O acento galego

por Francisco Castro, escritor, na Nosa Terra

Nos últimos anos temos asistido –nomeadamente a partir do traballo publicitario de certo supermercado– a un tipo de información que, en teoría, quere sacar peito do feito de que tal ou traloutra cousa sexa galega. Aquí entran dende o que xa deduciron vostedes que me refería ao “vivamos como galegos” ás campañas históricas en plan Galicia Calidade ou as típicas para atraer ao turismo para aquí (ulos non sei cantos millóns de visitantes que ía traer o Xacobeo, por certo?). A mensaxe sempre é a mesma: Galicia mola.
Este tipo de campañas teñen moito que ver con algo que facemos decote, que é, en canto nos deixan, sacar peito para subliñar a galeguidade de calquera asunto (a das Caixas, sen ir máis lonxe). Sexa “o ben que se come en Galicia”, ou “o noso clima privilexiado” ou a produtora de Cela 211 subliñando que a película “é unha produción galega”.
Vale, de acordo, está moi ben.
Non obstante, nunca, aínda nunca, pero nunca, nunca, vin unha soa campaña nin a ninguén defendendo en público o acento galego. As sete vogais. A nosa prosodia singular. Falamos da paisaxe, do clima, dos monumentos, do que sexa, e presumimos sen problema de todo iso. Non obstante, acho que nunca na vida ninguén asumiu a defensa do noso xeito particular de falar e de abrir e pechar vogais. De feito, sabemos que algúns actores e actrices e presentadores/as teñen sido obxecto de presión para “disimular” o seu acento galego (co ben que queda o andalú, arsa, arsa mi niña, ole, ole!, quen quere o acento galego na telemadrícañí?).
Sen dúbida, isto quédanos, coma un remanente do pasado franquista e dos xandasbolas do cine. Así que eu quero, pero xa, que a Xunta organice unha campaña en defensa do acento galego.
Porque se falamos de autoestima e de presumir, tamén precisamos que se coide e celebre e poña en público isto. A lingua é todo. Tamén como a dicimos.