Non falan galego, senón asturiano, nas Asturias de Oviedo. Nas de acó si. A súa lingua propia é a mesma que foi de Cotarelo Valledor, de Conrado Villar Loza ou de Fermín Labandera –que así lle chamaban nesta beira a don Fermín Penzol. Éo tamén hoxe de Eva Moreda, de Viqui Veiguela, dos Folkgazais. Entre o sentimento e a conciencia, claramente desigual, existimos nas letras e imos esvaecendo no ruxe-ruxe dos días. Fico caviloso e pesimista. Aos traballadores asturianos do estaleiro de Gondán, que amolan decote nos seus compañeiros galegos, quédalles lonxe ou venlles só e sempre a referencia como parte de agravios, así focado desde o vitimismo amarelo da vella Nueva España.
No tempo do espectáculo a calquera custo esboróase o matiz e relan os argumentos coma o pan de trigo. A cousa é ver quen bourea máis, sexa certo ou non o que vaia soltar pola boca. Levamos as de perder nós, non o dubiden. No tránsito á razón partiron de Dámaso Alonso e medraron estudos valiosos de diversa xinea: os de Fernández Rei, os de Babarro, a colección Ólgaimpulsada polo Quique Costas. E sobre todo, desde o propio Eo-Navia, quedou o traballo fondo e sacrificado da Mesa pola Defensa do Galego de Asturias, primeiro, e da asociación Abertal, de hai anos até hoxe. Nin aínda así. No tocante ás virtudes, talento e talante vólvense decote insuficientes diante de desafío de tal natureza. Existen e existimos, con todo, no devalar, presos do medo ao propio eu.
Dese galego estramurado, que dixera o Ferrín, era Penzol, da liña de auga dos corazois. Das tempadas estivais que don Fermín botaba en Castropol fálame xente de ollos azuis e cóntame conversas. Do seu activismo, da súa cultura, da súa xenerosa contribución á causa nacional. Os das Figueiras, por certo, moitos e moitas, teñen ollos azuis. É cantar para outro día. Cun vaso de leite quente e galletas de azucre e canela abro a tarde á chuvia que non cansa, déitome no medio da ría e poño os ollos do lado dos albiois, xogando cos fíos invisíbeis das fronteiras. Frexulfe, Santiso de Abres, Taramundi, Piantón, Eilao, Boal. É tamén, esa terra, beira de nós.
Ningún comentario:
Publicar un comentario