Quero aplicar a miña ciencia á lingua para pintar a face do noso maior ben colectivo: o galego







domingo, 30 de xuño de 2019

Os premios "Explícoche Matemáticas 2.0". Edición 2019



‘A medición da liña costeira’, foi o traballo presentado pola alumna de 3º da ESO do IES As Bizocas ( O Grove) María Sanmartín Cabanas, e ‘Un mundo rodeado de matemáticas. Trigonometría’, é unha peza de Francisco Estévez e Paula Mourille, estudantes de 4º da ESO no IES Celanova Celso Emilio Ferreiro. Estes foron os audiovisuais premiados o pasado xoves 20/06/19 na 8ª edición do concurso Explícoche Matemáticas 2.0, organizado pola CNL da Facultade de Matemáticas da USC.




Na categoría de mellor valoración dos usuarios da arañeira o vídeo premiado foi‘Chiquicuriosidades’, realizado por Sara Marco Andrade, Carmen Caeiro Arca e Sofía Caramés Lage, alumnas de 4º de ESO do IES Frei Martín Sarmiento ( Pontevedra.)





Ademais dos premios cos que estaba dotado este concurso, o alumnado galardoado recibiu como agasallo o libro Mate-Glifos, do que xa falamos noutra ocasión.
Parabéns a todos os premiados, e tamén a todos os participantes. Seica así, aos pouquiños, Explícoche Matemáticas 2.0 xa leva xuntado un par de centos de vídeos relatando diversos aspectos das matemáticas.

Un último comentario do que teño que deixar constancia. No que fora un rechío estridente, o secretario xeral de política lingüística participara na pasada entrega de premios. Desta vez non se soubo nada del. Parece que con aquela intervención xa lle chegou. Demasiada dose de matemáticas en galego para quen ten como función principal prohibir as matemáticas en galego.

martes, 25 de xuño de 2019

O forno da fala

O forno da fala é o blogue que crearon no IES Francisco Daviña Rey ( Monforte de Lemos) dentro do programa Lingua, patrimonio e coñecemento tradicional, desenvolvido polo ILG en colaboración co Centro de Linguística da Universidade do Porto. Este programa é un dos que forman ese totum revolutum que é o plan Proxecta.
 O alumnado recolleu ao longo do curso o léxico relacionado co pan, xunto a refráns, cantigas e diversas cuestións etnográficas arredor desta temática.
Como cada un tira polo seu, recollo un dos traballos dese blogue relacionado coas medidas.





domingo, 23 de xuño de 2019

Antón Fraguas no Xavedes!


Guapísimo (na miña terra dirían ghopísimo) documental sobre Antonio Fraguas. Unha nova achega arredor do Días das Letras deste ano. Vén asinado polo ENDL do IES Lestonnac (Ferrol)

sábado, 22 de xuño de 2019

O Morrazo da Xunta



Velaquí o vídeo institucional de autobombo da Xunta a raíz da apertura da Autovía do Morrazo. Un grupo de presuntos usuarios da autovía comentan as súas bondades. Todas as declaracións fanse en español. Un novo chanzo na invitación á desgaleguización social.
Non acho mellor exemplo da política lingüística da Xunta que este vídeo. É un exemplo perfecto. A portada, en galego, para poñer unha cortina deformante da verdade. O contido en español, para lanzar, outra vez máis, a mensaxe de que a Xunta en realidade está empeñada nunha política lingüicida.
A Secretaría Xeral de Política Lingüística calará unha vez máis e deste xeito xustificará este novo ataque institucional á lingua galega. Temos aos inimigos do galego gobernando as institucións das que depende a nosa lingua. Estamos aviados.
Por todo iso, pido que lle pegues un dislike 👎 a este vídeo.

venres, 21 de xuño de 2019

E logho? 2019

Xa sei que hai moitas revistas escolares, e tamén moitas de ENDLs, coma esta. Pero resulta que estamos a falar da do meu centro e non me resisto a compartila.


Revista elogho? 2019 by on Scribd

xoves, 20 de xuño de 2019

A táboa periódica prohibida do IES de Melide

Unha xenialidade do IES de Melide foi esta de argallar unha táboa periódica interactiva en galego.
Como o galego está prohibido para o ensino da química (cousas da Xunta), quixen contribuir ao seu espallamento con esta entrada.
Debeu ser un traballo enorme. Mil parabéns.




Tamén os meus agradecementos a GCiencia, polo enorme labor divulgador da ciencia na nosa lingua. Grazas á súa nova foi como me enterei desta impresionante contribución.

martes, 18 de xuño de 2019

Unha nova afronta recentralizadora: o que hai detrás da polémica dunha ABAU única

por Suso Bermello no Sermos Galiza:



Nos últimos días determinados medios de comunicación difundiron unha suposta polémica sobre a existencia de diferenzas entre as distintas probas de acceso á universidade nas comunidades autónomas e o carácter de distrito único nese acceso aos estudos superiores.

luns, 17 de xuño de 2019

SXPL y cierra España!



Segundo a nota de prensa oficial, nestes días de atrás o secretario xeral de política lingüística estivo "difundindo o legado de Antonio Fraguas na cidade brasileira de Baía". Efectivamente, todo indica que houbo unha estreita colaboración entre a Secretaría Xeral de Política Lingüística (SXPL) e a Associação Cultural Hispano-Galega Caballeros de Santiago. Por unha banda os membros da entidade asistiron a unha conferencia impartida por Valentín García e por outra este último estivo presente na renovación da directiva da asociación. Polo que se ve, houbo un perfecto entendemento, unha total conexión. Non é de estrañar. Se visitamos o portal da Associação dos Caballeros de Santiago  non veremos outra cousa que cursos de español. Esta é a actividade principal, por non dicir a única, dos Caballeros.
Para sermos xustos debemos explicitar un pouco mellor cales son as outras accións dos Caballeros. Tamén imparten aulas de baile, especialmente de flamenco, e con bastante regularidade proxectan unha película.... en español.
Teñen unha frase que repiten decote en todos os anuncios nos que fan publicidade das súas actuacións:

Pensou em espanhol, pensou em Caballeros

Tendo en conta que agora a SXPL, nunha nova reviravolta da política lingüística da Xunta, se adica a subvencionar premios tanto de narrativa como de poesía en español, non podemos negar unha perfecta sintonía entre este organismo e a asociación dos Caballeros. De aí que nos atrevamos a propoñer un lema para todas as actividades nas que, de aquí en diante, teña parte esta Secretaría Xeral:
Pensou en español, pensou na SXPL
Espero que o usen, é o máis acaído ás súas prácticas.

venres, 14 de xuño de 2019

Contaxia a ciencia en galego


experimento galego from lingualiza on Vimeo.

No IES de Rodeira (Cangas) desenvolveron no pasado mes de abril unha Semana da Ciencia cunha pintaza. Un xa non sabe a onde mirar ou o que recoller para intentar enxergar o que viviron entre o 8 e o 11 do pasado mes de abril. Podemos comenzar por ver o anterior vídeo, pero isto non é máis que un punto de partida xa que teñen máis experimentos sorprendentes. Podemos continuar co cartel qlue anuncia estas actividades; cartel que, por certo saquei de aquí, onde podemos observar tamén un mural sobre a táboa periódica.
Centos, miles de aplausos para os promotores e.... como non! tamén aos participantes.



ProLingua fondeou ha homenaxe a Xabier P. Docampo

por Francisco Fernández Rei, nas Voces de ProLingua:


1. O necesario PXNLG e a súa incipiente aplicación

A ausencia dun plan integral de normalización, a alarmante caída na transmisión familiar e a perda xeral de falantes, sobre todo na mocidade urbana, motivaron que o goberno do Partido Popular de Fraga Iribarne iniciase no 2002 a redacción do Plan Xeral de Normalización da Lingua Galega (PXNLG), nun proceso aberto, consensuado e participativo, ó que lle puxo ramo o Parlamento de Galicia o 22 de setembro do 2004 ó aprobáreno por unanimidade os tres grupos da cámara (populares, socialistas e nacionalistas). O primeiro obxectivo xeral dese Plan era “garantir a posibilidade de vivir en galego a quen así o desexe, sabendo que conta co amparo da lei e das institucións.”

mércores, 12 de xuño de 2019

Xabier P. Docampo na voz da amizade


Manuel Bragado xa fixo unha crónica da súa experiencia na homenaxe que a AELG e Asociación Cultural Alexandre Bóveda lle fiseron a Xabier DoCampo, "primeiro ao pé da súa casa, onde se descubriu unha placa, e máis tarde cunha velada literaria no Teatro Rosalía de Castro". Aínda que nunca é o mesmo vivilo que velo nun vídeo, non sobra este vídeo para os que non estivemos presentes nesa xornada. Moita xente, moitas voces, todas intentando devolver unha parte da amizade coa que Xabier Docampo os desbordou a todos.

domingo, 9 de xuño de 2019

I concurso de ilustración científica Ramón Mª Aller

No IES Ramón Mª Aller Ulloa (Lalín) tiveron a excelente idea de xuntar a arte e a ciencia nun concurso de ilustracións científicas. Foi promovido polos departamentos de Bioloxía e Debuxo.
Parabéns pola iniciativa, e a seguir avanzando na ciencia en galego, como se fai decote no blogue Toc-Toc-A-Ciencia



martes, 4 de xuño de 2019

Connectat't al català vs. desconectados do galego



Velaquí temos un vídeo que forma parte dunha campaña da Generalitat de promoción do catalán. Desde hai dez anos a Xunta non pode ofrecernos algo semellante. Para iso compriría ter antes uns programas de achegamento e acompañamento lingüiístico para os estranxeiros. E non é que non teñamos iso, é que non temos nada. A política lingüística desta década ominosa promove a non promoción, a exclusión, a redución de espazos e tempos, o espallamento de prexuízos, a secundarización do galego. É unha política racista, colonial. É a política do non ao galego.
Neste vídeo aparece unha moza ucraína que leva dous anos en Cataluña. Está aprendendo catalán porque quer estudar na universidade.  Pensemos cal é a realidade no noso país e comparemos.
Se vivira en Galicia non tería tal necesidade. Durante estes dous anos tería a exención en lingua galega, mais nunca en lingua española. Non podería participar en ningún programa de inmersión lingüística en galego porque non os hai. Na universidade galega apenas se imparten aulas en galego. Basta ter presente o anuncio deste "acordo histórico" polo que as universidades da Coruña, Santiago e Vigo se comprometen a impartir un 3% das titulacións en galego. Trátase dun proxecto para o que non hai orzamento (xa sabemos, iso do galego sae sempre caro) e polo tanto é un edificio que está construído no aire. Pola contra a Xunta gasta todos os anos unha cantidade considerable de cartos no seu "proxecto plurilingüe" que consiste en reducir as clases en galego coa desculpa de que se impartirán en inglés.  Aínda que moitas e autorizadas voces alertaron de que podemos estar destinando fondos e realizando grandes esforzos no que de certo é o maior fracaso educativo en décadas. Nunca se avaliou esta aposta unilateral do PP en materia educativa. Miles de cativos crecen en entornos desinfectados da lingua galega. O gran proxecto educativo da Xunta consiste na promoción da ignorancia da nosa lingua.

luns, 3 de xuño de 2019

A lingua no ensino. Unha proposta urxente

por Marta Dacosta Alonso no Terra e Tempo:

A solución potencial do problema (o uso público do galego) é cada vez máis patente, pero todo vai depender da marcha da vida política canto á participación das forzas de resisténcia.” F. Rodríguez (1991): Conflito Lingüístico e ideoloxia na Galiza, Santiago de Compostela: Ed. Laiovento, páx. 75.

domingo, 2 de xuño de 2019

Por que o chaman fake news cando queren dicir mentiras (sobre a lingua)?

por Marilar Aleixandre no Sermos Galiza:



Non se escandalicen de que lembre as consignas de Goebbels: "unha mentira repetida mil veces convértese en verdade". Aínda que unicamente chamemos nazis aos nazis, estas estratexias goebbelianas de repetir o que se sabe falso son as empregadas polos Trump, Bolsonaro, ou máis perto Abascal e Casado. Levamos anos escoitando as ladaíñas da dereita sobre galego, catalán ou eúscaro, porén na escalada verbal das últimas semanas destaca a afirmación de Abascal de que en Álava, onde naceu, "non se pode escolarizar os nenos en español".

sábado, 1 de xuño de 2019

Nos meus mapas



*La Estrada, *Bayona, *La Guardia, *Orense,
Así comenza o vídeo do mes de xuño da campaña "Na Universidade… onde queiras, pero coa lingua” da Área de Normalización da Universidade de Vigo.

Sobre a morte do galego

por Miguel Anxo Fernán Vello, en El Progreso:


A escritora e doutora en Lingüística Xeral pola Universidade de Santiago de Compostela, da cal é profesora, Teresa Moure, afirmou recentemente nun artigo xornalístico, con rotundidade e perentoriedade, que o idioma galego está a morrer, e que tal circunstancia é unha “verdade incontroversa”. E case ao mesmo tempo tíñamos noticia de que toda a propaganda electoral da dereita española enviada ao noso país desestima, por falta de uso e con ánimo, nalgúns casos, de claro menosprezo, o “idioma propio de Galicia”, tal como consta expresamente no noso Estatuto de Autonomía.