Non podemos asumir nin perdoar que se diga que o Plan de Acción de Fomento do Software Libre facilitou desde o 2010 que a Asociación Proxecto Trasno fixese un “importante” traballo ao traducir ao galego “diversos” aplicativos... é indignante a desinformación e imperdoable a ignorancia.
Por se non o sabe, o labor de galeguización de software, tamén o libre, ten décadas de tradición. Linux Torwalds crea Linux en 1991 e durante os anos 90 xa centos de galegos comprendendo a importancia do que significaba ter software en galego e a necesidade dunha Galicia dixitalizada se autoorganizaron para non perder tamén, como coa imprenta, este último tren para a sociedade galega. Quero lembrar cando menos o traballo de tradución durante moitos anos de Proxecto Xis, Galego21, Plataforma polo galego na informática, Ciberlingüa, GPUL, GLUG, Linux en Galego (LeGAL) e ultimamente Trasno (1999) así como de ducias de persoas individuais e con achegas concretas nunha cantidade inimaxinable de ferramentas e proxectos.
O monstro burocrático e as autoridades da Admón. responsables do idioma e da formación dos cidadáns estiveron clamorosamente ausentes. Estiveron dedicadas a asuntos transcendentes que xa ninguén recorda e financiando recursos para gardalos en sotos. O galego está nas TIC pola visión histórica da sociedade civil.
Hai que chegar nada menos que ao 2006 para ver a primeira participación da Xunta de Galicia neste ecosistema ao que entrou aplicando apisoadora, desprazando o traballo dos tradutores, financiando egos persoais de xente allea á comunidade e creando conflitos nun intento fracasado de ocupar de golpe o seu lugar. Outra vez, permítame dicilo humildemente, foi a sociedade arredor do Software Libre a que reconduciu a situación institucional a onde se necesitaba para sumar esforzos, crear vías produtivas, evitar desvaríos e por fin abrir o ámbito da Administración ao software que, por calidade e custo, é compatible co interese público, chegando a instituír e proxectar recursos para a creación das solucións que necesitamos.
Hai que chegar nada menos que ao 2006 para ver a primeira participación da Xunta de Galicia neste ecosistema ao que entrou aplicando apisoadora, desprazando o traballo dos tradutores, financiando egos persoais de xente allea á comunidade e creando conflitos nun intento fracasado de ocupar de golpe o seu lugar. Outra vez, permítame dicilo humildemente, foi a sociedade arredor do Software Libre a que reconduciu a situación institucional a onde se necesitaba para sumar esforzos, crear vías produtivas, evitar desvaríos e por fin abrir o ámbito da Administración ao software que, por calidade e custo, é compatible co interese público, chegando a instituír e proxectar recursos para a creación das solucións que necesitamos.
No 2009 sofre de novo este ecosistema da galeguización de software unha agresión brutal, antieconómica, inxustificable, sectaria desprezando o que a comunidade: tradutores, desenvolvedores, divulgadores, formadores, empresas, institucións e usuarios tiña logrado e suprimindo a única canle de cooperación porque na súa ignorancia non soubo ver a diferenza entre xestión política e xestión institucional.
Agora di vostede que Trasno fixo algo importante traducindo varias e inconcretas cousas. Falamos de case 15 anos de desprezo da Administración que xa son abondo como para que agora veña, señora, a insultarnos cunha inconcreción como "diversos" .O grupo Trasno é o primeiro que propón converterse en equipo “oficial” recoñecido internacionalmente por GNU. Esta é unha diferenza específica de Trasno fronte a todos os demais grupos de galeguización. Hoxe en día este colectivo representa dignamente a Galicia no ámbito internacional nos proxectos de software de maior proxección social.
Miles de aplicativos, centos de miles de cadeas, millóns de palabras en galego en proxectos que son sostidos hoxe ou teñen vinculación actualmente co Proxecto Trasno: Mozilla (Firefox, Thunderbird, Fennec,...); Chromiun (1ª tradución mundial do navegador e sistema operativo); Calibre (xestor de libro electrónico); Abiword, Koffice, OpenOffice.org, LibreOffice, Ubuntu (el só máis de 3.000 aplicativos onde o galego ocupa o posto 15 a nivel mundial), Fedora, Debian, GALPon MiniNo, Linux Mint, Mandriva, openSUSE, Gnome (o galego entre os 10 primeiros do mundo), KDE, LXDE, Xfce, CMS (Spip, Drupal, Joomla …); Translation Project; Locamotion (TTK); ROX-Filer; iceWM; Inkscape; FileZilla; Xogos: 0 A.D., 4DTris, Atomic Tanks, A batalla por Wesnoth, DccNiTghtmare, Enigma, FlightGear (e ducias máis)... para que seguir?
O 80% do software en galego que se usa é Software Libre. O software máis usado en galego en calquera ámbito é froito do traballo da Asociación Trasno; é tamén froito de Trasno máis do 95% do software actual libre, aberto, de balde e en galego. E iso é así desde hai anos, sen recibir ata o de agora ningún tipo de recoñecemento substancial nin axuda básica por parte dos responsables das políticas de promoción do noso idioma. Creo que debe ser para non sentir vergoña.
O voluntariado que traduce software en galego desde hai máis de 20 anos é o responsable do 90% do galego nas TI. Se se financiase o SwL como se fai co privativo, todos os cidadáns poderían optar polo galego en calquera situación. Se os proxectos lingüísticos e de software financiados con diñeiro público tivesen asociada unha política de cumprimento dos estándares e de licenzas libres (que protexen a propiedade intelectual) o galego podería gozar dunha situación de vangarda tecnolóxica, un inmenso celeiro de recursos e servizos aos cidadáns que se poderían reutilizar, mellorar ou adaptar a plataformas e tecnoloxías do porvir e constituiría para Galicia un sector económico de innovación a escala mundial.
O proxecto Abalar é un acerto pero estase implantando con miras de curto alcance. As traducións dos programas para que se poidan utilizar en galego fanas os voluntarios sen ningún tipo de compensación. A sostibilidade do galego nun proxecto tan oneroso e importante non está garantida.
Falla estrepitosametne a credibilidade da súa política, moita propaganda e poucos efectos prácticos: Ese Plan non debe ser grande cousa cando a inmensa maioría da poboación non sabe nin o que é o Software Libre aínda que o utilice a diario na Internet. A única voz que se escoita é a da Admón. autonómica, por que? A súa propia Admón. emprega software privado e en castelán nas actuacións públicas. Non se corrixiu a politización da acción da Admón. Neste campo, séguese desmontando o que funcionaba moi ben e cortando a evolución de proxectos galegos claves de innovación e galeguización, protexendo o elitismo ante unha sociedade que xa decidiu non esperar a que os respecte e que os supera, e cada contrato que asina amplía os complexos sobre a capacidade dun desenvolvemento autocentrado.
Galicia estivo sempre chea de persoas emprendedoras, xenerosas e cunha mentalidade permanentemente aberta ao mundo, do que participa sen renunciar á súa galeguidade.
Vostede non está proxectando Galicia internacionalmente, nin conectando a sociedade galega coas demandas do sec XXI, vostede está proxectando en Galicia a empresas foráneas, someténdose a multinacionais diversas que non crean nin un posto de traballo no país e que non supoñen ningunha adquisición de capacidade e coñecemento tecnolóxico con valor creativo, de futuro, alimentando intereses alleos ao desenvolvemento propio dos galegos, que é moi diferente. Chámanlle política bananeira.
Haberá que dicilo claramente. O Software Libre e en galego non é unha opción, é imprescindible. Afortunadamente está a salvo de manipulacións políticas aínda que haxa políticas que o combaten. Está aquí para quedarse máis que os políticos de oportunidade. Vostede quizais crea que está chegando á xente pero non, protagoniza como moitos neste Goberno unha política de bandazos, elitismo, agresións e descoordinación brutal entre departamentos, sumando incompetencias, molicie e desenfoques de todos eles.
Pero sobre oportunismos hai algo máis que dicir. Aproveitarse do traballo da comunidade de Software Libre para os seus proxectos políticos sen asumir a súa cultura participativa á hora da formación da vontade e acción pública, sen garantir aos cidadáns galegos sequera que a súa Admón. se responsabiliza de ofrecer os medios para que se poida usar en galego é unha fraude política, socioeconómica e cultural.
A comunidade non fai maxia e necesita recursos, perspectivas prácticas de emprego, desenvolvemento profesional e empresarial, respectabilidade, como os que a Admón. ofrece ás grandes empresas para beneficio dos seus propietarios. Non nos dedicamos ao negocio económico e cremos que tampouco debería ser obxectivo das políticas públicas axudar a cadrar balances das corporacións privadas estranxeiras que teñen un nulo compromiso coa sociedade galega. Non se engane, non é ese o beneficio que debe procurar e igual que vostede agora pasa por riba dos demais, virán outros que tirarán por terra incluso o bo que vostede poida deixar. Son vostedes así.
O Software Libre non ten propietarios, claro, senón participantes, comunidade de ámbito global, aberta a todos, plural e meritocrática de onde todos e todas tomamos e que se realimenta do mellor de todos, progresando responsablemente. Competindo con igualdade de armas e transparencia. Usar, adaptar, aproveitar é algo pero remata nunha visión pobre e acomplexada sobre o Software Libre. Galicia debe contribuír, crear, compartir como mínimo en dúas facetas para construír a sociedade que queremos, un mundo máis xusto, cálido, libre e sustentable: innovación e galeguidade.
Así o leva facendo Trasno desde hai máis de 10 anos en “diversos” aspectos.
Ningún comentario:
Publicar un comentario