Informe da RAG sobre os datos do IGE ou os asasinos da aprendizaxe do galego

 Hai un documento da RAG, elaborado polo Seminario de Sociolingüística, que tivo pouca difusión pero que habería que ter moi presente. Trátase do "Informe sobre a situación da lingua galega segundo os datos do Instituto Galego de Estatística de 2023" que analiza a vitalidade do idioma galego a partir dos datos recollidos polo Instituto Galego de Estatística en 2023. Achéganse aquí as cifras máis relevantes e discútense os aspectos máis salientables. Ofrécese como un instrumento necesario para o diagnóstico da situación social do galego e a avaliación das políticas lingüísticas das últimas décadas

A panorámica presentada apunta á necesidade de poñer en marcha, de forma urxente, políticas eficaces que revertan a situación de devalo do idioma de noso.

Este documento considérase esencial na análise da situación de emerxencia e está dirixido á socieda de galega e dun xeito particular ás institucións con maior responsabilidade sobre o idioma, comezando polo Goberno galego.

O Informe é moi fácil de ler. Contén moitos gráficos, elaborados a partir dos datos ofrecidos polo IGE. Veñen con breves explicacións sobre o seu contido. Recollo tres deles, todos referidos á situación da lingua entre os máis novos. O primeiro recolle a capacidade para falar galego da poboación de 5 a 14 anos. 2003-2023 

O segundo gráfico trata sobre a capacidade para escribir en galego da poboación de 5 a 14 anos. 2003-2023 (%)

O último é consecuencia case directa dos anteriores, e todos son un corolario da implantación do decreto 79/2020, de prohibición do uso do galego no ensino non universitario. Nel reflíctese a evolución entre o 2003 e o 2023 da lingua habitual da poboación de 5 a 14 anos. 

Comprobamos no gráfico como o galego fica esmagado polo castelán. Non se trata dunha evolución natural, senón da implicación lóxica da exclusión dos máis novos dun ambiente galegófono. A prohibición de ensino esencialmente en galego é o culpable deste desastre. 

E os culpables teñen nome e apelidos: Alberto Núñez Feijóo, Jesús Vázquez, Anxo Lorenzo, Valentín García, Román Rodríguez, Alfonso Rueda, José López,...

A súa estratexia actual xira arredor dun pretendido "Pacto pola lingua". Polo enxergado ata o día de hoxe debería chamarse "Pacto polo asesinato da lingua". Os responsables da mala situación sociolingüística do galego non están dispostos a cambiar de política porque non están dispostos a cambiar de obxectivo. José López xa declarou que van seguir mantendo o decreto, en todo caso só está disposto a facer cambios cosméticos. Que importa que fagamos un cambio de cromos entre as materias expulsadas do ensino en galego? Que importa que agora sexan as Matemáticas e a Tecnoloxía e mañá a as Ciencias do Medio? Mentres non se aborde un cambio substancial no ensino, establecendo obxectivos claros, co galego como lingua de aprendizaxe en todas as materias, estaremos avanzando cara o precicipicio.