por Antoni Lluís Trobat Alemany, en Terra e Tempo:Ás veces, só fai faltar botar unha ollada máis ou menos analítica á realidade dos distintos pobos que vivimos encabidos na estrutura administrativa do Estado Español, para darse conta que, os inimigos dos nosos dereitos nacionais, empregan fórmulas moi similares en cada un dos nosos países.
As Illes Balears, o país catalán insular, foi un territorio que na década do sesenta do século pasado pasou dunha estrutura social pre-moderna baseada na agricultura de secaño (xamais houbo revolución industrial nin unha burguesía nacional no século XIX, coma se pasou en Catalunya e no País Valencià, que encabezase a reivindicación colectiva) á post-modernidade froito do bume da industria turística. Un turismo que a converteu en lugar de veraneo das clases traballadoras británica, alemá e escandinava no marco do "estado do benestar" construído polos socialdemócratas europeos despois da Segunda Guerra Mundial. E que, paradoxalmente, serviu ás Balears para desenvolverse economicamente, por unha banda; pero tamén para agredir brutalmente a súa contorna natural (o que os urbanistas e ambientalistas chaman "balearización") e transitar do dominio das vellas clases altas ligadas ao poder español a unha nova situación controlada por un emerxente lóbi de empresarios hoteleiros e construtores moi vinculado, tamén, ás elites político-económicas de Madrid.
Nese contexto, xa desde o inicio da autonomía en 1983, a vida política estivo hexemonizada por unha AP (despois PP) con dúas almas (unha, españolista e españolizada, ultra e próxima a Madrid, "do barrete"; e outra, máis "da boina", rexionalista, centrista, enraizada no campo mallorquino e catalanoparlante). Fronte a esta dereita (cuxos conselleiros de turismo e de economía eran, en palabras do sociólogo da UIB Joan Amer, os "conserxes" de lóbi hoteleiro) e a un PSIB-PSOE débil e que cultivaba os seus votos nos ghettos de inmigración do sur de España chegados para traballar na industria turística a partir do sesenta, a alternativa e única oposición estivo, desde sempre, representada por unha sociedade civil forte e polo nacionalismo progresista, veiculado desde 1976 pola Federación PSM-Entesa Nacionalista (constituída polo Partit Socialista de Mallorca, o Partit Socialista de Menorca e a Entesa Nacionalista i Ecoloxista d'Eivissa).
Unha sociedade civil vertebrada a partir de dous movementos sociais fundamentais: o ecoloxismo, a partir da organización GOB , un caso único en Europa, onde os movementos de carácter ecoloxista adoitan estar atomizados e ser de carácter local e influídos polo fenómeno nimby (not in my back yard), e que constitúe un auténtico motor de mobilización cidadá en defensa do medio ambiente e doutro modelo socio-económico respectuoso co territorio do país; e o movemento en defensa da lingua e a cultura catalás, que ten a súa expresión integral na Obra Cultural Balear (OCB) nada en 1962 e que muscula e vertebra todas as expresións activistas da sociedade balear en defensa da lingua, a cultura e o autogoberno (xa sexa en ámbitos tan diversos como a mocidade, a educación, o pensamento, o movemento asociativo ou o mundo do traballo).
Durante a lexislatura 1999-2003 tivo lugar a primeira experiencia política de goberno alternativa ao PP, o chamado "Pacte de Progrés" no que o PSM tivo un papel destacado e os avances sociais, ambientais e culturais foron importantes. Despois veu o desastre, auspiciada polo lóbi de empresarios turísticos, que acusaron o goberno de esquerda plural de "atacar a principal industria económica de Balears" e o 25 de maio de 2003 o PP encabezado por Jaume Matas, ex-ministro español de Medio Ambiente do executivo Aznar e aliñado co sector máis españolista, obtiña unha soada vitoria. Empezaba, pois, unha "lexislatura horribilis" da que apuntarei só o que afecta as agresións contra a lingua propia do país: decreto de trilinguismo na escola (que coa escusa de introducir o inglés impuña o castelán e reducía a un terzo as horas de catalán); rebaixa do requisito de catalán na función pública; peche de medios radiofónicos na lingua propia; creación dunha RTV autonómica con menos do 50% de programación en catalán; ruptura de relacións coas institucións culturais comúns do resto dos Països Catalans, etc.
Hai uns meses, Carlos Callón, presidente da Mesa pola Normalización Lingüística, estivo en Mallorca convidado pola OCB e puido intercambiar impresións de dúas realidades que, en definitiva, a dereita española e o estado non consideran moi diferentes. Unhas políticas, as vividas en 2003-2007 en Balears e a día de hoxe en Galiza, que só teñen un obxectivo perfectamente deseñado: a eliminación progresiva dos nosos idiomas.
Ningún comentario:
Publicar un comentario