Na primeira semana de novembro tiven ocasión de asistir á Feira do Libro de Estambul, (invitada como cotradutora pola editorial Avesta) onde Sechu Sende presentou a tradución ao curdo e ao turco da súa obra "Made in Galiza". A edición curda, posta á venda o 17 de Maio deste ano con ocasión da Feira do Libro de Diyarbakir, tivo unha excelente acollida, indo xa pola sexta edición. É o primeiro libro traducido do galego ao curdo, sendo varios escritores curdos os que participaron na súa tradución. A edición turca púxose á venda na Feira de Estambul. Hai que sinalar que o curdo e o turco son dúas línguas totalmente diferentes e que a maioría dos curdos son analfabetos (como éramos as e os galegos até non hai moito) na súa propia lingua polo que a edición turca fíxose totalmente necesaria.
Así mesmo, e tamén coa intervención de Sechu Sende ademais do editor da editorial Avesta, Abdullah Keskin e o tradutor ao turco Irfán Güler, fíxose a presentación das dúas edicións, o día 13 de Novembro en Diyarbakir, cidade situada no corazón do Curdistán Norte e a súa capital.
Tanto en Estambul como en Diyarbakir, a asistencia ao acto foi numerosa e tamén as intervencións, tendo que ser limitadas por falta de tempo, manifestándose así a preocupación pola lingua curda dunha parte e por outra o interese por un libro, escrito en Galiza, dende Galiza e para os galegos por un autor noso e recibido pola poboación curda como se fose escrito por e para eles. Así llo manifestaron a Sechu diferentes persoas: "o que dis no libro parece como se o escribira eu mesmo" lle dicían. Hai que destacar que na presentación feita en Diyarbakir, entre os numerosos asistentes estiveron presentes tanto profesores da Universidade como escritores curdos, contribuíndo desta maneira tanto o libro como a presentación, a un maior coñecemento mutuo da situación dos respectivos pobos.
Desde o primeiro de Xaneiro de 2008 os curdos de Turquía contan cunha canle estatal de televisión en lingua curda que cumpre a función de desarraigar aos curdos da súa propria cultura, asimilándoos na ideoloxía de Ataturk "Un país, unha língua, unha patria". O curdo está excluído oficialmente de calquera outro espazo público. Neste momento estase celebrando un xuízo en Diyarbakir contra 151 persoas, que está paralizado porque os acusados néganse a falar turco e a administración de Xustiza á súa vez négase a poñer un tradutor. Estas 151 persoas, entre as que se atopan alcaldes e ex-deputados están acusadas de pertencer a unha banda terrorista, foron detidos masivamente despois da derrota electoral de Erdogan.
Por primeira vez neste Curso na Universidade de Mardín fíxose unha selección de 20 persoas entre 600 aspirantes que están recibindo a formación académica que lles permitirá á súa vez ensinar curdo nas Universidades Curdas no ano próximo. O ensino da língua curda comeza así dende a Universidade, o máis alto nivel educativo, confían en que este sexa un primeiro paso e que progresivamente o ensino oficial do curdo se estenda a todos os niveis educativos.
Estanse dando outras iniciativas para a promoción do uso da língua curda como a organizada polo Concello de Diyarbakir. Publicou unha edición de contos en curdo para nenas e nenos, na que se inclúen tanto contos tradicionais curdos como outros pertencentes á literatura universal (subvencionado pola Deputación Foral de Araba). Co lema "Cada Noite, Unha Fábula", os pais lenllos aos seus fillos e fillas para que se familiaricen coa súa língua, o concello convoca periodicamente reunións coas nais e pais implicados nesta campaña, neste caso o lema é "Cada Casa, Unha Escola" para coordinar e dirixir as lecturas. Existen grupos de rap e rock que se dirixen aos adolescentes coas súas cancións, animándoos a falar en curdo.
Tamén este ano Curdistán está convidado á Feira do Libro e do Disco Basco de Durango, que se celebra do 4 ao 8 de decembro. Estando convidados ao mesmo tanto escritores como editores curdos.
Entre todas estas actividades o libro de Sechu Sende é un elo máis dunha longa cadea que os nacionalistas curdos de Curdistán Norte están a promover na defensa da súa língua e a súa cultura e que pola resposta recibida manifesta que chegou ao lugar preciso no momento adecuado. Dado que tanto no que se refire á língua como noutros aspectos os problemas dos curdos como nación sen Estado -aínda que con considerables diferencias- son semellantes aos nosos, a mutua interrelación entre eles e máis nós maniféstase como de grande interese para ambos.
Ningún comentario:
Publicar un comentario