Quero aplicar a miña ciencia á lingua para pintar a face do noso maior ben colectivo: o galego







mércores, 29 de decembro de 2021

Calar e tragar. A familia de Canet e as familias de aquí

 


por Manuel Rodríguez Carnota en Terra e Tempo:

Non hai moito tempo unha xove profesora da Universidade da Coruña programou un experimento co seu alumnado da Facultade de Educación. As e os futuros mestres habían participar nunha experiencia chamada de “travestismo lingüístico”. Mozas e mozos, castelanfalantes de ambiente urbano ou semiurbano, debían someterse á proba de falaren en galego con normalidade as vinte e catro horas do día durante unha semana, fose quen fose o seu interlocutor. Nunca os participantes deberían revelar a causa da súa nova conduta. Era falar galego porque si, e a ver que pasa.

 

Inverno, inmersión, imposición

por Pilar García Negro en Nós Diario: 

Ter que aturar que o máximo líder do PP aproveite a súa visita á Galiza para voxiferar (como diría Enric Juliana) barbaridades mendaces contra o catalán e a escola catalá, e que a ignonimia se compute a beneficio de inventario, sobarda toda a paciencia terapéutica de que poidamos dotarnos. Que o seu anfitrión, o presidente da Xunta, dixese literalmente: "Yo reivindico la Galicia cordial, el bilingüismo cordial, la Galicia donde hablamos español y castellano y donde lo que nos interesa es aspirar a hablar inglés" e tal aserto non merecese resposta –que saibamos– de nengún representante público galego, de nengunha institución galega, que mesmamente existen e viven grazas a que a lingua galega existe e sobre ela se edificou o artificio autoanémico, francamente fai decaír o ánimo até o caborco máis fondo. Non, non se tratou dun lapsus: é a fotografía realista da tríade sobre a que pousa a política autonómica: a reverencia ao Estado, a nomenclatura eufemístico-encobridora da imposición, a submisión ao idioma imperial no mundo global. O enterramento do galego no silencio, na non-existencia, na súa prescindencia absoluta. O inverno permanente, non o que antecede ao renovo da vida da primavera. O silencio face a tal carga de dinamita só pode significar que se dá a situación da lingua galega como normal ou ben que se considera que o desenlace é fatal e nada hai que facer contra el. Bilinguísmo cordial = doenza inoculada letal.

 

domingo, 26 de decembro de 2021

O dereito a vivirmos en galego

 


por Xoán Antón Pérez Lema en El Correo Gallego:

A lóxica do Estado español é beneficiar ao castelán e limitar o galego e, tamén, ao euskera e ao catalán, malia que nestes dous casos cadanseu Poder autonómico compensa, nunha pequena parte, a abafante omnipresenza do castelán na Administración de Xustiza, no mundo empresarial, na publicidade e na comunicación e fición audiovisuais. Unha desaquelada desproporcionalidade, tendo en conta que somos un País no que sabemos falar galego o 89%, mentres un 53,3% aínda fala só ou nomeadamente galego e só o 24% fala sempre castelán.
 

sábado, 25 de decembro de 2021

Do ensino en galego e o 25


 por Marilar Aleixandre en Nós Diario:

Coñecen algunha escola galega na que se imparta en castelán unicamente o 25 por cento das materias? Se as hai, son minoría. Os efectos do decreto de trilingüismo de 2010 son letais para o galego. Moitos anos como profesora, en secundaria e na universidade, como investigadora das aprendizaxes no interior das aulas, permiten afirmar que o ensino en galego non é o 75%. Estudos, como o da RAG e o Concello de Ames, dirixido por Henrique Monteagudo, mostran o devalo no uso da lingua, concluíndo que a escola é un medio hostil para as rapazas e rapaces galegofalantes.

 

martes, 21 de decembro de 2021

Protejamos a nuestros niños


por Pepe Carreiro, no Nós Diario.
 

Lingüicidio: ouitro negacionismo


 por Henrique del Bosque Zapata, no Nós Diario:

Un dos trazos que me resulta máis repugnante do nacionalismo supremacista español é ese odio que destila contra o noso idioma e esa xustificación cínica do xenocidio lingüístico. E non creo esaxerar! O lingüicidio, xenocidio lingüístico ou glotofaxia é o proceso político e social polo que a lingua dunha determinada cultura desaparece, parcial ou totalmente, por mor da influencia directa e coercitiva doutra cultura que impón a súa lingua. O profesor Moreno Cabrera definiuno como aquela actividade etnicida realizada co obxectivo de que unha determinada lingua deixe de falarse, relegando ou prohibindo o uso da mesma, e que adoita facerse mediante a forza. Cumpriría engadir, ademais, que negar ou mentir sobre o uso da violencia, simbólica e física, fai parte da dinámica destes procesos de opresión co fin de presentar a asimilación forzosa coma un resultado espontáneo, natural e consentido. E, con certeza, no Reino de España acádanse niveis delirantes na mentira sobre o feito da violenta imposición histórica do castelán.

 

Vento ou convento

 


por Mª Pilar García Negro no Nós Diario:

Na semana pasada, amiudaron as mensaxes da “Dirección General de Tráfico” (máis unha competencia estatal, nen transferida nen con trazas de o ser) para comunicar benéficas recomendacións na chamada operación retorno e, sobre todo, para evitar riscos causados pola neve a causa do temporal “en el Norte”. Aconsellábase, pois, adiantar a viaxe desde “el Norte”, suponse que ao centro e ao sul, isto é, Madrid-Madrid-Madrid, o embigo de toda a información. A cousa é cómica, por non dicer estupidamente anacrónica, para quen viaxamos dentro do “Norte”, que non se caracteriza mesmamente pola súa homoxeneidade. Non se me ocorre dubidar da bondade dos consellos atinentes ao tránsito daquela dirección xeral, mais constato que continúan vinculados ao esquema radial español da máis rancia rotina. Os amantes do simplismo que cualifica o rexime anterior, a ditadura, de sociedade en “blanco y negro”, supostamente mutada milagrosamente en sociedade colorida con todas as gamas cromáticas, deberan reparar no mantemento e reforzo de vellos esquemas non caducados nen cancelados. Meter no mesmo saco a Galiza, Asturias, provincia de Santander, Euzkadi, Logroño e Cataluña, do ponto de vista meteorolóxico e/ou climático, non é unicamente resaibo do pasado, senón unha contravención absoluta da xeografía e da realidade do “tempo” en cada unha delas. Xa non digamos atribuír á Galiza un “tempo” uniforme e homoxéneo, mais esta distinción é demasiado subtil para a cegueira do centro-Madrid.

 

luns, 20 de decembro de 2021

Curso de Química do grupo CienciaNOSA da USC

O grupo CienciaNOSA da Universidade de Santiago de Compostela vén de presentar o primeiro MOOC (acrónimo en inglés de Massive Online Open Course) en lingua galega. Trátase dun curso aberto de química en liña a partir dun enfoque experimental, baseado principalmente en prácticas de laboratorio. Todo o material do curso está en aberto a través do portal funil.gal. Hai un prazo ata o 20 de decembro para rexistrarse e cursar gratuitamente a primeira edición do curso, que se celebrará durante xaneiro e febreiro de 2022.

Lembramos que desde a propia páxina do proxecto funil, ou no propio You Tube, podemos ter acceso a unha ampla colección de vídeos sobre prácticas de química

venres, 17 de decembro de 2021

Reivindicación da ciencia en galego no IES de Chapela

 

O Curso pasado no IES de Chapela (Redondela), xa elaboraran unha serie de vídeos para reivindicar o uso do galego no ensino das materias científicas. Este ano volveron bater no cravo cunha restra de gorentosos vídeos nos que nos explican as propiedades máis importantes da faixa de Möebius, preséntanos un piano de froitas, unha falacia xeométrica, un truco para adiviñar unha ficha de dominó, unha lámpada de lava e un xogo no que despois dunha suma enorme obteremos o número presentado ao principio do mesmo.

mércores, 15 de decembro de 2021

Mapa das cruces de pedra en Tabeirós-Terra de Montes

Velaquí a recollida de cruceiros feita ata o momento pola Asociación Cultural Vagalumes, da Estrada. A día de hoxe hai uns 80 xeoreferenciados. 

Este mapa forma parte do Proxecto Ouzamerxe, de recollida e posta en valor dos cruceiros da comarca. Dese a A. C. Vagalumes piden colaboración na verificación e ampliación dos datos

martes, 14 de decembro de 2021

O galego é un virus que cómpre combater?


 por Mª Pilar García Negro en Nós Diario:

Mensaxe telefónica recebida para a terceira dose da vacina: SERGAS RECUERDA: (D......) tiene una cita para la dosis de refuerzo de la Vacunacion (sen til) COVID para el........ a las...., en el VACINACION (sen til) COVID........ Si usted esta (sen til) en cuarentena o presenta sintomas (sen til) covid no acuda, pongase (sen til) en contacto con su Centro de Salud. Para identificarse puede usar su tarjeta sanitaria, DNI o el siguiente codigo (sen til)......

 

luns, 13 de decembro de 2021

Mapa da mitoloxía de Trasdeza

Xa había moito tempo que non engadía ningunha entrada que puidese estar etiquetada ente os mapas. Aquí un enorme traballo do ENDL do IES Pintor Colmeiro (Silleda) no que se recollen unha farta de relatos mitolóxicos: lendas de mouros e de mouras, lendas relixiosas, contos relacionados co alén ou historias máxias protagonizadas por animais, todas na comarca de Trasdeza. 

luns, 6 de decembro de 2021

Imposible non saber castelán en Galicia

 por Francisco Castro, en La Voz de Galicia:

Calquera persoa normal, que ande pola Galicia normal, sabe que é literalmente imposible que unha nena ou un neno non aprendan castelán correctamente na nosa terra. Incluso poderían ter toda a educación en galego, as actividades extraescolares en galego, só ver a TVG e consumir música en galego que, aínda así, falarían castelán perfectamente. Calquera persoa normal vería iso. Pero quen ande pola vida cunhas gafas cheas de prexuízos ideolóxicos de carácter nacionalista (español) non o verá. O que verán é que o castelán está perseguido en Galicia, que os centros educativos son fabricantes de votantes do BNG, que as políticas públicas arredor da lingua son aleccionadoras, e que os que falamos todo o día en galego somos persoas que queremos romper España, non somos constitucionalistas e, por suposto, temos cornos e rabo de demo.

sábado, 4 de decembro de 2021

O córnico, un idioma que resucita?

 


por Xosé María Lema no Nós Diario:

Na entrevista en Nós Diario do pasado día 16, Davyth Hicks, de Cornualla (R.U.), secretario xeral da Rede Europea para a Igualdade das Linguas (ELEN nas súas siglas en inglés), describía a grave situación do idioma propio do seu país, aínda que deixaba entrever certa airexa de esperanza. Isto tróuxome á memoria a placa de Zennor, que motivara que anos atrás publicase unha serie de artigos sobre a lingua córnica que refundín no recente libro Pola nosa lingua. Unha década de artigos en defensa do galego (2021) co título “Cómpre mirarnos no espello do idioma córnico”.

 

Render a lingua

 


por Vincent Partal en Nós Diario:

A bomba estalou nunha semana especialmente convulsa. Na segunda feira o Parlament aprobou a tramitación dos orzamentos no medio dun espectacular rifirrafe entre os socios de goberno. A CUP opuxérase aos mesmos, cousa que non deixa de chamar a atención porque hai apenas medio ano pactou con ERC que lle deixaría dous anos de marxe para intentar facer as súas políticas. E isto provocou que ERC procurara a abstención dos Comuns, cousa que Junts non aprobaba. Ao final o acordo foi que Comuns mercaba un orzamento elaborado por Junts, con Junts enfadado e a cambio de que Esquera vote o orzamento municipal de Ada Colau, que xa tiñan anunciado que non ían aprobar. Un moi bo colega noso italiano, Francesco Olivo, dixo hai uns anos que a política catalá é acrobática. Pois aquí, Martxelo e María, unha proba máis.

 

venres, 3 de decembro de 2021

Que pareza un accidente

Primeiro acometéronse unha serie de medidas moi lesivas para a lingua galega: rebaixa do estatus na función pública, decreto 79/2010 de prohibición do seu uso no ensino, eliminación das liñas de galego, retirada dos usos mínimos en Infantil, recorte do orzamento dos ENL, programa de eliminación dos SNL dos concellos, volta atrás na normalización na xustiza, desmantelamento do audiovisual, baleirado da Lei do Libro, abandono do uso do galego nos organismos oficiais, campañas de desprestixio e estigmatización da lingua, desvío orzamentario a entidades que renegan do seu uso, subvención por parte da propia SXPL de diversos concursos literarios en castelán,... En definitiva, todo un programa de asasinato da lingua galega.

Como segunda vía de actuación temos a de tapar o crime.  "Que pareza un accidente", esta é a frase que mellor define a política lingüística do goberno do PP. Velaquí un exemplo. Despois de prohibir impartir aulas de matemáticas en galego en todo o ensino primario e secundario, despois de prohibir a edición de materiais didácticos de matemáticas en galego, despois de destruir milleiros de libros de texto de matemáticas en galego, despois de frear e intentar bloquear a produción de recursos didáticos dixitais de matemáticas en galego, esta é a cara que queren ofrecer