Quero aplicar a miña ciencia á lingua para pintar a face do noso maior ben colectivo: o galego







xoves, 29 de setembro de 2016

Arredor dunha viñeta de Luis Davila


Cando a Mesa denunciou que o uso do galego no ensino infantil nas cidade estaba a uns niveis escandalosamente baixos (entre un 2% e un 5%) [12, 14, 15, 15bis] non poderían imaxinar que as causas fundamentais desta desfeita sociolingüístca viñeran explicadas nunha viñeta humorística como ésta de Luis Davila, O Bichero.
Houbo un tempo, na época heróica do Xabarín, no que a rapazada tiña un contacto directo co galego. As mellores series de debuxos animados emitíanse na galega nun programa que ademais estaba inzado de música galega do momento. A aposta actual da TVG, na liña da políticas lingüística da Xunta, consiste na emisión de debuxos animados en inglés. O fracaso deste invento ofrécenos unha boa medida da hiprocrisía sobre a que está montado o noso imaxinario social. Créase un discurso que baleira o fardel da utilidade a lingua galega para encher o da lingua inglesa. Neste proceso non mellora a aprendizaxe do inglés e destrózanse as ancoraxes da normalización lngüística. O único que gaña é un castelán ultraprotexido e ultraimposto. Velaquí espido o verdadeiro obxectivo da política lingüística sustentada polos dous personaxes caricaturizados, Feijóo e Rajoy. Eles representan o peor do racismo lingüístico. Ai! se os galegofalantes nos distinguíramos para cor da pel, toda a progresía estaría denunciando esta política de apartheid!
Os monicreques da viñeta non só cobran vida nas series que protagonizan nas pantallas de telvisión. Son tamén as figuras de múltiples videoxogos. Fagámonos unha pregunta: cando vimos a Bob Esponja ou a Pocoyo nun videoxogo en galego? Esta pregunta leva a outra: Cando se preocupou a administración por corrixir esta eiva? A resposta das dúas é a mesma: nunca. Non se pode aparcar este problema como se fose unha cuestión menor ou un pequeno pecado de desleixo. A rapazada adica, cada vez en maior número, o seu lecer a este tipo de xogos. Se o galego está vetado neste eido, estamos empuxando á cativada polo funil do castelán. E a isto non se lle denomina imposición?
Aínda hai outro protagonista na viñeta de Davila, ese pai comprometido coa cultura que quer educar ao seu fillo en galego. Que faga todo o posible por transmitirlle a lingua non significa que o rapaz a vaia empregar no seu entorno social. Cómpre a axuda de toda a comunidade para podelo facer. Neste punto encontrámonos coa cuestión da libre elección dos pais. Esta liberdade que só se garantiza se a escolla é o castelán. O pai do debuxo de Davila non ten dereito a esa liberdade.
Queda por falar do último personaxe, o neno. Pero, ...a quen lle importa o neno?

Máis:

mércores, 28 de setembro de 2016

Apego, pola vida e pola lingua



A Baña, A Coruña, Ames, Carballo, Carnota, Ferrol, Mazaricos, Moaña, Muros, Narón, Negreira, Oleiros, Ourense, Ponteceso, Pontevedra, Redondela, Rianxo, Ribadeo, Rois, Santiago de Compostela, Teo, Vigo, Vimianzo son os 23 concellos unidos arredor do proxecto Apego, impulsado pola Coordinadora de Traballadores/as de Normalización da Lingua. Este vídeo é unha moi bo folleto de divulgación da iniciativa.
Este gorentoso proxecto contrasta coa resesa proposta da Rede de Dinamización, publicitado no seu día como a iniciativa estrela da Secretaría Xeral de Política Lingüística, nunca foi outra cousa que unha oficina de contratación de artes escénicas cun orzamento pobre e sen obxectivos claros.

P.S.: 
Novo vídeo de Apego, invitando ás familias a unirse ao proxecto Apego



Máis:
O Apego polo galego na infancia duplica os seus concellos e xa chega a un millón de habitantes, 09/04/16, Praza Pública

Nanas para adormecer unha lingua

por Nel Vidal no dixital Praza Pública:

Acción propagandística, si. Non foi outra cousa a publicitación da Cesta Benvida que, sen ser máis ca unha caixa de mostras, desde a Xunta se encargaron de que se comparase coa caixa finlandesa. Esa coa que no país nórdico se garanten sustento e abrigo básico para os primeiros meses de vida e que, ademais, vai acompañada de axudas sociais e económicas ata a maioría de idade.

luns, 26 de setembro de 2016

A perda da escuridade



No Sermos 214 inclúese un A Fondo adicado á contaminación luminosa coordinado pola Agrupación Astronómica Ío e na que atopamos aportacións de Juan Antonio Alducin, Salva Bará, Marcos Pérez, Martin Pawley e un impagable artigo de Xabier P. Docampo. A desaparición dos vagalumes.
Este especial coincidu coa publicación na canle de Youtube da International Dark-Sky Association da versión galega do documental de 6 minutos A perda da escuridade. A trdución foi realizada por Salva Bará (USC) e Martin Pawley e contaron coa voz da locutora Belén Regueira. Deste xeito o galego súmase ás outras 17 linguas nas que se divulga este vídeo.
Hai un ano que o parlamento aprobara unánimemente unha declaración institucional en defensa do ceo nocturno, declaración que nunca foi máis alá. Debería ser a base para o establecemento dun protocolo de actuación de redución da emisión de fontes de luz artificial innecesarias que establecese as pautas polas que se deberían guiar as administracións neste ámbito. Algunhas recomendacións témolas na seguinte presentación.

Quen afoga a fala dun pobo, mátalle a palabra

por Xaquín Campo Freire, no Galicia Confidencial:

Se queres acabar cun pobo afógalle a fala e mataraslle a palabra: ”Seriamos sen fala uns ninguén”. No 2010 publiquei algo así: NON TE QUERO!. Pasaron seis anos e hoxe sigo a sangrar pola mesma ferida pero con moito máis sangue perdido e con moita menos esperanza. Por iso SIGO SEN QUERERTE.

sábado, 24 de setembro de 2016

Documental - Memoria do Nacionalismo Galego



Ninguén pode poñer en dúbida que o nacionalismo foi e é, referencia fundamental para a normalización lingüística. Baixo esta evidencia, non debemos deixar de ver este documental dirixido por Xabier Macías, Comba Campoy e Xosé Xapata.
O traballo reúne por vez primeira aos máis destacados especialistas e protagonistas na traxectoria do nacionalismo galego. A obra basease fundamentalmente nos testemuños das 27 persoas entrevistadas, directamente relacionadas coa traxectoria do galeguismo político: historiadores, teóricos, sindicalistas, políticos e intelectuais. A pluralidade de puntos de vista recollidos nunha única obra é un dos méritos da produción.
Máis de 30 horas de gravación deron finalmente en algo máis de hora e media na que interveñen, entre outros, Xusto Beramendi, Xosé Manuel Beiras, F. Fernández del Riego, Camilo Nogueira, Margarita Ledo, Avelino Pousa Antelo, Isaac Díaz Pardo, Pilar García Negro, X.L. Méndez Ferrin, Bautista Álvarez, Lidia Senra, Francisco Rodríguez, Anxo Quintana, Antón Moreda, Encarna Otero ou Xose Ramón Barreiro.
Con esta iniciativa preténdese divulgar a recente historia sociopolítica do País e as achegas do nacionalismo galego ao avanzo da democracia e as libertades. O documental recibiu o apoio da Deputación da Coruña, da Consellería de Cultura e da Televisión de Galicia.

venres, 23 de setembro de 2016

A Xunta solicita que se lle envíe documentación en castelán



Ante a presentación por parte de Adega dunha solicitude feita en galego, a  Vicepresidencia e Consellaría de Presidencia, Administracións Públicas e Xustiza, coa descupa de que un dos organismos implicados, o Ministerio de Facenda
"require a presentación da documentación en lingua castelá, polo que solicitamos nos remitan un exemplar da documentación presentada, en castelán, coa fin de evitar dilacións na tramitación do documento"
En resume, despois de terlle enviado a documentación en galego, a Xunta pide que se lle envíe en castelán. Veremos como ante este novo agravio a Secretaría Xeral de Política Lingüística (SXPL) aínda ofrecerá xustificacións sobre o inxustificable proceder da Consellería da Presidencia pois este organismo (a SXPL) só está para xustificar todos e cada un dos pasos atrás dados tanto na política lingüística como nas accións discriminatorias dos organismos ideolóxicamente afíns ao PP.


Imaxe do documento do web de Adega

xoves, 22 de setembro de 2016

As sombras do Plan Proxecta: o caso da normalización lingüística

Captura de imaxe do portal da Consellería de Educación
A Consellería de Educación anunciaba no seu portal unha nova convocatoria dos programas do Plan Proxecta. Facíao ofrecendo unha ligazón á convocatoria no DOG en español. Que ninguén pense que se trata dun erro xa que volvemos a estar diante doutra agresión á lingua galega premeditada. A estratexia consiste na aplicación dunha serie de microaccións que van sempre na mesma dirección: a redución de espazos para o galego.
O Plan Proxecta é un absurdo caixón de actividades programadas pola Consellería no que cada ano caben máis cousas: desde programas de igualdade de xénero a outros de climatoloxía ou de prevención do tabaquismo.
A Consellería anuncia  a incorporación de 9 programas para este ano ata sumar un total de 41. Isto non é necesariamente nada positivo. Pola contra, hai moitas zonas escuras neste Plan. Poñamos por caso o programa do Aliméntate ben. As convocatorias deste plan xa foron publicadas no seu día e mesmo a da Froita na escola tiña un prazo de presentación de solicitudes que rematou o pasado 4 de agosto. Velaí que non é certo o que afirma a propia Consellería de que o prazo de solicitudes dos programas estará aberto ata o vindeiro 15 de outubro. O único que se abre é un novo trámite burocrático que antes non existía. Agora esíxenlle aos parcipantes unha inscrición na plataforma dixital do Proxecta para poder ter posibilidade de solicitalo. Non aclaran que farán coas convocatorias xa extinguidas. En resume, líos, atrancos e burocratización.

A normalización no Proxecta
Poderíase pensar que o exemplo anterior, o da Froita na escola, está escollido con mala idea. Non é así. Para verificar que non se trata dun caso único basta con botarlle un ollo á convocatoria do Proxecto didáctico Antonio Fraguas, anunciada pola SXPL o 2 de Marzo deste ano, cun prazo de presentación que xa venceu o pasado 31 de maio...... e cuxos premios xa foron entregados. Tal é o desleixo da Consellería de educación que a información que nos ofrece o portal do Plan Proxecta sobre a convocatoria do Premio Antonio Fraguas non se refire a este curso, senón ao pasado. Para colmo de males a edición correspondente ao curso pasado non se celebrou e a ligazón que ofrecen a modo de orientación non leva a ningures.
Referencia equivocada do Proxecto Antonio Fraguas, do portal do Plan Proxecta

Para máis, a convocatoria de todo tipo de actividades dentro do Proxecta aumenta o escurantismo e a falta de garantías que debe ter calquera organismo público. Algunha das convocatorias, polas súas características, deberían publicarse con todos os avais das convocatorias públicas. De non facerse así non hai garantías de que a resolución de premios ou concursos se faga cos controis habituais. Tamén se perde a información sobre o orzamento adicado a cada programa. Dos proxectos en innovación en dinamización (léase normalización) lingüística do curso pasado sabiamos que se outorgarían un total de 5 premios cunha dotación de 2.000 euros cada un. A incorporación destes proxectos na normalización ao Plan Proxecta non clarifica se vai manterse o orzamento, nin tan siquera sabemos se con este cambio vai modificarse tamén a orientación que se lle estaba dando ao mesmos. O que si sabemos é que polo camiño pérdese por completo a finalidade da súa convocatoria: segundo podemos ler no web do Proxecta o obxectivo fundamental para o alumnado é
"Mellorar as competencias e habilidades lingüísticas con especial incidencia na oralidade e/ou no emprego das TIC, tanto dentro como fóra do centro"
Como podemos comprobar, ningunha referencia á normalización. Xa que logo, a única función da inclusión dos proxectos de innovación en dinamización (léase normalización) lingüística é a dunha nova barreira administrativa para os centros que queiran presentarse á convocatoria. Se antes chegaba coa presentación do proxecto en tempo e forma, agora a Consellería esixe a preinscripción na plataforma dos Proxecta. A quen lle temos que agradecer toda esta desfeita?

martes, 20 de setembro de 2016

Adeus, Silleda

X. C. Gª. Porral no encontro sobre
toponimia. Da RAG
Xa hai tempo que tiña que ter publicada esta entrada, pero é que  non sei por onde debía comenzar.
O pasado sábado celebrouse en Pontevedra unha xornada sobre a recollida de toponimia organizada pola RAG e a Deputación de Pontevedra. Entre outros participaba Xoán Carlos García Porral cun relatorio no que explicou o traballo realizado no meu ex-centro, o IES Pintor Colmeiro (Silleda) que recibira o premio Antonio Fraguas. O froito máis destacado dese traballo son dous mapas (un de xacementos arqueolóxicos e outro de microtoponimia de Silleda) xunto coa edición dun libro no que se recolle todo o proxecto. Como dato curioso, a tirada foi de 500 exemplares; o concello de Silleda fixo outra de 1000. O curioso do caso é que hai un ano pedíuselle ao concello colaboración para realizar unha exposición na Casa da Cultura co fin de realizar un acto de presentación do libro para divulgalo entre os veciños. Aínda non houbo resposta e eses 1000 tomos fican gardados (secuestrados) nalgún lugar descoñecido.
Seguramente este traballo foi unha das principais aportacións ao conxunto das actividades realizadas no ENDL do IES Pintor Colmeiro. Non foi o único mérito de Xoán Carlos xa que baixo a súa dirección o ENDL pasou da insignificancia a ser parte relevante da vida do centro. Agora que marchei quixera repasar algunhas outras como a da Radio Colmeiro, argallada por Xosé Rodríguez, e que (unha mágoa) só estivo activa durante o curso 13-14.
Outra das iniciativas que mobilizou a boa parte do centro e que tivounha maior repercusión foi a que chamabamos "Nomeamos as aulas" na que lle dabamos o nome dun escritor a unha das aulas do centro. Aproveitábase a visita do escritor ao máximo propoñendo libros de lectura, realizando presentacións que percorrían a súa obra, facéndolle entrevistas,.... E foron moitos os que pasaron por Silleda, sobre todo grazas ao labor de Gracia Sanctórum. Por citar uns poucos: Rosa Aneiros, Ledicia Costas, Suso de Toro, Antonio Reigosa, Xabier P. Docampo, Fina Casalderey, Agustín Fernández Paz,...
Quixera destacar tamén o traballo realizado por Fe, quen con enorme paciencia e criterio titorizaba eses fermosísimos álbums ilustrados que realizaban os alumnos dos primeiros cursos da ESO. Cada un deles era unha alfaia.
Nos últimos cursos chegounos Maxo, cargada de ilusión en todo o que facía. Ela foi quen puxo ao alumnado a elaborar unha cantidade incrible de esopías, ou quen fixo a proposta de poñer en marcha un Taller de Normalización que publicou esta revista dixital, pero que, sobre todo, mantivo a un bo grupo de rapaces animados arredor dun proxecto normalizador.
Sería imposible relatar todo o traballo levado a cabo polo alumnado: xestión das contas das redes sociais, elaboración de artigos, carteis, colaboración nas máis diversas actividades,... Por poñer un exemplo que tivo certa repercusión nos medios, vou citar o artigo de Claudia no que denunciaba que despois dunha estadía nos Estados Unidos o funesto decreto do plurilingüismo permitíalle a exención da materia de... lingua galega, e non da que sería máis lóxico: da de inglés.

Na columna da dereita do blogue As Ferreiras mantense un apartado sobre prexuízos que contou para a seu tratamento nas aulas coa colaboración de Rosa, a orientadora. Sempre disposta para todo e con todos.

Un dos traballos que máis recordos me trae foi o da Paisaxe lingüística da vila de Silleda. Tiramos case 900 fotografías que houbo que clasificar. Elaborouse un documento que ben podería sentar as bases para iniciativas normalizadoras en colaboración co concello. Pero nunca vin nin interese real nin vontade de levar adiante ningún tipo de medidas. Por exemplo, detectáramos que os sinais dos vaos estaban todos en castelán. A pesar se saber quen era a empresa que vendía prácticamente todos, desde o concello non se puxeron en contacto con ela. Sempre se nos falou da imposibilidade de cambiar a situación. Pouco tempo despois en Moaña galeguizaban con vinilos sobre os sinais de tráfico nunha acertada campaña normalizadora. Pola contra o grupo de alumnos que colaborou nesta proposta era realmente excepcional.
Outro documento-base para sustentar o traballo do ENDL foi a análise sociolingüística  que buscaba ofrecernos unha radiografía da realidade próxima en relación coa lingua. Seguro que cada un que mire o informe (se ten vagar) pode obter algunha conclusión interesante. A min quedoume na memoria unha cifra, a dun 71% do emprego da lingua galega tanto dos avós como dos pais dos alumnos do centro. Nese  elo aínda non se producía unha ruptura da transmisión interxeneracional. A imposición dun límite superior dun 50%, tendencialmente 33%, ao uso do galego na escola establecido polo decreto 79/2010 significaba o establecemento dun forte factor castelanizador no sistema educativo público. Se a isto lle engadimos a existencia dun colexio concertado cunha evidente vocación supremacista, podemos enxergar un futuro de declive do galego nos vindeiros anos no concello de Silleda.
De entre todas as actividades podemos gabarnos de organizar todos os anos unhas xornadas adicadas á ciencia en galego nas que a denuncia da prohibición do emprego da nosa lingua estaba sempre no primeiro plano. Xornadas que sempre se viron enriquecidas polas propostas que nos achegaba a Coordinadora Galega de ENDL. En contraposición nunca houbo nada que aproveitar dos anuncios máis ben intoxicadores e propagandísticos da SXPL. Tamén, nos últimos anos participamos activamente no Correlingua, facendo que esta proposta estivera presente durante semanas no centro mediante diversas actividades que xiraban ao seu arredor.

Para rematar
Quedan moitas cousas atrás, pero nalgún punto hai que cortar.
Para rematar, de entre os centos de achegas que se fixeron nestes anos ao ENDL vou deixar dous vídeos. Un dos primeiros tempos da miña participación do ENDL e outro dos últimos.
O primeiro fóra toda unha sorpresa. Un día unha alumna, sen aviso previo, chéganos ao Equipo cun vídeo completamente rematado no que invitaba a todo o mundo a participar na normalización:



O outro é a última actividade realizada o curso pasado. Grazas á intermediación de Ana Pillado, Mini e Mero achegáronse a Silleda a dar unha das súas clases maxistrais



Saúde e normalización

P.S.: Acabo de ver que esta entrada tivo repercusión nalgún medio e que acabou sendo motivo de que o concello de Silleda se pronunciase sobre a falta de divulgación do libro Paisaxe lendaria e toponímica do concello de Silleda. Se isto serviu para rescatar a publicación e a prometida exposición sobre o mesmo, dou por bo o resultado.
Con todo, revisando o que dixen do concello, pode dar a impresión de que estamos diante dun inimigo da lingua, o cal non é o caso. Poño un par de exemplos. Primeiro: unha iniciativa de promoción do uso do galego no comercio, silledAgasalla, na que se pide a aportación do traballo do alumnado, foi proposta polo concello. Segundo: sempre colaboraron cos centros para facilitar que o alumnado acudira ás convocatorias do Correlingua.

venres, 16 de setembro de 2016

A política lingüística na campaña electoral



Este vídeo da Mesa explica que “todos os datos amosan como o uso do galego está a diminuír a un ritmo alarmante, que só se comprende ao vermos como a posibilidade real de uso do galego está claramente limitada na práctica”. Aínda que preferiría que se divulgase o contido nun formato de presentación dixital (ver abaixo), se seguimos atentamente o vídeo veremos como se debuxa con claridade as principais liñas da enfermiza situación do galego, derivada dunha política lingüística agresiva contra a lingua debilitada. Co fin de reverter esta situación A Mesa propón seis propostas urxentes que o vindeiro goberno debería tomar.
Partindo dunha análise da realidade moi semellante, a Coordinadora Galega de ENDL elaborou tres decálogos de propostas para os partidos que concorren ás eleccións do 25-S centrados respectivamente nos ámbitos do ensino, os ENDL e a sociedade. O primeiro punto é a derrogación do funesto decreto do plurilingüismo.
Finalmente a Coordinadora de Traballadores de Normalización da Lingua (CTNL) tamén fixo a súa achega indicando cales deben ser as directrices para o traballo na normalización.
Con todo, a cuestión da lingua segue sendo residual no debate político da campaña electoral, o que fai sospeitar da existencia de tal debate. Onde si o hai é en Euskadi, aínda que iso non significa nada positivo. Alí tamén teñen eleccións, e un par de vídeos elaborados para a campaña xeneraron unha gran polémica que curiosamente non aparece nos medios das nosas latitudes. Saber delas  pode darnos pistas onde pode ir o (terrible) futuro do discurso supremacista. Quen tirou a primeira pedra foi o PSE, cun vídeo no que identifica ao euskera como un obstáculo para acceder á función pública, dá a entender que é unha barreira contrapoñéndoo á igualdade. Por suposto que esquecen toda referencia a políticas normalizadoras e de garantía de atención, non só na adminstración, do cidadán na lingua vilipendiada.
Pouco despois foi o PP vasco quen susbscribiu o mesmo discurso, reactivando o "discurso da imposición" no que os discriminados aparecen como discriminadores, a normalización é un pozo sen fondo de gastos, a lingua segregada é excluínte, unha barreira. A politítica lingüística que se potenciará consiste en cercala nun gueto ao seu final natural: a desaparición.
En Galicia o PP esconde este discurso baixo unha capa de galeguismo baleiro. Porén a súa política segue os pasos enunciados no vídeo do PP vasco. Onte mesmo o presidente en funcións anunciou que a Xunta deixará de usar o galego como lingua preferente na atención ao cidadán cun decreto que forzará á administración a responder en castelán a aqueles que lle presenten demandas nesta lingua. Lembremos que unha das primeiras medidas do primeiro goberno de Feijóo foi pechar as liñas de galego, aquelas que consistían na inmersión en galego naqueles centros das cidades que así o solicitaban para os pais que querían que os seus fillos se socializaran nesa lingua. Velaí que non se trata de respectar, nin tan siquera con restricións, a suposta escolla da lingua do cidadán, o obxectivo é a redución de espazos da lingua galega.

P.S.: A Mesa tamén puxo á nosa disposición unha presentación coa que se pode seguir mellor o desenvolvemento do contido do vídeo:


martes, 13 de setembro de 2016

Londres está aberta ao galego vs. PP pechado ao galego



Os empregrados da empresa pública declaman nas súas respectivas linguas o lema da campaña do Metro. Unha das empregadas é galega e utilizou a nosa lingua na campaña. Velaí que neste espazo publicitario Londres se abreu ao galego
Non sucede o mesmo coa campaña do PP para as eleccións ao Parlamento do vindeiro 25-S. Nas cidades e nas redes sociais podemos ver carteis deste partido nos que refusan a lingua galega. Velaquí un exemplo que explicita cal é a política lingüística que apoia este partido. Ademais este anuncio é dobremente ilustrativo xa que nel se fai negación explícita da identidade galega.


Por certo, quen siga algo da campaña comprobará o baixísimo nivel de galego que se emprega, cando se emprega. Xa que estamos co PP, sobra comentar que as intervencións de Feijóo son famosas pola disparatada colocación dos pronomes, pero non só por iso. Nesta ocasión o PP apostou por facer máis visible a súa posición antinomalizadora. Cada vez o seu carácter supremacista é máis explícito. Se en anteriores campañas renegaban da lingua en moitos mitins, agora suben un chanzo máis e nesta podemos ver carteis e referencias nas contas oficiais do partido nas que abandonan a lingua galega. Creo firmemente que é unha decisión tomada conscientemente e que ten como obxectivo seguir reforzando o ataque ao galego. Así cada vez vemos un PP máis pechado á nosa lingua, que cada vez é menos a súa, se que o foi algunha vez nalgunha medida.
Esta nova actitude vese acrecentada cun completo desleixo, mesmo burla, cando fan uso do galego. Vai un chío do PP coruñés como exemplo:

luns, 12 de setembro de 2016

Conflito lingüístico e ideoloxía na Galiza

por Xoán Carlos Domínguez Alberte, no Sermos Galiza:

Hai agora corenta anos que vía a luz unha obra de referencia na sociolingüística galega contemporánea: Conflito lingüístico e ideoloxía na Galiza, cuxo autor é Francisco Rodríguez. Subtitulada A situación do galego como síntoma, a publicación, saída orixinariamente en Xistral, increméntase, agora, en Laiovento, para o que é a quinta edición, cun rico e amplo material. Trátase dunha edición corrixida e acrecentada, na cal se manteñen as grafías orixinais dos traballos que incorpora.