Seis verdades sobre o galego

por X. A. Pérez Lema, avogado, no Xornal de Galicia
1. O galego é a única lingua propia da Galicia. O que non quita que o castelán sexa a lingua materna, por razóns históricas, de ducias de milleiros de galegos e galegas, da maioría dos vascos. Como o árabe de millóns de franceses e o inglés é lingua franca para os indios.
2. A literatura galega é a editada en galego. Cela e Torrente Ballester foron senlleiros escritores galegos da narrativa española, como Kafka foi un grande creador da literatura alemá, malia ser checo. Protexer a creación cultural en castelán non é da responsabilidade das institucións galegas, xa que é un labor para o que o Goberno do Estado inviste xa centos de milleiros de euros, non atendendo as creacións galegas, catalás e vascas.
3. A nosa lingua constitúe unha riqueza inmaterial incalculábel, mais tamén unha riqueza económica. Arredor do 3% do PIB galego ven xerado polas nosas industrias culturais, editoriais e audiovisuais, que naceron pola nosa diferenza nacional, cultural e lingüística. Galiza veu nacer empresas modernas nos ámbitos da creación cultural, produción editorial, produción e creación audiovisual, produción de eventos, contidos na web… que loitan por se reinventar fronte a crise e fronte ao desleixo e apatía do Goberno do PP a respecto das súas angueiras (e as do tecido empresarial galego, en xeral).
4. O galego aínda é a lingua maioritaria de uso, mais atópase minorizado por razóns sociais, económicas, xurídicas e institucionais. Malia a forte redución na cadea de transmisión da lingua nos últimos 20 anos o galego segue a ser a lingua de uso maioritario no conxunto da cidadanía. Porén, subsisten moitos esquemas diglósicos, moitos complexos sociais e, sobre todo, razón xurídicas (a Constitución e o Estatuto non recoñecen a absoluta igualdade do galego a respecto do castelán), sociais, económicas e institucionais que minorizan o galego no seu propio país e Estado. Un madrileño comprende mellor o dereito á diferenza dun holandés có dun galego ou catalán.
5. Existen un Estatuto, un Goberno e un Parlamento de Galicia por existir previamente un país galego e unha lingua galega. O Dereito limítase a recoñecer realidades preexistentes. Se España recoñeceu na Constitución o noso carácter nacional foi por existirmos como realidade diferente anterior á da propia Constitución e do Estatuto. En grande medida pola nosa lingua, que é a máxima creación da nosa cidadanía. Cando o Goberno actual elimina a protección da nosa lingua está a atentar contra un dos alicerces da súa propia existencia.
6. Moitos galegos non valoran a súa lingua por complexos e autoodio. Historicamente as nosas elites eclesiásticas e funcionariais e mesmo empresariais adoitaban ser forasteiras, porque Galicia non se gobernaba por si propia. A maioría galegofalante sofría discriminación no seu propio país, identificando o castelán como lingua de progreso e poder.