Quero aplicar a miña ciencia á lingua para pintar a face do noso maior ben colectivo: o galego







venres, 22 de xuño de 2012

Xustiza co-oficial versus inxustiza sub-ordinada

Todos temos asumido que o galego é lingua co-oficial. Así parece que o determinan as leis máis importantes.  Pero, cal é a realidade?

A Mesa volveu a destapar un novo caso de discriminación por uso do galego, neste caso no ámbito xudicial. Un xulgado de Vigo ameaza con non admitir unha demanda en galego se non se presenta cunha tradución xurada ao castelán. Este documento é a evidencia máis clara que demostra que ata ese preciso momento non chegara ata ese xulgado ningún documento en galego. Textualmente a secretaria xudicial fai o seguinte requerimento á parte demandante:
' para que presente traducción jurada de la demanda al castellano, presentada originariamente en gallego, así como que los sucesivos escritos que presente dicha parte a lo largo del procedimiento sean presentados en castellano"
Ten razón A Mesa cando pide que se tomen medidas exemplares contra estes casos máis que obvios de racismo lingüístico. Aínda así,  é un asunto de  importancia secundaria o feito de que unha secretaria xudicial viguesa queira forzar leis e procedementos para expulsar de facto do seu sulgado calquera vestixio da lingua galega. O realmente grave é o que dictamina o propio ordenamento xuridíco xunto coas prácticas cotiás que fan que o que sucede neste xulgado de Vigo non sexa a excepción senón a norma.
As leis que regulan os procedementos xudiciais son tremendamente agresivas coas linguas periféricas pois impoñen a todos os funcionarios o uso do castelán. Pola contra o uso do galego é unha concesión de ámbito territorial que fica en papel mollado tan pronto como calquera das partes lle queira poñer unha mínima traba. 
No relativo aos usuarios da xustiza, é preferible ser un senegalés mandinga que un galego da Limia. O primeiro verá recoñecido en  calquera xulgado español a asistencia dun tradutor xurado. O segundo só vai poder facer a súa declaración en galego no territorio galego e aínda neste caso, non será de estrañar que haxa retrasos e dificultades porque finalmente o tribunal determine a necesidade realmente insultante dun tradutor desa extrañísima e curiosa lingua.
O problema está en que se prefire manter o sistema actual de imposición do castelán, aínda que isto supoña enormes gastos de tradución,  cando bastaría con establecer como requisito ao funcionariado xudicial o coñecemento do galego (euskera, catalán, segundo corresponda) para comenzar a dar os primeiros pasos na normalización na xustiza.
E que fai a Xunta de Galicia? Temos que recoñecer que non o ten nada fácil. O entramado de leis e organismos que defenden o uso exclusivo do castelán na xustiza é tan tupido e enleado que é imposible dar un paso sen que un ou outro elemento dunha administración xudicial belixerante decote cos procesos normalizadores, non actúe en contra de calquera intento de avance. Os goberno catalán e o vasco tiveron que enfrentarse en varias ocasións a intervencións políticas dos organismo xudiciais ao reivindicaren o coñecemento das respectivas linguas aos funcionarios xudiciais. Non se sabe que nada semellante lle acontecera ao goberno galego. Para máis INRI, lembremos que a Xunta se negou a desenvolver a versión en galego do  novo programa informático de tramitación xudicial. Non é máis que o último paso para excluir por completo ao galego do búnker da xustiza.
A doctrina do equilibrio lingüístico foi utilizada polo goberno galego para desmontar todos os avances que se realizaran en materia de normalización no ensino non universitario. Conviña preguntarse por que non se aplica esa mesma doctrina no mundo xudicial. Todos os esforzos do aparato gobernativo céntranse en xustificar o estado actual da situación. Unha vez que temos posta esta  venda diante dos ollos xa pode vir o aparato xudicial e disparar.
Despois do comentado, e co fin de que a linguaxe nomee a realidade de forma máis precisa, estaría ben que comenzásemos a substituir o discurso da co-oficicalidade para pasarmos a dicir que a lingua galega ten un estatus de simple subordinación. O seu uso non está garantido, só restrinxido. 

Ningún comentario:

Publicar un comentario