Vin aqueles poemarios en Edicións Positivas (que fermosas edicións, sempre) e quixen saber quen era Lois Pereiro. Facía pouco que chegara a Compostela, e alí estaba, aquel libro de 1992,Poesía, sen máis, nos escaparates. Pereiro apareceu nos cuartos máis estraños da arte. Coouse polos sumidoiros da literatura, onde os adxectivos nadaban sobre os restos do día, ferruxentos como lanzas, e ás veces podía adiviñarse unha frase súa no corazón dunha flor. Manuel Rivas converteuno en clásico, bastou unha palabra. Pero Pereiro non tiña ningunha gana de ser clásico, como di o seu irmán na magnífica edición da súa obra publicada por Libros do silencio, que teño agora mesmo entre as miñas mans.
Volvo lembrar aqueles libros cinsentos de Edicións positivas, onde se reunía con metálica dificultade a poesía sanguenta do poeta, o vento purificador, a noite escura da alma, e do corpo. Volvo lembrar como aterrou á fin o verso de Pereiro na letra impresa, e pronto algúns o converteron en icona/rock, ou punk, como se di a miúdo, sen saber quizais, que é o que se quere dicir. Todo sucedera, en realidade, algúns anos antes. No oitenta. Non conseguiu publicar a súa obra completa, pero apareceu nas antoloxías do momento, cando aumentaba o vendaval dos bares, que lugares. Aumentaba a tormenta do que se chamou a movida, e hoxe, visto desde aquí, desde este horizonte non tan afastado, Lois Pereiro semella un tipo creado ad hoc para os movementos de rebeldía, para o cóctel de imaxe e palabra, para un vangardismo que talvez hoxe algúns dan por amortizado. Inxustamente.
Por iso é fermoso que Lois Pereiro volva, que estea entre nós, tras aquela non tan limitada presenza nos escaparates das librarías, tras aquela morte precipitada pola enfermidade. Non é que Pereiro mereza un Día das Letras Galegas. É que un Día das Letras Galegas non tería sentido sen Pereiro. Agora, con este libro, e outros, na man, vexo que Lois Pereiro escribiu moito máis do que se cría. Do que pensabamos. Seguramente volverá ser un símbolo por segunda vez, agora con perspectiva, pero entón, moitos xa o sabían. Seguramente esta semana, a súa poética resurrección o convertera de novo no ser metálico e ferido que tan ben representa coa súa biografía apresurada, coa súa vertixe. Pero haberá quen o lea por primeira vez. Tamén en castelán, nesta tradución,por exemplo, de Daniel Salgado. Haberá quen se pregunte por que non soubo antes de Lois Pereiro. Onde o agochamos, ou onde se agochou el, mentres camiñaba polo fío da navalla do amor e da enfermidade construíndo versos de dor e de lume. Se ben que a súa morte, as súas palabras, a súa ferida luminosa, o seu ser todo, serven para amasar un mito, como o de Dylan Thomas, aquela noite en Nova York, cando chegou a morte no fondo de dezaoito vasos de whisky. Amasaremos un mito coas palabras como materiais de derriba. Como cascallos nos que se adiviñan pétalos de rosa e grans de ouro. Díxome Gamoneda, o gran tótem da tribo do noroeste, o home que soña nos bares sobre as mesas de mármore, que a poesía galega é quizais hoxe a mellor de toda a península. A luz de Gamoneda, a luz negra, o brillo dos corredores abatidos, a febre que fai arder as costuras dos beizos, o xardín convertido no amarelo dos tolos: todo me parece que está en Pereiro. Os poemas de carne putrefacta están cheos da beleza limpa do adeus. Pereiro é hoxe, a recado, o clásico que foi xa entón sen sabelo, e creo que golpeará outra vez con forza, como Gamoneda, nas estancias da poesía máis feramente contemporánea. Saquemos a Pereiro á porta principal da poesía. Aí está, hai resurrección esta vez. Ten que habela
Ningún comentario:
Publicar un comentario