Xoán Ignacio Taibo naceu en Madrid en 1949 e vive en Galicia desde 1976. Licenciado en Socioloxía pola Facultade de Ciencias Políticas e Socioloxía da Universidade Complutense, é catedrático de Lingua e Literatura Galegas no I.E.S. Xosé Neira Vilas de Perillo (Oleiros). Ten publicado as novelas Homes de ningures, que recibiu o Premio da Crítica Española, na súa sección de narrativa en galego, en 1978; A semancia, Doncos, o Pacífico, A ponliña irlandesa, Por tras dos meus ollos, Salvador de Occidente. Tamén escribiu os libros de relatos Os Inmortais, O fotógrafo, que recibiu o Premio ‘Mesón do Labrego’ en 1976, Calendario, Informe Bestiario, Primeiro Premio ‘Carvalho Calero’ do Concello de Ferrol en 1990, A Odisea segundo Nacho, Viaxe atrás no tempo e Flor do grelo.
Nacho, chegas a Galicia xa mozo, aínda que sempre tiveches en pé os teus vínculos e orixes coa nación, e polo tanto o compromiso coa lingua: este é o motivo e a esencia fundamental. Por aí chegas a ser profesor de Lingua Galega e Literatura, e tomas aínda maior conciencia e compromiso coa cultura in extensum da nación, e polo tanto a obriga na loita de liberación nacional galega e contra o fascismo?
Non retornei a Galiza tan mozo, que xa fixera os 27; iso si, desde moito antes falaba galego. Lamento dicirche que esta profesión, moito máis que á acción directa, tende a aburguesar as persoas. Chega con ver de que vivían os escritores galegos antes do 75, Celso Emilio, Blanco--Amor, Fole, Antón Tovar, Daniel Cortezón, recentemente desaparecido... Compárense cos actuais, na maioría profesores do ensino público. Cotexemos o que escribían aqueles co que se crea hoxe. Falo en termos xerais, que as excepcións son meritorias e numerosas.
Chega á nosa nación negada un goberno como o de Núñez Feijoo, os seus "independentes", e o Decreto de normalización lingüística, ben de mínimos, múdase por este que nos venden como o mellor para o galego en inferioridade fronte ó castelán, ao xuízo de moitos de nós, un auténtico disparate que coloca o noso idioma en situación subsidiaria fronte ao dominante e imposto por múltiplas vías. O normal, aínda que non gusto do vocábulo discriminación e o que leva, neste caso sería lóxica a discriminación positiva a favor do galego fronte ao asoballamento do español… Cal é a túa reflexión verbo desta miña non curta pregunta?
O señor Núñez gañou as eleccións á conta de moita mentira e por moi estreita marxe. Que conte que mudar o Decreto de uso do galego no sistema educativo é un mandato electoral é falaz. Presenta as eleccións como referendo sobre o galego no ensino, e referendo sería, si, mais todos sabemos que versaba sobre outros temas, se os votantes preferían Audi ou Citroën, se os muíños de vento debían ser das Caixas ou de Fenosa... Na cuestión da lingua enganchouse á campaña orquestrada polos consabidos catro gatos, a microplataforma minoritaria que non é submarino do PP, senón de Rosa Díez, e o de ‘Díez’ dígoo no peor sentido da palabra... Agora Galicia bilingüe –o mesmo nome é impostor– finxe estar en contra das decisións do goberno Núñez. É a táctica dos extremistas que ben aplicou o franquismo cos Guerrilleros de Cristo Rey: se eu estou no extremo, que outros aparenten ir máis alá do meu fanatismo, e así aparecerei como minimalista, ponderado e de centro...
O galego non precisa discriminación positiva ningunha: chégalle con que o poder o trate igual que tratou o español nos últimos cincocentos anos.
Hai algo que está próximo ou semella unha contradición nos termos, é dicir, que a xente, en xeral le máis en galego, porén, os galegofalantes diminúen. Como se entende isto?
As novas xeracións len máis que as vellas. Antes de entrar o galego no sistema educativo, poucos galegofalantes lían a súa lingua, por non estaren escolarizados máis que en español: os últimos cincocentos anos antes citados. Agora ese abismo non desapareceu, mais diminuíu moito, porque os novos saben ler o galego. A caída de falantes a lectura mitígaa, mais non a amaña. Esa caída ten que ver con outros factores complexos, e un dos fundamentais é a falta de autoestima colectiva. Iso non o resolve a lectura. Non a lectura soíña.
[...]
Que as matemáticas, física e química se impartan en castelán e non en galego non é unha sintomatoloxía propia da idiotez e desprezo polo noso idioma xa coñecido pola mediocridade dos que habitan na autocolonización, no auto-odio e na diglosia mesmo dos "señoritangos" en masculino e feminino que van por aí de "cultos" e mesmo "intelectuais"… Non é, xa que logo, unha farsa que pon de manifesto a súa precariedade cultural propia dos colonizados que digo?
En relación con eses rexeitamentos, eu identifícome cun artigo que Manolo Rivas publicou cando comezaba a reacción contra a extensión do galego no ensino: en verdade non extensión, apenas aplicación da lei de 1983. A tese contrastaba como lle ía ao catalán e como ao galego, que tipo de presuntos prexudicados aparecían nun lugar e no outro, para concluír que contra a nosa lingua se opoñen os que se lle opoñen porque é fala de obreiros, de labregos, dos vulgares: unha lingua de clase. Non, o poema ‘Deitado frente ao mar’ de Celso Emilio non alude a outra época, lingua proletaria do meu pobo, aí a tes, labregos, mariñeiros da linguaxe, xusto, non falo para os soberbios, ruíns e poderosos, nada diso é cousa do pasado. Todo ese espectro que caracterizas na túa pregunta está xa naquel poema, con provecta precisión.
Consideras mesmamente dramática a situación actual do noso idioma?
Indiscutíbel e netamente dramática. Mais non terminal. A caída no uso constátase de xeración en xeración. Claro que existe unha minoría resistente moi concienciada e non pequena, pero sempre minoría, e con iso o galego non está ferido de morte. Mais nunha sociedade é anómalo que só terme do futuro da lingua unha minoría activa que non cede. A medio prazo implicará unha disociación social nada saudábel. Doutra banda, certa disociación social xa leva tempo aquí: é esa segregación que asigna o galego aos vellos, aos labradores e a determinada ideoloxía política. Tampouco nada diso é saudábel. Nin xusto.
[...]
Ningún comentario:
Publicar un comentario