecuencia da derrota de Xoana de Castela (alcumada a Beltranexa) fronte a Isabel de Castela, que provocou a substitución lingüística, para ser escribán non se podía empregar o galego. A primeira "ocupación nobiliaria" por parte de Castela provocara a introdución do castelán na escrita, convivindo aínda co latín e co galego, nunha etapa de diglosia, consecuencia da guerra do século XIV entre Henrique II de Trastámara, o vencedor, e Pedro I, o perdedor, da dinastía de Borgoña, casado coa Xoana de Castro, a personaxe histórica que nos descubriu Otero Pedrayo.
</span></p><p><span style="color: #666666;">
Estes acontecementos que, cando se explican na aula dan para pensar que sempre nos toca o bando perdedor, inician este memorial de agravios que remata en 1986, coa sentenza do recurso do Goberno Español contra a Lei de Normalización Lingüística aprobada no Parlamento Galego en 1983 por unanimidade.
</span></p><p><span style="color: #666666;">
Esta historia da galegofobia cóntase a través de: documentos xurídicos que restrinxen o galego; textos (artigos, discursos) que argumentan e xustifican a exclusión do galego de diferentes ámbitos e a imposiblilidade de realizar todas as función dunha linguas; testemuños, noticias, relatorios que amosan a vivencia real de situacións represivas contra a lingua, e tamén se dá conta dos debates en cámaras de representantes en que se negan os dereitos lingüísticos ás galegas e galegos.
</span></p><p><span style="color: #666666;">
En definitiva, un estudo que de continuar no tempo, dentro duns anos, obrigará ao seu autor a incluír o decreto de plurilingüismo no ensino e a desvelar a identidade do deputado electo por Madrid, do ex presidente da Xunta e de 13 deputadas e deputados electas en Galiza do PP que votaron no Congreso mostrando a galegofobia.
</span></p><p><span style="color: #666666;">
Por fortuna, despois de 46 anos, na Cámara onde nos defenderan Castelao, Otero Pedrayo ou Alonso Ríos en Madrid, con 176 votos a favor e 169 en contra, aprobouse o uso do galego, do euskera, do catalán. Agardo escoitar tamén asturiano, aragonés e aranés. Contra a pluralidade do Estado nun bando: PP, Vox e UPN. Deberá incluírse no capítulo a posición contra o emprego do galego no Congreso do actual presidente da Xunta.
</span></p><p><span style="color: #666666;">
Nun día histórico Néstor Rego empregou por vez primeira na cámara o galego en toda a súa intervención. É de agardar que as persoas votantes do PP e galegofalantes, abracen a autoestima e tomen nota. Como ben escribiches nunha columna, emigrar en terra propia, querida amiga, "a meirande parte de usuarios voluntarios e conscientes do galego son, somos, retornados con vontade de ficar".
</span></p></blockquote><p><span style="color: #666666;"></span></p><p></p><p></p><p></p><p></p><p></p>Cibránhttp://www.blogger.com/profile/05434153873163086551noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-593435754223245925.post-35094824020380727692023-09-28T10:10:00.001+02:002023-09-28T10:10:00.144+02:00Florencio Delgado Gurriarán, asinante de Galeuzka<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg5RaayF7omLzBdOglMcgMvlVsp2Uy-7qZPtsEsIHD4cVWz6b_K-Oz0eHcAimCIwBDgwZ1Y2A2vVS0jLRkyDwo5oP2-6TXC2bHMKl3yE9ipfBPMLWamaKlENHLFoYoqMWKm0IZA0tmqJXtSQsfUi9yDGpxyrk_gDue8jRjYNmEsxJGVyHcp2ecvUMjglB9g/s458/23_09_galeuzca.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="458" data-original-width="458" height="226" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg5RaayF7omLzBdOglMcgMvlVsp2Uy-7qZPtsEsIHD4cVWz6b_K-Oz0eHcAimCIwBDgwZ1Y2A2vVS0jLRkyDwo5oP2-6TXC2bHMKl3yE9ipfBPMLWamaKlENHLFoYoqMWKm0IZA0tmqJXtSQsfUi9yDGpxyrk_gDue8jRjYNmEsxJGVyHcp2ecvUMjglB9g/w226-h226/23_09_galeuzca.jpg" width="226" /></a></div>No ano 1944 asínase en México un pacto entre organizacións catalanas, vascas e galegas. Francisco Delgado Gurriarán actúa non só como o representante do Partido Galeguista, senón que é un dos máximos impulsores deste texto, que recollo e traduzo nunha pequena parte do libro de Xosé Estévez, <i>Galeuzca. La periferia contra el páramo </i>(<a href="https://denda.nabarralde.eus/home/182-galeuzca-9488408419852.html">Nabarralde 2022</a>):<p></p><p><span style="color: #666666;"></span></p><blockquote><p><span style="color: #666666;">Segunda. Que se oporán a todo intento de restauración monárquica, antipopular e antidemocrática, así como a todo réxime que non sexa aceptado polas vontades libres e soberanas dos seus respectivos pobos.</span></p><p><span style="color: #666666;">Terceira. Que proclaman unha vez máis que Catalunya, Euzkadi e Galicia constitúen, polos seus títulos históricos e lingüísticos, polas súas características culturais e polas súas tradicións políticas, tres nacións claramente definidas, coas súa vontade nacional reiteradamente expresada e demandan para elas os dereitos fundamentais que corresponden a toda nación no concerto dos pobos civilizados, tales como: a súa liberdade. a súa soberanía e o seu dereito de autodeterminación, postulados polos que loitan as Nacións Unidas contra o fascismo internacional.</span></p><p><span style="color: #666666;">Cuarta. Que se compromenten a defender para os seus pobos respectivos un réxime republicano democrático, basado no respecto á liberdade e dignidade da persoa humana e inspirado en postulados de xustiza social.</span></p></blockquote><p><span style="color: #666666;"></span></p>Cibránhttp://www.blogger.com/profile/05434153873163086551noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-593435754223245925.post-12276413238989071992023-09-28T06:00:00.000+02:002023-09-28T06:00:00.137+02:00Lingua de primeira<p> </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjq_c7GNEMEpsgxS5qCoKwlPTTP_KTckX245paQ2v2i1YRVNm-qMcvGHhRQdCLBdhmpCDKGgIvSjVGnLH3LFqCG4IRd8EWDru-E13LSrnaAgsBSuh6FWr6vkZZhsGdqNt8fL-kt8mVIwbmOifM11JsKkLNtZ7UaOxcZ4J76EV_BYcJ-RXGlABe1h7EAwgwK/s187/n%C3%B3s.png" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="116" data-original-width="187" height="116" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjq_c7GNEMEpsgxS5qCoKwlPTTP_KTckX245paQ2v2i1YRVNm-qMcvGHhRQdCLBdhmpCDKGgIvSjVGnLH3LFqCG4IRd8EWDru-E13LSrnaAgsBSuh6FWr6vkZZhsGdqNt8fL-kt8mVIwbmOifM11JsKkLNtZ7UaOxcZ4J76EV_BYcJ-RXGlABe1h7EAwgwK/s1600/n%C3%B3s.png" width="187" /></a></div><br />por Alberte Mera en <a href="https://www.nosdiario.gal/opinion/alberte-mera/lingua-de-primeira/20230920210932178149.html">Nós Diario:</a><p></p><span style="color: #666666;"></span><blockquote><span style="color: #666666;">
O Estado español decidiu priorizar o catalán sobre o galego á hora de procurar un acordo na UE para oficializar como linguas da Unión os idiomas da Galiza, Euskal Herria e os Països Catalans. Di o Executivo de Pedro Sánchez que empeza polo catalán por ser o que máis falantes ten. Isto é a secundarización da Galiza e responde á aritmética electoral, a do tanto tes, tanto vales. </span><p><span style="color: #666666;"> <span></span></span></p><a name='more'></a><p></p><span style="color: #666666;">
Sería diferente se todas e todos os que teñen o deber de representar Galiza no Congreso español -escanos electos polas catro circunscricións galegas- fixesen unha defensa firme do idioma propio. Mais non, esta semana vimos como os escanos obtidos polo PP o 23-X serviron para desprestixiar o galego na Cámara Baixa.</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
O paso histórico logrado no Congreso coa oficialización no hemiciclo do galego, catalán e euskera foi grazas, precisamente, á aritmética electoral e ao PSOE precisar dos nacionalismos para viabilizar a investidura. E o acontecido na UE volve amosar a relevancia do peso político propio que ten cada pobo no Estado e a cantidade de deputadas e deputados de opcións políticas que miran e coidan da xente e do territorio que teñen o deber de representar.
</span><p><span style="color: #666666;">A secundarización do galego polo Estado español na UE reflicte o que leva acontecendo desde a entrada no mercado común: cada vez que houbo que aplicar cotas lácteas, fechamento de estaleiros ou reconversións navais... sempre se aplicaron os recortes na Galiza para protexer outros territorios, aqueles con máis poboación e son caladoiros de voto do PSOE ou do PP, en función do partido que estivera en cada momento no poder.</span></p><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
O menor peso poboacional que ten Galiza no Estado non implica unha condena a ter menor peso político, senón que este vai depender da obediencia á que respondan os representantes na Xunta e nos Parlamentos, de se representan os intereses do pobo galego ou se votan o que lles mandan desde Madrid.
</span></blockquote><span style="color: #666666;"></span>Cibránhttp://www.blogger.com/profile/05434153873163086551noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-593435754223245925.post-51638980758164995692023-09-21T06:00:00.000+02:002023-09-27T13:31:56.781+02:00Rueda, Feixoo: galegofobia<p> </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgNTmkqh-K9FBiazLj1ygQbj7DeoJ57Oeo-K9GHPxKPSDhNYhV3bXVpWKTlEwVSOTwM5TO2lVcT8R0sFYo6gofHoPh8X1tYPNcV4f7q-pB-7z3Pob60u7psrJM0BSSr8H6gf6YunNfNNeHF4rs0Eet60FZE0EIqfvIuNwFKZc8X3GRTRM-sPO8TEprV4qMS/s187/n%C3%B3s.png" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="116" data-original-width="187" height="116" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgNTmkqh-K9FBiazLj1ygQbj7DeoJ57Oeo-K9GHPxKPSDhNYhV3bXVpWKTlEwVSOTwM5TO2lVcT8R0sFYo6gofHoPh8X1tYPNcV4f7q-pB-7z3Pob60u7psrJM0BSSr8H6gf6YunNfNNeHF4rs0Eet60FZE0EIqfvIuNwFKZc8X3GRTRM-sPO8TEprV4qMS/s1600/n%C3%B3s.png" width="187" /></a></div><br />por Alberte Mera en <a href="https://www.nosdiario.gal/opinion/alberte-mera/rueda-feixoo-galegofobia/20230913184350177662.html">Nós Diario:</a><p></p><span style="color: #666666;"></span><blockquote><span style="color: #666666;">
É ben triste ter que recoñecer que as galegas e os galegos temos un presidente e un ex presidente do noso país que son galegófobos. Escribía a semana pasada sobre, precisamente, esa tristeza, non só a que nos toca a nós como habitantes dun país a quen os seus mandatarios tratan de pór límites á súa lingua e cultura propias, senón tamén sobre a tristeza que provoca ver xente -máxime cando son os dirixentes dun país- que operen nesas coordenadas de autoodio. Pregúntome recorrentemente a que se deberá ese autorrexeitamento, que mágoa unha vida enteira autonegándose, agochándose.
</span><p><span style="color: #666666;"> <span></span></span></p><a name='more'></a><p></p><span style="color: #666666;">
Hai votacións deplorábeis, e a realizada onte polas deputadas e os deputados do Partido Popular no Parlamento galego son para enviar ao pozo negro da historia. Como é posíbel que representantes do pobo galego na sede do poder lexislativo da Galiza se manifesten en contra de que no Congreso español se poida falar galego? E como é máis posíbel aínda que o ex presidente da Xunta da Galiza Alberto Núñez Feixoo ameace con recorrer tal acordo? É tremendo ouvir o PP denunciando que o Congreso activase onte o emprego do galego, euskera e catalán para que no pleno da próxima terza xa se poida falar nestas linguas. Di o PP que vai formular unha resposta xurídica...
</span><p><span style="color: #666666;"> </span></p><span style="color: #666666;">
A Feixoo funcionoulle electoralemente a ignominia que supuxo a súa guerra aberta ao galego en 2009, onde de ganchete con Galicia Bilingüe, o ultraespañolismo, poderes económicos e medios ao seu servizo empresarial inxectaron a falsa idea da imposición lingüística. Desesperado agora por non ter aliados cos que pactar unha investidura, Feixoo encoméndase ao espírito do Cid Campeador para axitar a espada nunha foto de Colón 2.0 que onte anunciou a modo de manifestación para evitar que se chegue a acordos cos nacionalismos. A amnistía, como o das linguas, están fóra da lei, din. Antonte, as letradas e os letrados do Congreso xa advertiron de que a entrada das linguas da Galiza, Euskal Herria e Catalunya na Cámara española ten perfecto encaixe legal.</span></blockquote><span style="color: #666666;"></span>Cibránhttp://www.blogger.com/profile/05434153873163086551noreply@blogger.com0