Memorial da lingua prohibida

 por Marga Romero en Nós Diario:

Tomo o título desta columna dun libro fundamental e necesario, con moitas páxinas, tantas que mete medo; setecentas sesenta e seis exactamente para nos explicar: O libro negro da lingua galega. Crónica de quiñentos anos de represión e silenciamento. Desta obra, publicada en 2022 por Edicións Xerais e da autoría de Carlos Callón, gustaríame falar moito contigo, querida Luísa. Moita memoria recuperada, moitas máis páxinas que anos, para se tratar dunha antoloxía que relate: "Mil e unha noites de pedra". Xa se nos advirte no inicio: "Non hai páxinas suficientes para todos os días solleiros que se eclipsaron en prohibicións, calumnias e furias". Non hai palabras para agradecer este estudo.

Florencio Delgado Gurriarán, asinante de Galeuzka

No ano 1944 asínase en México un pacto entre organizacións catalanas, vascas e galegas. Francisco Delgado Gurriarán actúa non só como o representante do Partido Galeguista,  senón que é un dos máximos impulsores deste texto, que recollo e traduzo nunha pequena parte do libro de Xosé Estévez, Galeuzca. La periferia contra el páramo (Nabarralde 2022):

Segunda. Que se oporán a todo intento de restauración monárquica, antipopular e antidemocrática, así como a todo réxime que non sexa aceptado polas vontades libres e soberanas dos seus respectivos pobos.

Terceira. Que proclaman unha vez máis que Catalunya, Euzkadi e Galicia constitúen, polos seus títulos históricos e lingüísticos, polas súas características culturais e polas súas tradicións políticas, tres nacións claramente definidas, coas súa vontade nacional reiteradamente expresada e demandan para elas os dereitos fundamentais que corresponden a toda nación no concerto dos pobos civilizados, tales como: a súa liberdade. a súa soberanía e o seu dereito de autodeterminación, postulados polos que loitan as Nacións Unidas contra o fascismo internacional.

Cuarta. Que se compromenten a defender para os seus pobos respectivos un réxime republicano democrático, basado no respecto á liberdade e dignidade da persoa humana e inspirado en postulados de xustiza social.

Lingua de primeira

 

por Alberte Mera en Nós Diario:

O Estado español decidiu priorizar o catalán sobre o galego á hora de procurar un acordo na UE para oficializar como linguas da Unión os idiomas da Galiza, Euskal Herria e os Països Catalans. Di o Executivo de Pedro Sánchez que empeza polo catalán por ser o que máis falantes ten. Isto é a secundarización da Galiza e responde á aritmética electoral, a do tanto tes, tanto vales. 

 

Rueda, Feixoo: galegofobia

 

por Alberte Mera en Nós Diario:

É ben triste ter que recoñecer que as galegas e os galegos temos un presidente e un ex presidente do noso país que son galegófobos. Escribía a semana pasada sobre, precisamente, esa tristeza, non só a que nos toca a nós como habitantes dun país a quen os seus mandatarios tratan de pór límites á súa lingua e cultura propias, senón tamén sobre a tristeza que provoca ver xente -máxime cando son os dirixentes dun país- que operen nesas coordenadas de autoodio. Pregúntome recorrentemente a que se deberá ese autorrexeitamento, que mágoa unha vida enteira autonegándose, agochándose.

 

O PP de Galicia a favor da prohibición do uso do galego

No pleno do Parlamento do pasado 12 de setembro, despois dunha lección maxistral da deputada Mercedes Queixas, procedeuse a votar a iniciativa que presentou en nome do BNG co fin de apoiar a eliminación da prohibición do uso do galego no Congreso dos Deputados en Madrid. No vídeo podemos asistir á vergoñenta posición do PP de Galicia, que votou a favor de manter a prohibición. 

 É moi significativo o estrondoso silencio dos populares galegos sobre este tema. 

Un patrimonio común

 por Víctor Freixanes en La Voz de Galicia:

A riqueza das distintas modalidades lingüísticas de España é un patrimonio cultural que será obxecto de especial respecto e protección», di o terceiro punto do artigo 3 da Constitución. Nos puntos 1 e 2 do mesmo artigo dise que «o castelán é a lingua española oficial do Estado, que todos os españois teñen a obriga de coñecela e o dereito de usala, e que as demais linguas españolas serán linguas oficiais nas súas respectivas comunidades autónomas consonte cos seus Estatutos».

 

Galego oficial na UE?

 por Marcos Maceira en Nós Diario:

Galiza non conta cun Estado que ampare a súa lingua e garanta que poida ser empregada en todos os ámbitos, para desenvolver calquera acción. A desigualdade respecto do español é clara. Non é preciso lembrar que no Estado español só hai unha lingua oficial. Para o resto a Constitución deixounos o consolo do “especial respecto e protección” que se traduce nunha suposta cooficialidade condicionada á subordinación ao español e, cada vez máis, so a vixilancia do poder xudicial.

 

Lingua e rango

 

por Nemésio Barxa en Nós Diario:

Lástima que não fosse num ato mais transcendente, mas no inútil trâmite de investidura de Núñez Feijóo, no Congresso, vai ser possível o uso, sem restrições, das quatro línguas cooficiais do Estado espanhol e a ver se de uma vez se enteram os do idioma único que na Galiza, Euskadi ou Països Catalans tanto oficial é o castelhano como o galego, euskera ou catalão, que é o que significa a palavra "cooficial"; se a Constituição define rango de cooficialidade é claro que não é de subsidiariedade ou possibilidade. O Sr. Feijóo sentirá agravado o suplício de esse remedo de investidura com estampar-lhe nos focinhos o idioma ao que tanto maltratou e despreciou como presidente da Xunta. Pessoalmente tenho motivos de preocupação; o euskera, sendo o que conta com menos falantes, não terá problema de uso. Mas o galego terá que definir-se: comum, oficial, da RAG ou reintegracionista; suponho que infelizmente optaram polo da Xunta, bastante alongado do seu tronco da lusofonia para achegar-se ao tronco do castelhano. Há um galego-português universal e internacional, com todas as particularidades que poda ter no Brasil, Angola, Galiza desde há um tempo…, no que vive e tem futuro o galego, com esse galego culto, comum e internacional é com o que deveríamos apresentar-nos no seu uso nas instituições. Catalunya terá que enfrentar semelhante problema.

Feixoo renega do galego

 

por María Obelleiro en Nós Diario:

De ser presidente do Goberno galego de 2009 a 2022, enarborando o “Galicia, Galicia, Galicia” como slogan para gañar unhas eleccións, e de ser senador por designación autonómica de 2022 a 2023, só para marchar da Galiza e irse para Madrid, Feixoo pasou, directamente, a renegar do galego. Fíxoo de maneira explícita, sen arrubiarse, ao rexeitar o uso do idioma propio do país do que comeu nos debates e nas iniciativas do Congreso.

 

Manter o galego

por Manuel Bragado no Nós Diario:

 Nos centros educativos participei en conversas en contextos formais, fose en claustros, reunións, cursos ou entrevistas e xuntanzas con familias, nas que algunha das participantes que decote fala galego deixa de repente de facelo cando outra persoa se expresa en castelán. Un comportamento atribuíble a unha mal entendida "cordialidade lingüística" que no contexto das dúas linguas en contacto obrigaría a renunciar sempre ao uso do galego como expresión de achegamento comunicativo coas persoas participantes.

 

Que pasa co galego?

 

por Xosé Luís Méndez Ferrín no Faro de Vigo:

A lingua é unha facultade que distingue a especie humana indisolubelmente unida ao exercicio da razón e da comunicación estética. A lingua humana é unha, e, sen embargo, maniféstase en forma de linguas particulares e diversas. A maioría dos humanos, mesmo os poliglotas, comunícanse usando preferentemente unha soa lingua: a propia da comunidade orixinaria das partes comunicantes. Iso levou a sentir o mito de Babel coma unha maldición divina e, a diversidade lingüística coma algo chamado a ser abolido polo Progreso.