Quero aplicar a miña ciencia á lingua para pintar a face do noso maior ben colectivo: o galego







mércores, 30 de setembro de 2015

O fusilamento de Castelao no parlamento

Queren a Castelao ben oculto. Os membros do PP votaron en contra da Iniciativa Lexistlativa Popular na que se procuraba para o pobo galego o dereito a coñecer a obra do galeguista.
De non ser polo esforzo de Castelao e a súa insistencia en, primeiro tramitar o Estatuto do 36 en plena guerra civil, e despois loitar contra todos os atrancos interpostos para conseguir a súa aprobación no exilio, seguramente non existiría a institución que hoxe votou pola ocultación da súa obra.
Unha das propostas máis destacadas da ILP era a da recuperación do cadro A derradeira lección do mestre, que actualmente está no Centro Galicia de Buenos Aires. Trátase dun retrato das atrocidades do franquismo, unha obra que debería estar presente nos materiais de ensino de todas as escolas xa que mostra sen concesións a crueldade do fanatismo. O mestre, asesinado, xacente no chan, debería quedar como lección para as futuras xeneracións. Onte, no parlamento ben se veu que moitos dos deputados non asistiron a esta clase e queren que a sociedade galega fique orfa do máis grande galeguista de toda a historia. Precisamente por iso, por ser galeguista. Así, non é de estrañar atopármonos no mesmo día con noticias como a da negativa de Portos de Galicia a permitir unha inscrición de homenaxe á vítimas do franquismo en Vilaboa. E despois din que o franquismo está morto.
Despois veremos a eses mesmos parlamentarios inchado o peito na entrega das medallas Castelao. Pero que Castelao é o que vai nese galardón se despois vemos que non se respecta a súa obra. Por que permanece oculta nos arquivos do Museo de Pontevedra ou espallada por múltiples lugares sen que haxa ningunha institución que procure a súa recompilación e catalogación?
Onte, executouse o fusilamento de Castelao no parlamento de Galicia. É o que ten non ter memoria nin amor polo país nin pola lingua.


Na prensa:

  • Intervención de Mª Pilar García Negro en defensa da ILP a prol da difusión da obra de Castelao, 29/09/15 GZ Cultura
  • O Partido Popular impide a toma en consideración a ILP sobre o dereito ao coñecemento e á contemplación da obra de Castelao polo pobo galego no Parlamento, 29/09/15 GZ Cultura
  • O PP evita saír noutra foto galeguista a dous meses das xerais, 29/09/15, Praza
  • O Partido Popular impede a toma en consideración a ILP sobre o dereito ao coñecemento e á contempalción da obra de Castelao polo pobo galego no Parlamento., 29/09/15, A Mesa
  • A ILP de Castelao, a debate no Parlamento, 29/11/15,Sermos Galiza
  • O PP fecha a porta a debater no Parlamento sobre o coñecemento da obra de Castelao, 29/11/15, Sermos Galiza

Manuel Rodríguez Alonso e a "tremenda loita" contra o españolismo lingüístico

por Francisco Fernández Rei, nas Voces de ProLingua:


Querido Manolo:Na noite do mércores 23 chamoume un compañeiro para que lle confirmase o teu falecemento, seica a noticia se espallara nas redes sociais e na prensa dixital. Deixoume frío e mudo; reaccionei e díxenlle que non sabía nada, nin sequera que estiveses enfermo, que te vira moi ben a última vez que nos encontramos, xa xubilado, andando entre Panxón, Pozuelo e Guadalajara, e metido na leria de redactares unhas memorias. Animeite a que as rematases e as publicases canto antes, sabendo do moito zume que van dar, porque desde hai ben anos sei que es persoa totalmente libre no que opinas e contas, entregado á causa da lingua e da cultura galegas desde Madrid, pero sen deixares nunca de estar en Galicia. Sei que sempre dis o que pensas, ben argumentado, que non casas con ninguén, agás con aquela moza de Meira que estudaba Económicas, que coñeceras en Compostela.

domingo, 27 de setembro de 2015

Disección dun comunicado da Xunta en sete cortes

O Tribunal Constitucional desestimou o recurso interposto pola Real Academia Galega (RAG) contra o Decreto do plurilingüismo. A resposta aos noventa folios de argumentación foi unha soa liña. Un novo desprezo do centralismo ao trazo máis significativo do noso ser: a lingua galega.

Como é costume nestes casos, a Consellería de Educación dispensou o seu comunicado habitual, supoño que por intoxicar, nada máis. Asi que de seguido vai unha disección, en nove cortes dese comunicado.

Primeiro corte. A Xunta di do funesto decreto do plurilingüismo


que está a funcionar con total normalidade nos centros educativos nos últimos catro cursos 
e afírmao sen teren feito ningún estudo sobre a incidencia da aplicación do mesmo. Isto, a pesar de que a disposición adicional quinta do propio decreto determina que a consellería, con periodicidade anual, "avaliará os resultados derivados da aplicación deste decreto". O primeiro feito constatable é que a consellería é a primeira en incumprir co decreto. Tamén está claro que quer ocultar que milleiros de profesores que no seu día se asinaran o compromiso de continuaren a impartir as aulas en galego, ratifican día a día o seu posicionamento.
O que ten menos explicación é que, precisamente na Consellería de Educación non saiban contar. O funesto decreto 79/2010 publicouse no mes de maio do ano 2010. Leva en funcionamento, xa que logo, durante seis cursos. Así que son tamén seis, e non catro, as veces que a Xunta infrinxiu a disposición adicional quinta. Curiosamente, de todo o articulado do deplorable decreto, éste era o único parágrafo que fóra recibido positivamente desde as organizacións de defensa da lingua galega. Tamén é o único que a Consellería de educación se empeña en conculcar.
Nunca desde a oficialidade se admitiu que houbera problemas durante os dous primeiros anos, polo que parece que precisan asistir a unhas aulas de matemáticas, a poder ser, en galego.

Segundo corte. Afírmase tamén no comunicado que o decreto do plurilingüismo
tivo e ten como finalidade, en todo momento, o equilibrio de aprendizaxe nas dúas linguas.
Debemos ter presente cal é o estado sociolingüístico xeral para podermos avaliar esta medida. No noso entorno, hospitais, empresas, banca, cines, comercios,..., todas as medidas e estruturas están montadas para que usemos o castelán.  Por outra parte o ensino do galego é puramente instrumental. Como fóra da escola non se nos ofrecen oportunidades para o seu emprego, temos unha estrutura perfectamente montada para o abandono da lingua nacida en Galicia. Se o que queremos é ir reducindo o seu uso, o mellor que podemos facer é practicar unha política lingüística do laissez faire, laissez passer fóra da escola e practicar o equilibrismo dentro dela.
Ao falárennos de aprendizaxe nas dúas linguas, a Consellería está esquecendo á mantenta un dos piares do seu decreto: a introdución do inglés en ata un terzo das horas de clase. Sabemos que a saúdo do galego é feble, especialmente nas primeiras etapas etarias. Por iso non lle facemos ningún favor opoñéndoo sempre ao aprendizaxe de inglés nin  restrinxindo e diminuíndo a súa presenza na escola.

Terceiro corte.
as diferentes sentenzas do Tribunal Superior de Xustiza de Galicia –e a deste ano do Tribunal Supremo– validaran o decreto fronte a todos os recursos presentados

O TSXG ditaminara a ilegalidade da enquisa ás familias como método para establecer a lingua en infantil. O propio presidente revelou que a consulta que se lle fai ás familias sobre a lingua materna do neno segue a ser  determinante para indicar cal vai ser a lingua vehicular neses primeiros anos de escola. Cando o TSXG pechou unha dos artigos máis polémicos do decreto do plurilingüismo, o que levou a un escandaloso 2,5% de uso do galego nas aulas de infantil das cidades, a Xunta abriulle de novo a porta mediante unha circular que caneaba a sentenza do alto tribunal galego. Non é que o diga eu, díxoo o presidente da Xunta nunha entrevista radiofónica.
Desde a súa aceptación no ano 2001, o territorio galego ficou sempre fóra do cumprimento da Carta Europea das Linguas Rexionais ou Minoritarias (CELRM). Outro tanto podemos dicir co Plan Xeral de Normalización da Lingua Galega (PXNLG). Mesmo parece que este documento foi empregado para redactar do decreto 79/2010: por cada medida normalizadora do PXNL podemos atopar un artigo do decreto que vai na súa contra.([1], [2]). En conclusión, o goberno do PP está polo labor de non cumprir toda a lexislación que respecta ao galego e en promocionar toda a que o desprece.

Cuarto corte.
cómpre lembrar que os últimos estudos do Instituto Galego de Estatística (IGE) indican que hoxe en día se está rexistrando o maior grao de coñecemento da lingua galega da súa historia por parte da poboación máis nova
Ninguén dubidará que na actualidade o coñecemento da tecnoloxía ou do inglés é maior que en ningún outro momento da nosa historia. Mais estes datos, desde o punto de vista da normalización son completamente irrelevantes. Que hoxe teñamos unha xuventude mellor preparada nestas materias que hai trinta anos non comporta que teñamos que poñer en marcha unha política de redución/exclusión da conversa en inglés ou do uso das novas tecnoloxías. Isto é precisamente o que se predica do galego. Como por primeira vez na historia todos os nenos e xóvenes participaron nas aulas de lingua galega, podemos expulsar esta lingua do resto do ensino. Pero o que aínda é máis grave é que ao destacar o nível de coñecemento estase a ocultar o grao de uso. Se non se nos amoleceu o cerebro cos comunicados da Consellería,  recordaremos que os dato máis relevante dos últimos estudos do IGE indicaban unha redución de uso do galego dun 11% no período 2001-2011. A conclusión inmediata é que cómpre un cambio completo da política lingüística..., se queremos que se incremente o uso da nosa lingua, claro. Se non, é mellor deixar todo como está.

Quinto corte.

a Xunta de Galicia en colaboración coa RAG e con outras institucións implicadas na promoción do uso do idioma, está desenvolvendo o Plan de dinamización da lingua galega no tecido económico 2015-2020.
Cando un le este tipo de declaracións, debe pararse e mirar un pouco ao seu arredor. Cantas empresas hai que fagan un uso normal da lingua galega? Cantas medidas favorecedoras do uso do galego no mundo económico puxo en funcionamento a Xunta? Mellor dito. Houbo algunha? Por dar ideas do que non hai, informemos de que en Cataluña os rótulos fixos das empresas, os documentos de oferta de servizos, os contratos, as facturas, as informacións para o consumidor, deben estar polo menos en catalán. Porén do que si temos é de actuacións á contra. Lembremos a campaña  da Xunta "Ahora Galicia conecta contigo" (2010), "Gal(L)ega 100%", referida ao leite galego, "O teu sangue é vida, compártea", nomeando ao sangue e o leite en feminino, en imitación deturpadora do castelán (la sangre, la leche) ; "Cadelín", outro spot en castelán promocionando o emprendemento, "Pulpo de lonja" como a marca de calidade do polbo... Podemos acreditar nas palabras da Xunta ou nos teimudos feitos que nos arrodean, non hai máis en que escoller.

Sexto corte
a Consellería quere remarcar a súa aposta pola unidade de acción lingüística en Galicia co obxectivo de sacar a lingua do debate político diario
Cando todos os partidos políticos, sindicatos, asociacións profesionais, asociacións de defensa da lingua, ou o Consello Escolar de Galicia están todos en contra do decreto do plurilingüismo é que a unidade está do outro lado. A Consellería aposta polo illamento e a radicalidade. Tanto é así que este capítulo é unha repetición das posturas frente ao PXNL, aprobado por unanimidade no parlamento e conculcado únicamente polo PP.

Sétimo corte.
ante a posibilidade de que a Real Academia Galega interpoña un recurso ante o Tribunal Europeo, o departamento educativo da Xunta de Galicia insta a abandonar o camiño litixioso arredor do idioma propio de Galicia.
É certo que nunca houbo unha lea xudicial do alcance do decreto 79/2010, mais é que a gravidade do que este decreto significa de retroceso non deixou outra saída. Todo un pobo mostrando o seu rexeitamento unha e outra vez contra a política lingüística do goberno nas maiores manifestacións da última década e sempre a mesma resposta, un non. Unha aposta decidida na aldraxe da lingua galega non merece outro tipo de contestación.
Se cando comencei a ler o comunicado da Consellería tiña as miñas dúbidas do que debería facer agora a Academia, despois de visto todo o anterior, xa me está tardando que se presente perante o Tribunal Europeo.


sábado, 26 de setembro de 2015

Papel mollado

por Henrique Monteagudo, en La Voz de Galicia:


A Carta Europea das Linguas Rexionais ou Minoritarias é un tratado promovido polo Consello de Europa que ten como obxectivo a protección desas linguas e das persoas que as falan.

venres, 25 de setembro de 2015

Comunicado da RAG en relación coa inadmisión do recurso de amparo presentado ante o Tribunal Constitucional

Comunicado da RAG en relación coa inadmisión do recurso de amparo presentado ante o Tribunal Constitucional:

A Real Academia Galega acaba de recibir a notificación de que o Tribunal Constitucional inadmite o recurso de amparo promovido por esta institución contra a sentenza do Tribunal Supremo sobre o recurso de casación relativo á sentenza do Tribunal Superior de Xustiza de Galicia verbo do Decreto 79/2010 para o plurilingüismo no ensino non universitario. Como non podía ser doutro xeito, a Academia respecta e acata a dita sentenza, pero ao tempo considérase obrigada a dar a coñecer diante da opinión pública as seguintes consideracións:
1. Desde a aprobación do devandito decreto, en consonancia co previsto nos seus propios estatutos no tocante ao seu deber de defensa da lingua galega, a RAG asumiu a posición de principio de esgotar todas as vías xudiciais contra unha norma que vulnera a legalidade e que considera lesiva dos dereitos das persoas galegofalantes.
2. A Academia lembra que o Reino de España subscribiu e ratificou a Carta Europea de Linguas Rexionais e Minoritarias, e ao facelo comprometeuse formalmente a ofrecer unha educación preescolar, primaria, secundaria, técnica e profesional garantida en lingua galega. O decreto en causa atópase en flagrante contradición co dito compromiso, como reiteradamente teñen posto de manifesto os sucesivos informes oficiais do Consello de Europa.
3. A Academia insta a Xunta de Galicia a que dea os pasos necesarios para restaurar o imprescindible consenso político que posibilitou a aprobación por unanimidade da Lei de Normalización Lingüística e do Plan Xeral de Normalización da Lingua Galega (vulnerados en espírito e na letra polo Decreto 79/2010), para aprobar un novo marco normativo plenamente acorde coa legalidade e favorable á lingua galega e das persoas que a falan.
4. Por tanto, a Academia estudará as posibilidades de recorrer perante instancias xudiciais europeas o Decreto 79/2010 por vulnerar o dereito ao ensino en lingua galega, excluír o seu uso en materias de contido científico e fomentar os prexuízos contra a ela.
A Coruña, 24 de setembro de 2015

Unha cuestión de respecto

por Beatriz Doldán, nas Voces de ProLingua:


Chámase este espazo Voces e a nosa está afónica. O alumnado de Galego en Madrid está canso de intentar a comunicación coa Secretaría Xeral de Política Lingüística e de obter respostas confusas e contraditorias, cando non o silencio.

xoves, 24 de setembro de 2015

A escala: o sistema solar



Cando vin o chío de Martin Pawley non puiden deixar de reproducir aquí esta curta que, ademais vén con subtítulos en galego. Supoño que o responsable é o autor da entrada no blogue Acto de primavera. Unha marabilla realizada por Wylie Overstreet e Alex Gorosh.
Isto tráeme á memoria unha actividade que realizáramos no CPI Aurelio Marcelino Rey García... hai xa 13 anos. Fixéramolo nas aulas da materia optativa de astronomía. Consistía precisamente en facer o mesmo que neste vídeo: realizar unha maqueta a escala do sistema solar respectando tanto os tamaños dos planetas (na medida do posible), como as distancias entre os mesmos. Claro que os planetas eran puntos (case) invisibles nos metros e metros de papel de embalar que utilizamos para facer o traballo. Mágoa que non teña fotos xa que daquela as cámaras dixitais non estaban tan popularizadas coma hoxe en día. Se non me equivoco a escala que utilizáramos era $$1:{ 10 }^{ 12 }$$ xa que tivéramos o coidado de pintarmos un sol de aproximadamente 1 mm de diámetro.
O traballo completábase cunha comparación a unha escala bastante maior, entre unha restra de mapas do mundo colocados en liña, e a Vía Láctea. Estou tentado de repetilo este curso co alumnado dese invento LOMCE: as matemáticas aplicadas.

mércores, 23 de setembro de 2015

A clarificadora resposta dun conselleiro de educación

O pasado 16 de setembro, no pleno do Parlamento, a deputada do BNG Ana Pontón, preguntáballe ao conselleiro de Educación sobre o caso da humillación por falar galego sofrida por unha nena no centro hípico Casas Novas.
Lembremos as frases coas que vexaron á rapaza:
"Es que a ti no te entiendo como hablas. Te explicas tan mal así”
“Yo si te hablo castellano tu obligación es hablarme en castellano”
A resposta do Conselleiro de Educación foi: "a nosa responsabilidade é que ningunha persoa en Galicia, sufra maltrato de ningún tipo por falar en galego nin por falar en castelán" (o subliñado é meu, pero as palabras son de Román Rodríguez).
Claro que se non é en Galicia, pode recibir maltrato, que ao conselleiro non lle importa. E non estou sendo irónico coa frase: as cousas son exactamente así. Se rapaza sofrira ese maltrato fóra de Galicia o conselleiro diría que non é competencia súa, e derivaría o asunto ás autoridades competentes. Isto é: os galegos non son cousa do goberno galego.
Cando se está tratando un tema moi particular, un caso de humillación dunha nena por falar en galego, ao conselleiro o que lle preocupa son os inexistentes casos de maltrato polo feito de falar en castelán. A función do goberno galego é garantir a prevalencia das leis que secundarizan a lingua galega e de sobregarantir os dereitos xa garantidos desde o estado dos español falantes. Isto é: o galego só é cousa do goberno galego se non entra en conflito co castelán.
Pois este conselleiro de edución é o que se gaba de que vivimos o momento histórico no que hai máis coñecemento do galego. Claro que isto oculta o realmente importante: que é que estamos no momento histórico no que hai menos galego falantes, e que isto é consecuencia dunha agresiva política lingüística contra a lingua galega, argallada e posta en marcha polo partido que case en completa hexemonía gobernou Galicia nas últimas décadas; política que recruou na funesta era Feijóo.














Sobre o caso da humillación da nena en Casas Novas:
“Yo si te hablo castellano tu obligación es hablarme en castellano”, no Sermos Galiza
“O que pide a miña nena é que non se humille a ninguén máis en Casas Novas por falar galego”, no Sermos Galiza
Convocan mobilización diante de Casas Novas pola humillación a unha nena por falar galego, no Sermos Galiza
O Centro Hípico de Casas Novas nega “discriminación ou menosprezo”, no Sermos Galiza
A Mesa esíxelle á Xunta que actúe contra Casas Novas pola discriminación da nena galegofalante de dez anos, no Sermos Galiza
A Xunta non tomará medidas no caso da humillación a unha nena por falar galego no campamento hípico de Casas Novas, A Mesa
O Centro Hípico Casas Novas de Arteixo humilla unha nena de dez anos por falar en galego, A Mesa
Carta da nena de Casas Novas, A Mesa

domingo, 20 de setembro de 2015

Recompilación do caso da Feira do moble

Onte inaugurouse a 29ª Feira do Moble de Galicia. Un bo momento para divulgar esta imaxe que difundía ProLingua dun antes/despois da denuncia que se fixo pola exclusión do galego tanto en carteis como en sinais anunciadores do evento. Afortunadamente os responsables da Feira entraron en razón.
Demóstrase así que é fundamental denunciar, non calar a boca, frente aos que degradan e fan de menos a nosa lingua.


Móvete critica la cartelería promocional de la Feira do Moble, por estar en castellano y por su diseño, 20/08/15, no Faro de Vigo
ProLingua lamenta a “regresión do galego” na Feira de Moble da Estrada,25/08/15, no Sermos Galiza
ProLingua denuncia "agravio" contra el gallego y pide la retirada de la cartelería de la Feira do Moble, 25/08/15, no Faro de Vigo
ProLingua pide que se suspenda la difusión de la cartelería de la cita en español, 25/08/15, titular interior en La Voz de Galicia
O BNG levará ao Parlamento Galego os incomprimentos coa Lei de Normalización Lingüística por aprte da Fundación de Exposicións e Congresos da Estrada, 25/08/15, do blogue do BNG
La Feira do Moble atribuye a un error el cartel difundido en español, 26/08/15, en La Voz de Galicia
La fundación atribuye a un error los carteles en castellano de la Feira do Moble y los retira, 26/08/15, no Faro de Vigo

sábado, 19 de setembro de 2015

Xuventude Galicia Net ou Juventud Net?

Xuventude Galicia Net anúnciase como a maior party informática de Galicia. Estase a celebrar estes días na Feira Internacional de Galicia ABANCA, en Silleda. Pódese comprobar que o seu portal exclúe por completo o galego. As normas do encontro non existen en galego, tampouco no formulario de inscrición, nin en apartado nin noticia algunha.
O evento recibiu o apoio da Xunta coa visita o pasado xoves 17 do vicepresidente, Alfonso Rueda, e a conselleira de Traballo e Benestar, Beatriz Mato. Ademáis da Xunta, Xuventude Galicia Net está patrocinado pola Deputación de Pontevedra, o Concello de Silleda, ABANCA, e Coca-Cola.
Nas redes sociais facebook e twitter dáse o caso de que a lingua galega desapareceu por completo, pero se buscamos polo time-line comprobaremos que en edicións anteriores si que era a lingua de referencia. Malas novas.

xoves, 17 de setembro de 2015

O mar da fin do mundo



Longametraxe de de José Irrisarri que obtivo nesta categoría o primeiro premio do Ciclo Internacional de Cine Submariño de San Sebastián no ano 2011.



Marcados para sobrevivir é a segunda entrega da serie “O Mar da Fin do Mundo”. Imitando á primeira, foi galardoada como a mellor longametraxe no Ciclo Internacional de Cine Submarino de San Sebastián.
A longametraxe presenta impactantes imaxes submarinas das rías galegas no que se ofrecen mostras da sobreexplotación no noso litoral. Pero tamén de nos ofrece o labor científico que traballan para establer sobre bases sólidas unhas normas de explotación racionais que permitan salvar as especies ameazadas.
Ameazada tamén está a nosa lingua, e un non pode deixar de ver este documental sen facer o paralelismo entre o abuso irracional que destrúe a biodiversidade e a tamén irracional teima tanatolingüística dunha civilización que mata anualmente 25 linguas.
En definitiva, dúas excelentes pezas que de certo son todo un luxo para o profesorado de ciencias.

A culpa é de Dora la Exploradora

por Carlos García Vieito, no Sermos Galiza:

Estas semanas pasadas publicouse o documental, “A lingua dos nenos” producido por Rinoceronte Editora, dirixido por Uxía Piñeiro con realización de Carla Avión, sobre a perda da lingua materna que sofren os nenos galego falantes, vista dende a óptica dos seus pais. A verdade é que gostei moito del, pois reflexa moi ben a situación desesperante na que se atopan moitas familias galego falantes, que queren pasarlle a lingua aos seus fillos e fillas, mais non poden facelo.

38%

Valentim Fagim, no Praza:

Uma das diferenças, sintomática, entre uma língua com estado e uma língua sem estado é a ligação desta última com as percentagens. Para já, quantas pessoas a falam, a escrevem, a entendem, acham bem ou mal que se promova socialmente e mil e dous itens mais. Para as línguas com estado, no mínimo naqueles territórios onde é hegemónica, o esquema é outro. Nem sequer interessa demasiado quantos emigrantes a assumem porque, tarde ou cedo, vão ter de a assumir ou se tem muito ou pouco peso na produção científica porque os cientistas são quatro gatos pingados.

mércores, 16 de setembro de 2015

De blogues.42

Da Wikipedia
  • A lingua, o Xapón, o mar, 02/09/15, por Carlos Callón no seu blogue
  • A Dirección Xeral de Tráfico é plurilingüe: castelán, inglés, francés e alemán, 04/09/15, por Carlos Callón no seu blogue
  • Do espanholego ao galespanhol. 04/09/15, por Xavier Alcalá na súa páxina persoal 
  • Fraseoloxía galega ou castelá?, 04/09/15, en Debullando a fala
  • Os haikus de Helena Villar Janeiro, 09/09/15, por Carlos L. Medrano en Xogos de lingua
  • 50 anos da posibilidade de estudar galego na universidade, 15/09/15, por Carlos Callón, no seu blogue

A longa marcha da normalización da lingua galega. A propósito do concurso Falemos da nosa Historia

por Francisco Fernández Rei, nas Voces de Prolingua:


Bos días ás autoridades, ó profesorado e ó estudantado do CEIP “López Ferreiro” e ás demais persoas asistentes a este acto. Antes de nada, quero agradecerlle a José Ramón Carril, coordinador do Equipo de Dinamización da Lingua Galega e director do colexio, a información que me deu sobre este concurso e, sobre todo, a honra que se me concedeu de clausurar o presente acto.

E logo ¿Deus non entende o galego?

por Adolfo de Abel Vilela, no Terra e Tempo:


O día 9 de xullo celebrouse unha misa na catedral de Lugo oficiada polo bispo e concelebrada por varios cóengos e sacerdotes da diocese, para festexar a declaración do Camiño Primitivo, e tamén a Catedral, como Patrimonio da Humanidade. Aínda que a misa era a que habitualmente se celebra nos chamados Xoves Eucarísticos, polo feito de que a UNESCO o incluíseo na súa lista de bens patrimoniais de importancia mundial, quixeron darlle un especial realce tanto desde o punto de vista relixioso como civil invitando a autoridades. Non era pois a misa vespertina ordinaria ou coral que se oficia todos os días na capela maior, e por iso esperaba que se celebrase en galego. Pero non, como xa é tamén habitual, o oficio fíxose en castelán.

martes, 15 de setembro de 2015

Calendario escolar, axendas, e fichas do curso 15-16

Un ano máis a Coordinadora Galega de ENDL achéganos material para podermos organizar mellor o curso que comenza nestes días. Cada ano a cantidade de documentos que nos achega é maior. Desta volta temos 8 en PDF e 6 en Excel.
Unha mágoa que a dispoñibilidade de axendas escolares en galego nas librerías  sexa prácticamente inexistente e que para conseguir unha haxa que andar á quinta pregunta, como sucedía esta semana pasada no facebook de ProLingua.
Quen non terá este problema serán os alumnos dos centros de ensino público de Redondela, que grazas ao SNL do concello, terán a xa habitual axenda nas súas mochilas.


Para completar engado as fichas de alumnado (modificables) que uso habitualmente.
Fichas de alumnado a 3 columnas. Curso 15-16.
Fichas de alumnado a 4 columnas. Curso 15-16.

sábado, 12 de setembro de 2015

O novo portal da SXPL non ten memoria

Onte presentouse un novo portal na arañeira que será a imaxe a partir de agora da Secretaría Xeral de Política Lingüística. O anuncio publicita a novidade como un paso adiante para facelo máis actual e máis transparente. Se o primeiro é certo o segundo é mentira.
Efectivamente, a renovación vai permitir que a SXPL nos ofreza unha imaxe máis actual, e en moitos casos con máis facilidade para acceder á información e aos seus recursos. Por exemplo, se imos ao apartado de lexislación, agora dispoñemos dun filtro que nos permite escoller en función de distintos parámetros (organismo que lexislou, tipo de lei ou tema da mesma).
Outra novidade positiva é a liberación do tradutor Gaio, ferramenta que antes só estaba dispoñible para o uso interno da Administración, pero que a partir de agora está a disposición de calquera na rede.
Pola contra se buscamos as noticias sobre a lingua, do que anteriormente había un arquivo de máis de sete anos, agora atopámonos con que a primeira entrada é de hai tres meses. Aínda máis, fixeron desaparecer todas as ligazóns ás entradas de toda a historia anterior da SXPL. Nada existía antes de onte. Así que agora non ficarán desaparecidas cousas como:


  1. A mentira do incremento dun 45% na dotación orzamentaria da SXPL para a USC
  2. A evidencia de que a Xunta silencia unha proposta de edición multilingüe de obras literarias galegas, catalás e vascas
  3. O maltrato aos ENDL dos centros de ensino que fixo que a CGENDL pedira a dimisión do secretario xeral de política lingüística
  4. Non termos coñecemento da Suspensión dos cursos de lingua galega no Espazo das Linguas Ibéricas en Madrid nin da promesa dunha nova convocatoria antes de finais deste ano.
  5. Non veremos as fotos dos altos cargos homenaxeando aos científicos galego cando a un tempo prohiben o ensino das ciencias en galego. Polo menos tampouco temos á nosa disposición ese insulto que viña sendo o Outono de ciencia, ese hipócrita apoio ao Día da Ciencia en Galego (lembremos que nin tan siquera o nomeaban así senón "Día da ciencia", sen galego)
  6. Tampouco teremos onde comprobar o cinismo no defenestramento dos cursos Celga, nin da atoleirada forma de actuar nas oficinas da SXPL cando se lle presentaban alegacións ao disparatado proxecto dos cursos Celga. Supoño que a pretensión é que esquezamos que sucederon cousas como que desde o profesorado de linguaxes específicas houbo sempre un intento de diálogo que nunca foi escoitado por parte das oficinas da SXPL. Cantas cousas teremos que esqucer? [1], [2], [3], [4], [5], [6], [7]
  7. Política Lingüística apoia un concurso literario en español de dous colexios do Opus, pero nós non o recordaremos.
  8. E que dicir da carta enviada pola CGENDL denunciando a inexistencia de materiais en galego nas ensinanzas da FP. Cambiou algo a cousa desde aquela?
  9. Tampouco teremos constancia do rexeitamento que a SXPL fixo do Plan Xeral de Normalización Lingüística, a pesar das mentiras verquidas nalgún artigo de opinión, que sabiamente foi contestado por ProLingua. +[8]. Por certo, algo deben ter as cadeiras da SXPL que fan que quen senta nelas se lle vire por completo o sentido. Postos a lembrar, que tal aquel artigo de Anxo Lorenzo, Política lingüística e 'consenso' en Galicia, no que gababa o decreto de uso do galego do bipartito.
  10. Non falaremos tampouco da negativa a insituir oficialmete o Día de Rosalía como data relevante para a celebración por parte do tecido cultural e escolar galego.
  11. Con esta xogada desapareceu tamén Nadal na rede, para que non vexamos que ano tras ano, non se ofrecía nada novo para a clebración dunhas festas en galego.
  12. Non volveremos a tratar o tema da redución dos orzamentos da política lingüística porque tampouco teremos a man as notas de prensa na que mentían sobre a cuestión.+[9]
  13. E que temos que dicir sobre o ensino?, cal é a valoración da Xunta? Estes artigos de David Lombao son moi esclarecedores([10][11][12] e [13]). No caso de querermos valorar ata que punto é profundo e transversal o ataque á lingua, teñamos presente que non se salvaron nin as avaliacións de diagnóstico nin as probas de competencias. Un aviso para as futuras reválidas da LOMCE?
  14. Nada teremos que contar sobre a exterminación do galego no Bierzo
  15. Pecharon o anterior portal da SXPL cando despois de anos e anos, aínda tiñan apartados sen estrear, ou [14]
  16. A SXPL vai poder anunciar falsamente, outra vez, que os orzamentos para os ENDL dos centros volveron a incrementarse., mais agora non poderemos comparar esta comunicación con outras semellantes de anos anteriores.
  17. A quen lle acorda aquel anuncio falso da SXPL ofertando material audiovisual inexistente sobre Vidal Bolaño?
  18. E que foi do intento fracasado de crear un competidor do Correlingua
  19. Quen vai poder ponderar o, polo momento inexistente, Plan de dinamización da lingua galega no tecido económico se non podemos botar man da campaña de exportación en galego... e que fora anunciado en castelán? +[15]
  20. Agora, por fin a Rede de Dinamización Lingüística vai ser un invento que sempre funcionou a toda máquina, ao falar dela non amentaremos a inanición, nin a matanza, nin a redución de técnicos dos SNL, nin o mal funcionamento da actividades da Rede +[16], nin a súa defensa dos que deturpan a toponimia +[17], nin a extensión dos seus servizos a alguna Deputación.
  21. Tampouco traeremos ao primeiro plano a manipulación da celebración do Día da lingua materna nin do Día da Ciencia en Galego, nin do esquecemento do Día Europeo das Linguas
  22. Lembrarase alguén dos intentos da SXPL de monopolizar a posta en marcha do twitter en galego?, supoño que agora xa non.+[8]. Xa sabemos que os gobernos de Feijóo teñen un gran interese pola normalización no ámbito das novas tecnoloxías.
  23. Ao non ter memoria, non teremos en conta que o secretario xeral de política lingüística é da opinión de que só o 4% da poboación que fala galego é pola influencia da escola, argumento que usa para xustificar a redución do uso da lingua no ensino imposta polo funesto decreto do plurilingüismo.
  24. Ao non termos memoria, non invocaremos aquel anuncio cheo de faltas ortográficas emitido pola SXPL, nin lembraremos a avaliación negativa á Xunta ditaminada polo Consello de Europa polo incumprimento da Carta Europea de Linguas Rexionais e Minoritarias despois dunha vergoñenta carreira de mentiras e estridencias capitaneada polo xefe da SXPL. 
  25. Se cadra, o peor de todo, é que aínda o que se está ben, tamén se fai mal. Velaí o bUSCatermos, para que o queremos se a un tempo prohibimos o seu uso nas escolas? 
  26. Finalmente, se alguén quer un resumo..., ou dous resumos, tres resumos, catro resumos, para non enterrar toda a política lingüística dos últimos anos no esquecemento.

xoves, 10 de setembro de 2015

Neira Vilas entrevistado por Semente



"De aquí en adelante todo en castellano, dentro y fuera de la escuela", dixo a mestra un día. Esta é unha das lembranzas de Neira Vilas neste encontro que mantivo cos membros de Semente de Trasancos.

domingo, 6 de setembro de 2015

Os incrementos da SXPL

Publicado nas Voces de Prolingua, un artigo recollendo cifras e ideas doutra entrada de hai uns días:

Afirma a Secretaría Xeral de Política Lingüística (SXPL) que incrementou a oferta de de 30 cursos de lingua preparatorios do CELGA. Sabendo que o incremento foi de 30 cursos, podemos preguntarnos a canto ascenderá o total. A 100?, quizais a 130; neste caso farariamos dun incremento ben importante, dun 30%. Ao lermos o corpo da noticia ficaremos desconcertados xa que o total ascende a 30.Para aclarar realmente en que consistiu o presunto incremento, basta recuperar os datos dos anos anteriores. Recollendo as cifras ofrecidas pola propia SXPL para o 20102011201220132014, e a referida deste mesmo ano, obtemos un gráfico que fala sen ter que lle engadir máis comentarios:

sábado, 5 de setembro de 2015

Galicia do outro lado do espello (I)

Esta é a primeira parte dun artigo no Sermos Galiza:

-Cando eu emprego unha palabra -declarou Humpty Dumpty cun ton de voz máis ben desdeñoso- quere dicir exactamente o que eu quero dicir..., nin máis nin menos.
- A cuestión -insistiu Alicia- é se podes facer que as palabras signifiquen tantas cousas diferentes.
- A cuestión - concluíu Humpty Dumpty - é saber quen é o que manda..., iso é todo.
Alicia do outro lado do espello, Lewis Carroll


A política lingüística do PP, que é practicamente toda a desenvolvida polo goberno galego desde a súa constitución, pasa por negar a existencia dun conflito lingüístico. Isto implica inmediatamente a aceptación dun diferente status para as dúas linguas. Asúmese acríticamente que a lingua A é a que debe ter todos os dereitos, proteccións e privilexios. Será ademais a lingua que estea presente en todas partes. Pola contra acéptase que sobre lingua B caian toda clase de limitacións e reducións. De se visibilizar esta lingua minorizada publicamente terá que facelo, en todo caso, acompañada da súa irmá maior, a lingua A. As institucións non presentan a negación do conflito tal e como se explica no parágrafo anterior. O normal é que se faga mediante relatos que, como espellos deformantes, manipulan a verdade. Estes relatos gardan sempre como ensinanza un prexuízo e ben sabemos que os prexuízos só serven para xustificar o cambio de lingua.
Un relato típico podería ser pouco máis ou menos como o seguinte:

venres, 4 de setembro de 2015

Chaynatam ruwanki cuyanaita (Michael Jackson en quechua)



Este vídeo gravado en Vilcashuamán, en Perú, está a ser todo un éxito. Leva máis de un millón de visitas. A cantante chámase Renata Flores Rivera, ten 14 anos. Trátase da canción Chaynatam ruwanki cuyanaitadunha, versión en quechua da canción The way you make me feel, de Michael Jackson.
O quechua e unha familia de linguas que conta con aproximadamente 9 millóns de falantes en Perú, Colombia, Ecuador, Chile, Bolivia e Arxentina. A súa zona de distribución é o noroeste de sudamérica. En perú é onde se acha o maior número de falantes de quechua.
A difusión desta canción forma parte dunha campaña que ten como obxectivo a promoción da lingua e cultura quechuas entre a xente nova.
Elena Burga, a directora xeral de educación cultural bilingüe e rural falou sobre os prexuízos existentes na sociedade peruana sobre o quechua: "para a xente nova, o quechua é sinónimo de atraso e pobreza porque a mentalidade colonial da discriminación e o racismo todavía se mantén viva en Perú"

mércores, 2 de setembro de 2015

Feijóo vs. Koshikawa

Da TVG
Era visto, seguro que xa lle sucedeu máis veces, pero por fin se fai público e distribuíble pola arañeira de internet.
Feijóo ten un encontro cun representante do estranxeiro, neste caso tratouse do embaixador Kazuhiko Koshikawa. Como o presidente galego despreza a lingua galega, non fala en galego. Como o presidente galego despreza aos galegos, na súa mente alleeira, non se dirixe a eles. Como entende que a nosa lingua é de segunda categoría, expatría o galego aos caborcos de ningures. Pero desta vez recollérono as cámaras e, a pesar de todos os filtros, poidemos ver pola TVG unha noticia ben distista á que nos contaban. Falaban Feijóo e Kazuhiko Koshikawa.
O diálogo, pouco máis ou menos foi o seguinte:
-Espero que as relacións que xurdan destes camiños se traduzan nun maior entendemento e amizade entre españois e xaponeses- dixo Kazuhiko Koshikawa.
-Tengo el compromiso con el príncipe Naruhito de remitirle pimientos de padrón a palacio, y en consecuencia yo le voy a dar traslado de unas bolsas de esos pimientos - comentou Feijóo. Non estou facendo broma, óese ben no vídeo da TVG.



Isto faime lembrar unha ocasión na que Bruce Sprinsgsteen tivo un concerto en Santiago e que La Voz de Galicia poñía como titular que o cantante norteamericano se dirixira en galego ao público. Cantas veces foi Rajoy a facerse a foto a Soutomaior? Dixo nalgunha ocasión algunha palabra en galego?
Entón, cal é a política lingüística que podemos esperar?

P.D.: Xa hai quen elaborou un vídeo co asunto:


martes, 1 de setembro de 2015

De blogues.41

Imaxe da Wikipedia
Onte 1376: Manuel María 2016, 05/07/15, por M. Bragado en Brétemas
Vantaxes de educar aos nenos en galego (II). O desenvolvemento intelectual., 13/07/15, en Galician State
Onte 1388: Cifras da edición galega recente, 17/07/15, por M. Bragado en Brétemas
O galego é a 7ª lingua inicial de Cataluña, 20/08/15, por Carlos Callón no seu blogue
A voltas coa lingua, 25/08/15, no blogue de UCGAL (Unión de Consumidores de Galicia)
Vantaxes de educar os nenos en galego (III). A Lusofonía., 22/08/15, en Galician State
A distancia interlingüística na tradución, 27/08/15, por Manuel Arca, en Derrubando isoglosas
Unha metáfora do galego nunha praza de Bruxelas, 27/08/15, por Suso Acevedo, en El toupo que fuza
E o idioma que falamos?, 28/08/15, por Carlos Callón, no seu blogue