por Xesús Alonso Montero en La Voz de Galicia:
Desde hai bastante tempo as enquisas dos sociolingüistas sobre o uso do idioma galego non son favorables. De feito, non fai falta nesta cuestión ser especialista para que calquera cidadán atento se decate de que o uso da vella lingua do país, lonxe de medrar, vai minguando engordiño.
A Mesa pola Normalización Lingüística convoca o 13 de decembro de 1987 a primeira grande manifestación pola lingua. Participan todas as forzas políticas, sindicatos, anpas, movemento veciñal… Recordo perfectamente aquela manifestación polo que me subiu un calor polo peito cando me vin nesta foto de Xan Carballa que difundiu a Mesa polas redes sociais.
O conto foi así. Recebín hai uns días aviso dunha mensaxe oral no meu telemóbel. Ao descoñecer o número, fixen a comprobación oportuna e verifiquei que se trataba dunha das pesadísimas –e consentidas– compañías telefónicas, dedicadas á caza e captura de clientela. O gravado di así: "Sale ahí... un contestador en portugués". O dito non era para min, obviamente, senón un comentario con algún compañeiro ou compañeira de traballo telefónico. A voz masculina tiña sotaque nativo. Cal, a miña mensaxe gravada?: "Deixe, se quixer, a súa mensaxe. Obrigada". Galego puro. En fin, o comentario tróuxome á memoria a gargallada descomunal da miña nai cando lle perguntaron nunha tenda (de que eu era clienta habitual) se a súa filla (servidora) era portuguesa. Galega coma min!!, exclamou ela. Hai moitos anos disto. Vese que a consideraban a ela fonte fiábel da información que a min non ousaran perguntar. En resumo: falar galego sempre, falar galego formal, público = portugués. Neles, nos portugueses, enténdese, porque non teñen máis remedio: é o seu. No noso caso, xa sabemos que se entende por "normal": mudar do galego ao español cando convén. Tamén me veu á memoria a afirmación do responsábel dun parque de campismo no Algarve (1978): ao ouvirnos falar a catro amigos, identificounos como galegos, para alegría nosa, mais aclarounos que se refería ao "galego" deles, isto é, o portugués setentrional, o sul da antiga Gallaecia, diríamos hoxe.
O pasado día 02/12/2022 o académico Gonzalo Navaza impartiu unha conferencia programada polo Instituto de Estudos Miñoráns
A finais do pasado mes de novembro o Club de Ciencia do IES do Milladoiro realizou uns obradoiros experimentais, nos que os seus integrantes (rapaces e rapazas de 2º ESO, 3º ESO, 4º ESO e 1º Bacharelato) explicaron aos alumnos dos dous primeiros cursos algúns experimentos
