Quero aplicar a miña ciencia á lingua para pintar a face do noso maior ben colectivo: o galego







xoves, 31 de outubro de 2013

A tribo dos neofalantes

por Xurxo Martínez González no Praza:

Un neofalante é un galego falante máis e pertence á comunidade lingüística. Pro distinguímonos por un feito: aprendemos a falar en castelán (ou noutro idioma) dende pequenos e foi a nosa lingua de uso durante longos anos de vida pro, nun intre, decidimos mudar para o galego. Ás veces supón un proceso lento no ámbito das amizades e familia (superar as horas de estrañas, curiosas e novas situacións); noutros, é un proceso algo máis veloz, como cando participamos nunha comunidade nova (imaxinemos o mudar de barrio ou cidade); incluso, algúns outros casos son cando se accede á universidade e se despraza lonxe da súa casa.

mércores, 30 de outubro de 2013

De blogues.14

Rosalía en ruso e namentres en Galicia..., 30/09/2013, en Normarín
Por fuciños! Por cacheiras!, 01/10/2013, no blogue de Agustín Fernández Paz
No bus, 03/10/2013, por Luz,  no blogue O demo me leve
Onte 752: Cifras da edición galega en 2012 (I), 06/10/2013, por Manuel Bragado en Brétemas
Onte 753: Cifras da edición galega en 2012 (II), 06/10/2013, por Manuel Bragado en Brétemas
Lingua Proletarian de Mi People, 7/10/2013, en Gavieira, o blogue do IES Elviña
da corrupción á vitoria, entre Álvarez Torneiro e o paraíso da ignorancia, 09/10/2013, por X. M. Eyré no seu blogue Ferradura en tránsito
o PP e as tentativas de canonización literaria, 19/10/2013, por X. M. Eyré na Ferradura en tránsito
Do you speak «galinglish»?, 22/10/2013, por Carlos L. Medrano en Xogos de Lingua
Onte 770: O recurso de casación da RAG no Supremo, 23/10/2013, por Manuel Bragado en Brétemas
cando o galego venceu o inglés, 26/20/2013, unha bonita historia de X. M. Eyré na Ferradura en tránsito
Oetro Pedrayo, Ribadeo, 1958, 29/10/2013, no blogue El toupo de fuza

E unha chea de xente de folga para reivindicar un ensino público e de calidade. Velaquí algúns:
Non á LOMCE, 23/10/2013, por Ramón Nicolás no seu Caderno da crítica
Folga contra a LOMCE, 23/20/2013, no blogue dousferrados
Mañá vou á folga, 23/10/2013, por Gracia Santórum en Trafegando Ronseis

luns, 28 de outubro de 2013

E se cambias ao galego?

nas Voces de Prolingua:

Onde vivo apenas hai xente que fale galego; se me poño a falalo, non sei como será a reacción de familiares e amizades. Non me sentirei algo raro?

Un web sobre as letras galegas no IES García Barros



Escollín esta presentación sobre Manuel García Barros porque a recollín dun sitio web do IES García Barros (A Estrada). Non é máis que unha das moitas que hai neste espazo, cheo de entrevistas a moitos dos mellores escritores actuais da literatura galega.
Como material complementario neste web teñen un lugar reservado para as letras do concello do que García Barros é un dos seus exemplos máis sobranceiros.´
Un caso máis do excelente traballo que se realiza acotío nos centros galegos. Neste caso trátase dun web da da materia de Literatura Galega do s.XX e da actualidade, unha optativa de 2º de bacharelato que posiblemente desapareza coa a previsible implantación da LOMCE.

Os sonhos de Maré. Falarás a nossa língua



Unha desas cousiñas que fai ese recreador da nosa conciencia colectiva que é Séchu Sende.
Vía Romasanta

sábado, 26 de outubro de 2013

"A guerra do galego" (rural)



O documental ten unha primeira parte chea de prexuízos, e non xa de prexuízos dos entrevistados, senón que a liña argumental pola que se desenvolve, reforza ideas que atentan contra a normalización da lingua. Cal é o sentido que ten poñer como exemplo de galegofalantes a dúas persoas do rural e coas mesmas características fonéticas e sociolóxicas. Bótase en falta un galegofalante que manteña un argumentario sólido; un neofalante dunha cidade, por exemplo. Deste xeito, ofrécese a imaxe de que os utentes da nosa lingua ligado ao ruralismo.
Moito mellor é a última parte na que se lle dá voz a El Puto Coke e a Belén Regueira, os dous cun discurso cheo de sentidiño.
O programa foi emitido en VTelevisión o pasado 19/10/2013.

O sinto

por Susana Méndez no Sermos Galiza:


Si, seino. Vendo o título deste artigo haberá algunhas persoas que botaron ás mans á cabeza, “mimadriña, pero cómo demo se lle ocorre, e é vicepresidenta da Mesa, que dimita xa!”
"O outro día escoitei a alguén dicir: “*as gardo aquí”, e preocupoume que xa non me sorprendera, que xa non se me fixera arrepiante de entrada".​

xoves, 24 de outubro de 2013

"Siempre la lengua fue compañera del imperio"

Editorial do Sermos Galiza. Na edición en papel desta semana ten unha ampla reportaxe sobre as consecuencias da LOMCE no retroceso normalizador no ensino.


O españolismo, na súa cruzada galegófoba, acusou historicamente o nacionalismo de querer impoñer o galego na Galiza. O ataque carece de todo fundamento, embora é obxectivo que como alegato eleitoral deu os seus réditos, nomeadamente na campaña que levou a Feijóo a Monte Pío. En realidade, e como ten dito a profesora Pilar García Negro, o nacionalismo non tenciona impoñer o galego, senón "poñer" o galego alí onde non existe, en ámbitos dos que secularmente foi expulso pola lingua de Castela. Poñer o galego no ensino. Poñer o galego nas empresas. Poñer o galego na normalidade da rúa. Poñer o galego na Galiza, o seu país. Normal e revolucionario.

Folga no ensino galego contra a LOMCE


O Ministerio de Educación lembrounos onte aos pais dos alumnos que o colectivo de docentes ten un posto de traballo asegurado, a diferenza da maioría dos pais. Era unha ameaza?
Ata onde chega o meu razoamento, os pais temos os mesmos intereses que os profesores: unha boa educación para os nosos fillos/alumnos. De aí xurde a necesidade do apoio á folga.
Tampouco se entende é Jesús Vázquez, a pesar dos recortes dos servizos públicos  inherentes á política que defende, prometa 1.000 novos postos de profesores coa LOMCE. E non é a primeira vez que o fai, pois xa aseguraba o mesmo a finais do curso pasado, cando o certo é que no seu goberno xa se perderon 1.200 postos, sen contar interinos, que como non teñen o posto de traballo asegurado, non contan para a Consellería de Educación. De certo que hoxe non os vai contar nas cifras de folga
E total para quen quer o conselleiro eses 1.000 docentes fantasmas? Para ter outra restra de 1.000 profesores con traballo asegurado que lle monten outra folga?

mércores, 23 de outubro de 2013

Orzamentos contra a lingua 2014

A partida presupostaria para a lingua galega prevista para o ano 2014 é, en cifras xerais, a terceira parte das que se manexaban na época do goberno bipartito. A desmontaxe económica do fomento do galego foi continuada e brutal durante toda a era Feijóo. E isto é certo, non xa en termos absolutos, senón que o peso relativo dos presupostos da SXPL respecto dos manexados pola Xunta na súa totalidade non deixa de diminuir ano a ano.

Se debullamos os diversos capítulos dos orzamentos que aínda mantén a SXPL atopámonos cunha baixada xeneralizada. Basta con consultar a seguinte táboa que fixen a partir desta outra do xornal Praza Pública á que se lle engadiu a columna co orzamento do 2014 e a última fila na que consta un apartado consignado no 2014 e que era inexistente o ano pasado: "programas de promoción ao galego", dotado cunha cantidade de 700.000 €. Aínda habería outra cantidade que non aparece na táboa, unha transferencia para a RAG atendento ao concepto de cultura que seguramente no exercicio anterior estaría asignada a outro departamento da Consellería de Cultura e que se desvía agora para a SXPL, non sei baixo que criterios.
Atendendo ás asignacións recollidas aquí, vemos como só aumentan a partida que este ano é novidade ("Programas de promoción do galego") e a adicada a bolsas de lectorado, cun incremento de 246 €. Todo o demais ou ben son partidas  que sofren reducións ou repiten o mesmo presuposto do ano pasado, o cal para calquera que coñeza o concepto de IPC, sabe que na práctica significa tamén redución. Un destes epígrafes que repite orzamento é o destinado aos ENDL dos centros de ensino non universitario.
O balance final desta táboa é dunha redución de 828.121 €

P. S.: Artigos relacionados:
O desmantelamento do galego por parte da Xunta non cesa nos orzamentos,  (23/10/2013) na CTNL
As cifras da desmontaxe económica do fomento do galego, (23/10/2013) Praza Pública
O galego recibe menos dun terzo das axudas que tiña hai 20 anos, (24/10/2013) Galicia Confidencial

Pronunciamento de Prolingua sobre o recurso de casación da RAG perante o Tribunal Supremo

Pronunciamento de Prolingua sobre o recurso de casación da RAG perante o Tribunal Supremo:


A principios deste ano a Xunta recibiu seis sentenzas do TSXG polas que se anulaban dous artigos centrais do chamado Decreto de Plurilingüismo, norma fortemente contestada por amplos sectores da sociedade galega e que supuña unha rebaixa substancial e perigosísima da presenza do idioma galego nas aulas, e todo co falso pretexto da "desaparición do castelán nas escolas de Galicia".

martes, 22 de outubro de 2013

Día da restauración da memoria lingüística de Galicia

por Xosé González Martínez, en La Región:


Os lugares máis evidentes da desmemoria lingüística de Galicia son os cemiterios. Por incomprensible que poida parecer a 'parroquia dos mortos' non fala a mesma lingua que a dos vivos.

luns, 21 de outubro de 2013

Exterminando o galego no Bierzo




Alba e Henar son dúas mozas do Bierzo que demostran con forza o orgullo de seren dunha terra na que xeneración tras xeneración o galego foi mantido, usado e transmitido ata que as interferencias administrativas e a apisonadora impositiva do ensino en español revirou por completo o decorrer de séculos de historia.
Comenzaba este curso nas terras estremeiras de Castela-León coa denuncia de que, sen previo aviso, estaban a surprimirse as clases de galego que debían impartirse segundo un acordo asinado e mantido de hai anos coa Xunta de Galicia fundamentado no artigo 4.3 do estatuto de Castela e León segundo o que o galego gozará de respecto e protección nos lugares nos que se use habitualmente.
Se atendemos á información que consta na Secretaría Xeral de Política Lingüística, hai pouco máis dun ano había 1000 alumnos que seguían o programa de promoción do galego. Ademais o seu responsable,  Valentín García, transmitía
 "a vontade da Consellería de Cultura e Educación de seguir apoiando e incluso ampliando esta iniciativa a outros centros de ensino que se sumen aos 14 centros de secundaria e 4 de primaria que actualmente contan alí co galego como lingua vehicular do ensino"
Incluso,e para contestar aos rumores de desaparición do programa,  proclamouse a implicación do propio presidente da Xunta, quen asinara xunto con Juan Vicente Herrera Campo, o presidente de Castela e León, " un Protocolo Xeral de Colaboración que abriu unha nova etapa de cooperación entre as dúas comunidades" no que se ratificaba o " Protocolo Xeral de Colaboración vixente para a promoción do galego nos territorios de Castela e León en que se fala galego."
O que sucedeu despois foi máis ou menos o contrario. Primeiro suprimiron as clases en galego nun dos catro centros nos que se impartían. Despois noutro.
A realidade é que o respecto e a protección proclamados para a nosa lingua disólvese nun convenio que primeiro permitía de forma reducida a implantación dalgunhas aulas en galego sen a garantía dun nivel de oficialidade acorde coa lingua da terra. Nesta nova xeira establécese a medida real do que significa ese respecto e protección que ficou traducido en abandono e exclusión. Cal é a finalidade? Que rapazas como Alba e Henar non teñan contacto co galego culto e académico? Que elas representen a derradeira xeneración da cadea de transmisión do galego no Bierzo?
Vendo o seu vídeo, sabemos tanto o que perdemos como o que poderiamos gañar. Que non é pouco.

P.S.:O CEIP Tuela-Bibey de Lubián (Zamora) queda sen a única hora de Coñecemento do Medio en lingua galega, vía @CGENDL

domingo, 20 de outubro de 2013

A lei Wert ou o regreso do nacionalcatolicismo: ”soy católico español”

por Eduardo García Parada, en Terra e Tempo; lembrándonos que o vindeiro 24 de outubro hai convocada unha folga contra a LOMCE:

Isto dicíao o meu amigo Manuel Ayán nun post á boa análise que Cibrán Arxibai facía hai uns meses en Sermos no seu artigo O galego escurecido pola LOMCE. E resume en dúas verbas un feixe de adxectivos para describir a LOMCE: reaccionaria, españolizadora, privatizadora, clasista, antidemocrática e confesional.

sábado, 19 de outubro de 2013

Escribir en galego: que difícil é!

Esta colección de parágrafos publicáronmos no Sermos Galiza:

Desde que un vendedor de panos chamado John Graunt publicara no 1662 a primeira análise estatística da que se ten constancia histórica, non só entendemos que o estudo e recompilación de datos sociais son moi valiosos para a práctica política, senón que sabemos que precisamente eses estudos son a vara coa que temos que medir esas mesmas políticas.
No XVII o gran problema era a obtención de datos. Graunt tivo o acerto de obter resultados orixinais e razoables. Tomando como base as listas de mortalidade londinienses que viñan elaborándose desde principios de século, chegou a aventurar unha cifra de 380.000 persoas como unha boa estimación para a poboación de Londres.

venres, 18 de outubro de 2013

De quen vés sendo?



De quén vés sendo? é o título dun novo programa da TVG que comenzou a emitirse este domingo ás 15:40 horas. Na presentación que a propia canle lle fai  podemos ler que este programa

 é unha viaxe, guiada por Marta Doviro, polas xentes dun país que agocha historias nos nomes dos seus lugares e paisanos. Historias que o programa vivirá en primeira persoa, que compartirá ante a cámara e que lles permitirá aos espectadores aprender de onde proceden moitos dos nomes e expresións que nos rodean

Din que non é un un programa de nomes, pero é mentira. Se o din posiblemente sexa porque teñen medo de que ao indicar o tema do programa, o público non queira velo. Para min que deberían ter máis medo ao horario que ao tema. As historias que se contan permitiranos aos espectadores aprender de onde proceden moitos dos nomes, apelidos, alcumes, lugares e expresións que nos rodean.
O espazo ten unha estrutura e un ritmo moi dinámico, é entretenido e educativo. Está feito aquí, e trata sobre nós. Déixase ver moi ben e ademais ata podemos aprender moitas cousas. Merecía outro horario.
Deixo nesta anotación unha entrevista de presentación do espazo que lle fixeron á presentadora Marta Doviro no programa A Revista

mércores, 16 de outubro de 2013

Lingua do público do Luar



Fran Rei e Pedro Brandariz (Os Sete Magníficos máis Un) no programa Luar celebrando o Día das Letras Galegas 2013.
Tratan moitos aspectos sobre a lingua e a sociedade. O discurso xeral do scketch pode ser un material moi aproveitable nas aulas.

Iniciativa Paz Andrade

por Manuel Bragado no Faro de Vigo:

Unha ponencia da Comisión de Educación e Cultura do Parlamento de Galicia traballa sobre a proposición de lei de iniciativa lexislativa popular Valentín Paz-Andrade, para o aproveitamento da lingua portuguesa e vínculos coa lusofonía. Apoiada por máis de 17.000 asinaturas, esta iniciativa foi presentada a consideración do pleno polo empresario vigués Xosé Carlos Morell González o pasado 14 de maio, sendo aprobada por unanimidade de todos os grupos políticos, coa participación na votación de todos os membros da cámara, o que constituíu un consenso inédito nas dúas últimas lexislaturas.

martes, 15 de outubro de 2013

Camiño Branco



Se non deixara por estes fíos da rede a Najla Shami cantando esta versión do poema de Rosalía de Castro,  Camiño Branco, non merecería que continuase mantendo o blogue.
Do disco "Na lingua que eu falo"

luns, 14 de outubro de 2013

Trabalingua denuncia



Trabalingua é unha asociación aberta de mozos e mozas da Universidade de Vigo preocupados pola situación actual da lingua galega. Nesta presentación mostran algunha das denuncias con pegatina que retrataron polas dependencias universitarias

sábado, 12 de outubro de 2013

O neno e a rúa Calvo Sotelo

O tristemente caso do alcalde de Baralla xustificando os crimes do franquismo, non ten pouco que ver co conto que se vai relatar aquí. Neste caso o escenario é a vila da Estrada, un concello no que os veciños temos que transitar por rúas que homenaxean ao réxime dictatorial. Tomo como exemplo dúas das máis céntricas: a rúa Calvo Sotelo e a rúa Iryda. O mantemento destes nomes como parte do rueiro estradense din moi pouco da defensa do carácter democrático da corporación municipal, e en última instancia, da propia veciñanza. O primeiro deles, Calvo Sotelo, rende homenaxe ao proto-mártir da cruzada, segundo a terminoloxía fascista. O segundo fai referencia ao "Instituto de Desarrollo y Reforma Agrario", unha institución creada polo réxime dictatorial que en Galicia se utilizou para a xestión das terras despois dos anegamentos provocados polos encoros.

O conto.
Os nenos deben aprender a coñecer o seu entorno, polo tanto é normal que realicen exercicios escribindo os nomes do lugares que coñecen. O protagonista desta historia, un neno de sete ou oito anos, galegofalante e de ollos moi despertos, tiña que escribir na clase de lengua española o nome dun par de rúas da vila xunto co do Concello. Isto foi o que redactou:
Nombre de las calles: Pérez Viondi, Calvo Soutelo
Nombre del Ayuntamiento: A Estrada
Efectivamente, Pérez Viondi é o nome da rúa na que está o colexio, e el sabíao moi ben. Onde residía o problema era na outra rúa.
Aínda non sexa consciente, como o neno, no seu imaxinario ten contruído un mundo esencialmente galego, escribiu Soutelo. Entre outras cousas, o rapaz lembra cun especial brillo nos ollos, o ben que o pasara unha xornada xogando coa neve en Soutelo de Montes, no veciño concello de Forcarei. Con estes antecedentes o cativo chegou sorprendido á casa coa libreta corrixida: Sotelo, escribíralle o profesor en vermello por riba do Soutelo en lápis. En vermello, tamén, outra corrección: La Estrada.
Dá moito para pensar que este tipo de historias sigan sucedendo hoxe, case 40 anos despois da morte do ditador. Eu vexo nesta anécdota o futuro que nos espera coa recente aprobación da LOMCE. Teño por certo que  as razóns que tivo o profesor de corrixir La Estrada, son as mesmas que permiten que hoxe en día continúe a haber unha rúa que se chame Calvo Sotelo.

mércores, 9 de outubro de 2013

5.1



Tirado dun chío de @prolinguagalega que lembra o triste suceso da censura dun libro de texto que reproducía o artigo 5.1 do Estatuto galego por parte do Valedor do Pobo.

martes, 8 de outubro de 2013

Ponte en Galego

Comenzaron co programa de radio o 20 de decembro do 2012. E xa van 17 programas. Estamos a falar de "Ponte en Galego", o portal radiofónico do IES Bréamo (Pontedeume). O programa pódese escoitar a través da emisoria ferrolá Radio Felispín os xoves de 20:30 a 21:30, no 93.9 do dial.
Ademais do podcasts dos programas, no blogue do Equipo de Normalización podemos achar uns carteis dunha calidade fóra do común, e que nos anuncian os contidos principais de cada emisión. Non é para contalo, o mellor é velo.
Roubeilles o último programa que colgaron ata o día de hoxe. Nel temos unha entrevista a "Mofa e Befa" e o interesante diálogo con Katerina Hornikova, estudante checa galegofalante e que se anuncia con esta mensaxe: "tamén o checo foi unha lingua desprezada... e houbo que reinventalo". Todo un gozo escoitalo.

Quarenta anos na Fábrica da Língua

por Celso Álvarez Cáccamo en Praza Pública:


Desde há aproximadamente 40 anos se vem construindo na Galiza uma versão (oral, escrita e funcional) da língua do país que geralmente está naturalizada já como o “galego oficial” (paralelamente, não esqueçamos, desde há um pouco menos se vem construindo e praticando a versão “reintegracionista”). As explicações de por que “se” optou por esse caminho (e deixo o “se” deliberadamente ambíguo por enquanto), desde e com as instituições, são variadas, mas entram no geral em três grandes blocos de critérios: fidelidade à tradição escrita, fidelidade à fala (e — dizem que portanto — maior aceitação social), e facilidade de uso. Não é objeto deste escrito comentar os critérios anteriores, já muito debatidos. O facto inegável é que, nesta altura, essa versão da língua, que chamarei o “galego-RAG”, está amplamente reconhecida (na medida em que pode está-lo uma língua em processo de extinção), sem que isto empeça que a visão alternativa (e simbólica e politicamente contrária), o “reintegracionismo”, esteja também naturalizada noutros grupos de pessoa possivelmente crescentes.

O Foro E. Peinador propónse celebrar todos os anos o Día da Galeguidade Empresarial

por Xosé González, en Mundiario:

Na historia da economía galega hai fitos moi relevantes para que sexan coñecidos polos estudantes das facultades de económicas e escolas empresariais. O seu coñecemento debera incluírse nos programas formativos. Só así poderíamos ter na dirección das empresas profesionais sabedores dunha tradición e duns dirixentes empresariais que acadaron éxitos nos negocios con evidente compromiso coa cultura galega.

luns, 7 de outubro de 2013

Ti tes lingua



No IES Félix Muriel de Rianxo realizaron este vídeo dentro dunha campaña que levaron a cabo o curso pasado baixo o lema "Esta é a miña lingua e non a vou perder". O traballo ten o mérito engadido de conter unha pequena canción orixinal e unha escolla das tomas falsas que se obtiveron durante a súa gravación.

sábado, 5 de outubro de 2013

Xornadas de léxico matemático

As Xornadas de léxico matemático celebraranse os vindeiros días 5 e 6 de novembro na Facultade de Matemáticas da USC. Organizadas pola Comisión de Normalización desa facultade, aspiran a ser un lugar de encontro de xentes interesadas no uso da nosa lingua nas matemáticas, para intercambiar experiencias e puntos de vista, para saber de nós e, idealmente, ir tecendo uns medios que permitan a colaboración regular neste terreo.
A Facultade de Matemáticas vén esforzándose desde hai un tempo en facer agromar algúns destes medios, e estas Xornadas queren tamén servir de escaparate para difundilos e dinamizalos.
Entre estes medios contamos coa rolda de léxico, o concurso de vídeos Explícoche matemáticas 2.0 e a  nova iniciativa sobre Galipedia, que pode axudar a visualizar as matemáticas en galego.
Esperamos que esta iniciativa, que ten vocación de continuidade, marque un fito relevante na normalización da expresión matemática na nosa lingua.

INSCRICIÓN
A inscrición é gratuita. É necesaria para obter o certificado de asistencia, precísase nome e dni.
Pódese facer enviando un mail indicando xornadas no asunto a: zmatdeca@usc.es .
Data límite: 24 de outubro.
Homologación da Consellería de Educación, en trámite

venres, 4 de outubro de 2013

Ollos de aula.9

Velaquí a primeira entrega deste curso da revista da Coordinadora Galega de ENDL para os pais: Ollos de aula. Desta volta a Coordinadora tamén nos envía novas entradas na súa outra revista, A letra miúda
Este número, o 9 xa, chega con este fermoso saúdo:
Regresamos porque somos partidarios/as da diversidade culturale lingüística, porque estamos a favor do dereito democrático doalumnado a recibir aulas en galego, sen pexas nin prexuízos, paraque o día de mañá as nosas fllas e fllos poidanexercer a escolla dun idioma tan útil comocalquera outro, porque na escola non llesensinamos a ignoralo.Regresamos para dicir en voz altaque seguimos orgullosas e orgullosos do noso, orgullosas eorgullosos do galego.E Ollos de aula contaconvosco para as medras.



Se até do que comemos depende o futuro da lingua!

por Nel Vidal, no Sermos Galiza:

Disque somos o que comemos e, si, en boa parte, creo que si..., e o que escoitamos, e o que facemos, e o que vemos, e o que bebemos, e o que lemos... E o que non lemos nin bebemos tamén é determinante para configurar o que somos, claro!
E, para sermos de aquí, para podermos seguir a ser en galego, teremos que comer produtos tamén de aquí? Pois, tamén creo que si...

Aínda que se molle o galego non encolle

por Xoán Carlos Domínguez Alberte, no Sermos Galiza:

O sábado 28 de setembro as rúas molladas de Compostela acolleron unha concorrida manifestación, convocada pola Plataforma Galega en Defensa do Ensino Público, en contra da LOMCE, cuxo nome auténtico debe ser Lei orgánica de desmellora da calidade educativa. Os seus principais méritos xa son ben coñecidos: españolizadora, confesional, clasista, privatizadora, sexista, reaccionaria.

O galego urbanizado solicita passaporte

por Joám Lopes Facal, en Praza:

A nossa fala evoca inevitavelmente a aldeia que lhe serviu de refúgio e fonte de transmissom. Para os nascidos na aldeia a fala primeira será sempre o supremo argumento de autoridade: “eu sempre tenho escuitado, na minha aldeia di-se...” A aldeia como garantia intemporal do idioma e da identidade. A Terra de Melide (1933), esse trabalho admirável da geraçom Nós, pode ser lida hoje como umha serôdia homenagem etnográfica á velha cultura oral e instrumental do mundo rural que tem a sua saudosa vitrina aberta nas sossegadas salas do Museu do Povo Galego.

xoves, 3 de outubro de 2013

O enterro de Díaz Castro



Hai 23 anos, o 3 de outubro do 1990 celebrábase en Guitiriz o enterro de Díaz Castro. Alí estiveron presentes numerosas figuras de relevo da cultura galega como Manuel María, Uxío Novoneyra, Darío Xohán Cabana, Luís González Tosar, Miguel Anxo Fernán-Vello e Paco Martín. A cerimonia relixiosa foi oficiada polo seu amigo Alfonso Blanco Torrado.
Vía O instante eterno

O graneiro de Amelia

Noutros tempos, cando aínda funcionaba a edición do dixital A Nosa Terra, sabiamos que os luns aparecería unha referencia a unha empresa que apostaba polo galego no desenvolvemento da súa actividade. Era unha das referencias de acción positiva para a normalización que, non sei a razón, penso que nunca se gabou o suficiente.
Achar actualmente referencias a iniciativas empresariais que fan un uso normalizado da lingua é moito máis complicado. Temos o incansable aportación da Mesa, neste caso coa inicitiva Abertos ao galego, pero sen o acollemento dos medios de comunicación, nin das institucións que amplifiquen este traballo. Tamén hai algunha campaña das asociacións Galeguizar Galicia, como a excelente Consumogustos, ou a iniciativa dalgún concello como é o caso de Proba en galego, en Pontevedra. E punto e final.
Por iso, cando hai uns días, concretamente o mércores da semana pasada, batín coas palabras de Manuel Bragado nunha entrada do seu blogue titulada A granel, entroume unha ansia consumista de ir a Pontevedra co fin de encher os arcóns da cociña de legumes para as potaxes do inverno. Alí facía referencia a unha gorentosa tenda, O graneiro de Amelia, cargada de pastas, fariñas e legumes.Entón, para min volveu a ser luns.

Peregrinacións e penitencias para galegofalantes. Que me digan despois que se pode vivir en galego con normalidade

por Susana Méndez, no Sermos Galiza:


Por mor de cumprimentar certos trámites ineludíbeis, pasamos hai escasos días, eu e algunhas persoas máis, unha mañá de banco en banco, e de aí á oficina dun notario. E, como cada vez que pasa iso, a mañá foi unha pelexa constante para poder cumprimentar eses trámites con toda a normalidade, é dicir, na nosa lingua. Escuso dicir que non chegamos a poder facelo na súa totalidade.

mércores, 2 de outubro de 2013

Protexer a lingua

por María Canosa, en La Voz de Galicia:

Quen me coñece, ben sabe que pouco ou nada me gustan as leas, nin as verbais, e menos as que me levan a discusións políticas ou sobre os pensamentos, pois son moi respectuosa cos ideais dos outros. Cando as opinións son distintas ás miñas, maior é o efecto construtivo da mente, pois axudan a formar o propio criterio con máis seguridade.

De blogues.13

Homenaxe singular, 7/09/2013, no blogue do IES Blanco Amor, Camiño Longo
Política lingüística e sentido común, 19/09/2008, en El toupo que fuza
«Get the parachute!!!»,10/09/2013, por Carlos L. Medrano, en Xogos de Lingua
Lingua escrita, palabras que non leva o vento, 11/09/2013, en Proxecto Neo
Xogando coas matemáticas en galego, en Londres, 16/09/2013, no blogue Fala Londres do IES Cañada Blanch
Onte 740: Gratitude, 24/09/2013, por Manuel Bragado en Brétemas
Toponomicidios de cine, 24/09/2013, no Toupo que fuza
Longa vida ao "Vide, Vide"!, 24/09/2013, por Carlos L. Medrano en Xogos de Lingua
Des-normalización, 27/09/2013, por Manuel Bragado en Brétemas
Uso do galego nas contas de Twitter do Concello da Coruña, 30/09/2013, no blogue de Iván Méndez Éche o que hai

martes, 1 de outubro de 2013

Conselleiro Jesús Vázquez: a «banalidade» do mal

por Xurxo Martiz Crespo, no Sermos Galiza:


Camiñando polos arredores do edificio da Xunta en San Caetano, vexo o conselleiro de Educación, Jesús Vázquez, falando con outra persoa. Penso «vou achegarme a ver en que fala», pero ese «experimento» non deixa de ser banal, pois aínda que non sabemos en que lingua falan, en privado, os conselleiros, o presidente, os secretarios xerais... da Xunta, estamos seguros, nun 99,99%, de que o fan en español.

Idioma e riqueza

por Xosé Luís Méndez Ferrín no Faro de Vigo:


Xabier Domingo, escritor e xornalista que soubo tratar con elegancia da "physiologie du goût", sostiña que as conservas de peixe constitúen un apartado moi importante da gastronomía galega. Nin Picadillo nin Cunqueiro nin outros escritores gastronómicos nosos se ocuparon das conservas desde o punto de vista da análise culinaria.