A lei do occitano, aranés en Arán

por Xosé Antón Laxe Martiñán, da web de ProLingua:

O  Parlament de Catalunya aprobou o pasado mes de setembro a Lei 35/10, de 1 de outubro, que regula o uso oficial do occitano, aranés de Arán, nas institucións propias da Vall d’Aran e da Generalitat. Esta lei fai da Vall d’Aran o único territorio oficialmente trilingue de todo o Estado.

A entrada en vigor da lei supuxo o recoñecemento do aranés, nome que recibe a lingua occitana en Arán, como terceiro idioma oficial en Cataluña, co catalán e o castelán, e compromete a Generalitat coa protección e promoción da lingua propia da Vall d’Aran. Determina o artigo 2 no seu punto 3 a) que o aranés, como lingua propia de Arán, é de uso preferente de todas as institucións de Arán, especialmente do Conselh Generau d’Aran, da Administración local e das entidades que dependen deles, dos medios de comunicación públicos, do ensino e da toponimia. Será a lingua normalmente utilizada polas administracións catalás nas súas relacións con Arán na forma determinada na lei. Como lingua propia de Cataluña pode ser utilizada polas persoas físicas ou xurídicas nas actividades públicas e privadas sen que poidan sufrir discriminación ningunha; os actos xurídicos nesta lingua teñen plena validez e eficacia.

Da mesma maneira, estipula que o coñecemento da lingua será recoñecido como mérito para o acceso á administración pública e que o aranés será lingua vehicular na educación na Vall d’Aran. A Generalitat comprometeuse a producir programación nesta lingua a través dos medios de comunicación públicos.

A lei xa foi presentada públicamente en París, en Tolosa de Llenguadoc, en Montpeller e no Institut d'Estudis Catalans previamente á presentación que agora se organiza en Madrid. Concretamente o vindeiro día 16 de marzo o Cercle d’Agermanament Occitano-Català presentará no Centro Cultural Blanquerna, na delegación da Generalitat de Catalunya en Madrid, na rúa Alcalá 44, ás 19:30 horas, a Llei de l’Occità a Catalunya. Este acto demostra a sensibilidade do Parlamento catalán cunha lingua que falan unhas catro mil persoas.

Gustaríanos que os organismos competentes da Junta de Estremadura tivesen unha sensibilidade semellante coas variedades esencialmente galegas do Val do Ellas. O mesmo os gobernos de Asturias e Castela-León co galego do Eo-Navia e do Bierzo e As Portelas, con milleiros de falantes nunha situación de forte minorización.