Os pais tiñan un bar, privilexio que a F. lle permitía botar máis tempo na rúa. Gardo na memoria daqueles veráns a faciana encarnada de oito ou dez rapaces do meu barrio. A lingua habitual era o castelán, pero as comunicacións futboleiras executábanse nun crioulo con apelacións á concordia que nunca cumpriamos: «No vale furar ni meter sachadas». Así a todo, F. defendíase nun galego perfecto. Un ourensao de feituras opulentas, herdadas dunha nai que dirixía o bar co carácter de Joan Crawford en Johnny Guitar. Para min, que hoxe sigo sendo un ignorante en sociolingüística, F. era unha forza da natureza: un corpo infantil, miudiño e nervioso, capaz de aloxar a fala ancestral de todos os vellos da contorna de Ourense. Escoitei na radio unha entrevista institucional polo Día das Letras. Unha voz dicía que o sistema educativo garante un perfecto coñecemento da lingua galega, polo que a continua perda de falantes debe imputarse á responsabilidade dos máis novos, que non o usan para socializarse. Ten que ser duro gobernar Galicia: creas un Shangri-La lingüístico e uns adolescentes con ronchas encárganse de dinamitarcho. Outros preferimos tarefas máis agradecidas, como evocar a F. e abrigarnos coa calor da ficción. Ensínanos Manuel Vicent que a memoria debe podrecer para xermolar en literatura, do mesmo xeito que podrece unha semente. Na miña memoria está F. A semente que deixou F. A literatura que lle debo a F. Os rebumbios con F. Podo velo agora rifándome pola miña nulidade no xogo, despois de embarcarlle a pelota nun silveiro. Ou enfrontado aos adultos, arriscándose a recibir uns azoutes, cando consideraba que estaban eludindo as súas responsabilidades e frustrando as euforias do noso mundo infantil. Acudía a unha fórmula para estes casos. Antes de saír correndo, espetáballes: «Que vos dean por onde enfían as agullas». Non sei que sería do meu amigo F. Non sei que lle pasa á memoria da infancia, que vibra dentro nós coma un eco onde sempre se pon o sol no mes de agosto. Sei, en cambio, que o idioma daquel rillote persiste, a pesar dos furos recibidos. «A lingua materna é iso que lle arde ás nosas nais na boca». Escoiteillo a Chus Pato, outra heroína auriense, e hoxe remato aquí. Remato dicindo que a nai de F. saía á porta do bar para chamar polo fillo cando o resto xa estabamos na casa. Eu asomábame á ventá. Nos beizos daquela señora desatábase un fabuloso incendio.
Ningún comentario:
Publicar un comentario