Quero aplicar a miña ciencia á lingua para pintar a face do noso maior ben colectivo: o galego







venres, 28 de outubro de 2022

1981, Ano zero da língua galega - A sociedade civil em pé polo galego - Decada de 2010 (Capítulo 4)


 Capítulo 4 do documental 1981, Ano zero da língua galega, realizado por Nós TV para a AGAL. Recóllense algunhas cuestións posteriores ao funesto decreto de redución do galego no ensino. Nesta peza audiovisual podemos ver como Valentín García, cunha hipócrita defensa do ensino do portugués (continúa a ser irrelevante dentro do ensino galego), xustifica o plurilingüismo, isto é, a prevalencia do inglés, co obxectivo de manter a prohibición e a contínua redución do ensino en galego. Entre outras cousas di que "o portugués ten un estatus de oficialidade dentro de Galcia" (ulo?). Tamén fala de que a lusofonía pode ver a Galicia como a oportunidade de ingresar no ámbito da hispanidade (!)

mércores, 19 de outubro de 2022

Sinais obscenos de esmorecimento

 


por Carlos Garrido no Nós Diario:

Nas condiçons em que o galego chegou ao decénio de 1980 –muito precárias polo que ao seu corpus, status e prestígio social di respeito–, só a execuçom resoluta por parte da administraçom de um programa de regeneraçom lingüística que, com inteligência e convicçom, abordasse eficazmente cada um desses ámbitos deficitários –e do qual, de forma indispensável, deveria fazer parte essencial um reintegracionismo conseqüente– teria tido algumha oportunidade real de conseguir para a nossa língua na Galiza um estado próximo da normalidade cultural. Na ausência de tal programa e praxe, governada desde entom a Galiza por partidos do nacionalismo espanhol que, no máximo, fam concessons lingüístico-culturais a um regionalismo inócuo, etnográfico, o gal., hoje, continua a padecer enormes défices no seu corpus, no seu status e no seu prestígio social efetivo. Agora, no segundo decénio do séc. XXI, como conseqüência de esse gal. concorrer no seu território com o potente castelhano –eficazmente promovido polo Estado–, a nossa língua caminha com passos certos para umha próxima extinçom social, dizimada no número de utentes novos, menorizada pola sua formalizaçom isolacionista e sem prestígio comunitário efetivo. Se o gal. fosse um edifício, agora estaria a piques de ruir; se fosse um doente, estaria à beira da morte. Os desastres arquitetónico e sanitário seriam inassumíveis para a administraçom, mas o poder autonómico nom está preocupado com o abrupto declínio do gal.: para ele, é lei natural, de modo que o combate entre o competidor caquético e o competidor robusto deve continuar sem efetiva intervençom do árbitro político.

 

luns, 17 de outubro de 2022

A tarefa de galego

 


por Cándido Paniagua no Nós Diario:

Había unha vez un profesor de galego que lle mandou como tarefa ao alumnado falar galego na casa. Non creas que foi unha medida premeditada, nin tan sequera unha actividade de preparación dunha proba oral. Non, non. Foi unha medida desesperada.

 

mércores, 5 de outubro de 2022

A orixe da nosa lingua guapa


Neste vídeo promovido pola RAG e a Deputación da Coruña cóntase a historia da nosa lingua. Pola miña terra diríase "A orixe da nosa lingua gopa"

A idea orixinal é de Fina Casalderrey, quen xunto con Fátima R. Ruibal, profesora de lingua do IES Antón Alonso Ríos (Tomiño) elaboraron o guión desta peza. Ademais Fátima á protagonista canda os rapaces do CPI Santa Lucía (Moaña)

A cinta baséase nunha idea orixinal da académica Fina Casalderrey, que asina o guión coa profesora de galego Fátima R. Ruibal. A docente do IES Antón Alonso Ríos (Tomiño) é ademais a mestra-meiga que protagoniza esta película canda as verdadeiras estrelas da produción: os nenos e as nenas do CPI Santa Lucía que se converteron en actores e actrices para a ocasión.

martes, 4 de outubro de 2022

Activismo lingüístico


 por Sara Mandiá Rubal no Nós Diario:

Chegou a escuridade para a nosa lingua por anos de esquecemento. Reis que ían e viñan, nobres con vendetas, ausencia dunha burguesía local forte e ditadores que a abafaban e perseguían. Ensináronlle ao galego o campo de batalla con ofensas e calumnias, mais soubo non renderse. Resistiu.

luns, 3 de outubro de 2022

Presentación do libro "A Estrada encantada"

 


Este pasado venres 30/09/2022 a Asociación Cultural Vagalumes presentou no MOME da Estrada o libro A Estrada encantada. Mitos, lendas e contos, de Clara Iglesias Cortizo, editado pola Deputación de Pontevedra. 
O local encheuse e acabou sendo pequeno para a gran asistencia de público. a autroa estivo acompañada da deputada do Servizo de Patrimonio Documental e Bibliográfico, Memoria Histórica e Lingua da Deputación de Pontevedra, Marta Otega. O escritor David Otero foi o presentador e Marcos Borrajeros tivo varias intervencións como contacontos. O acto rematou coa actuación musical a cargo de Anxo Fernández e Gustavo Brea.
Ademais do vídeo, recollo do Xornal Tabeirós Montes o que a Asociación Cultural Vagalumes pretende con esta publicación: 
Para a AC Vagalumes é obxectivo prioritario o coñecemento e valorización do noso patrimonio, tanto material como inmaterial. A mitoloxía popular pertence ao conxunto do riquísimo patrimonio inmaterial do noso país, pero a súa vixencia e transmisión están en retroceso. O mundo labrego tradicional que a sustentaba devece e a última xeración de persoas depositarias e usuarias destes saberes está a desaparecer. Os mitos populares expresan a interpretación que a sociedade labrega tradicional fixo do pasado e da realidade en que vivía e cumpriron unha importante función de cohesión social. Polo tanto, é importante coñecelos, comprendelos e valoralos porque constitúen un elemento significativo da nosa particular concepción do mundo e explican moitas das claves da nosa identidade. Os mouros e as mouras, os tesouros ocultos, os demos, as meigas, as visións, as ánimas en pena... constitúen unha auténtica mitoloxía popular galega, creada e transmitida polo pobo ao longo de moitas xeracións. En A Estrada encantada a autora prentende facer unha compilación, clasificación e interpretación de mitos e lendas recollidos no noso concello.

O galego non provoca indefensión por defecto, pero nós estamos indefensas ante a Xustiza


 
por Elsa Quintas Alborés en Nós Diario:

Recentemente unha xuíza fíxome saber en sala que non gostara das miñas actuacións por escrito en galego e, saltando a Lei de Axuizamento Civil, ofrecía á avogada contraria a oportunidade de invocar indefensión para tratar de impedirme continuar en galego.