Quero aplicar a miña ciencia á lingua para pintar a face do noso maior ben colectivo: o galego







luns, 31 de xaneiro de 2022

Alice no país da diglosia. LGx15

 Alice é unha italilana que leva 20 anos vivindo en Galicia. A partir da súas vivencias persoais  explica como descubriu a diferenza entre bilingüismo e diglosia e o impacto que esta última tivo no seu día a día.

domingo, 30 de xaneiro de 2022

O galego como elemento diferenciador. LGx15

 

Na edición LGx15 da CTNL participou Xosé Luis Reza, socio consultor de iuni consulting e Presidente de Markea, Asociación Galega de Marketing e do Clúster da Comunicación de Galicia. 
Galicia ten elementos de sobra para competir no mundo que nos fan diferentes, únicos e, polo tanto, máis competitivos. E o noso idioma é un deles. Aproveitémonos desta herdanza.

domingo, 23 de xaneiro de 2022

O dioma galego baixo o franquismo

Víctor F. Freixanes, e a secretaria, Margarita Ledo Andión, e mais o director xeral da Editorial Galaxia, Francisco Castro, o director xeral da Editorial Galaxia, Margarita Ledo Andión, a secretaria da RAG e Víctor F. Freixanes, o seu presidente acompañan a Henrique Monteagudo na presentación do libro O dioma galego baixo o franquismo

Galegofalantes nas Asturies

 


por Xoán-Antón Pérez Lema en Nós Diario:

É unha realidade case tautolóxica que o uso das diversas linguas non se axusta con exactitude ás fronteiras administrativas. É unha evidencia científica, ratificada dende os tempos de Dámaso Alonso nos anos 40 do século XX por todos os dialectólogos, que o galego que falan uns 40.000 cidadáns asturianos (5% da poboación das Asturies) dos 19 concellos do oeste do Principado é unha variante dialectal do galego, o galego oriental, que partillan tamén os galegofalantes do Berzo e da Seara (administrativamente en Castela-León) e os galegos da parte máis ao leste da Galicia administrativa.

 

A prol do galego de Asturias

 por Víctor F. Freixanes en La Voz de Galicia:

No ano 2002, a Real Academia Galega celebrou o Días das Letras en Vilafranca do Bierzo. Lembrabamos a figura e a obra do Padre Martín Sarmiento, que naceu naquela vila en 1695. As autoridades de Vilafranca agasallaron a súa memoria, acolleron os actos que programou a RAG, complementáronos con outras iniciativas e, dende entón, todos os anos compartimos algunha actividade naquelas terras, que politicamente pertencen á comunidade de Castela e León, mais que saben que forman parte dunha irmandade común. En total son quince concellos maioritariamente galegofalantes (Barxas, Cacabelos, Carracedelo, Corullón, Ponte de Domingos Flores…) e outros oito nos que o galego ten algún menor uso. En 1976, os autores do Atlas Lingüístico Galego (ALGa) percorreron aquela comarca documentando as falas en cinco concellos. Igual se fixo no occidente de Asturias, entre os ríos Eo e Navia, territorio no que o galego ten tamén expresión propia en 18 concellos, algo do que xa falaba Manuel Murguía no século XIX e que Dámaso Alonso en 1943 identificou como «gallego de la Asturias occidental», tamén galego-asturiano, denominación acuñada en toda a lingüística hispánica. O glotónimo eonaviego é un neoloxismo creado a finais dos anos 90 dende o galeguismo lingüístico e promovido despois dende a Academia da Llingua Asturiana, nun afán por distanciarse da memoria común e afirmar unha especie de lingua autónoma entre o galego e o asturiano.

 

luns, 17 de xaneiro de 2022

A Carta Europea de Linguas Rexionais e Minoritarias




 por Henrique Monteagudo na Tribuna da RAG:

A Carta Europea de Linguas Rexionais e Minoritarias (CELRM) é un código para a protección das comunidades minorizadas promovido polo Consello de Europa (CE). Este organismo, do que forman parte a práctica totalidade dos estados europeos, ten como obxectivo promover a democracia, os dereitos humanos e a identidade cultural europea. A Carta foi asinada e ratificada pola maior parte dos membros do CE e ten carácter de tratado internacional, polo que a súa ratificación debe ser aprobada polo Parlamento de cada Estado, adquirindo así carácter de lei, cun rango xurídico superior á lexislación ordinaria do propio Estado. A CELRM contempla uns compromisos de carácter xenérico sobre o recoñecemento das linguas e o respecto dos dereitos das e dos seus falantes, e outros máis concretos no ensino, as administracións e os servizos públicos, os medios de comunicación, as actividades culturais e a vida económica e social. Todos os estados signatarios se obrigan a aplicar os compromisos xerais, mentres que os concretos están graduados por niveis, do mínimo ao máximo e, no momento da ratificación, os estados deciden cales asumen e a que nivel, ademais das linguas a que se aplica a Carta.

 

sábado, 15 de xaneiro de 2022

Les llingües minorizaes y Eurovisión

 

Neste vídeo Damián Barreiro dá mostras dunha enorme erudición no tema das linguas en Eurovisión. Nesta excelente confefrencia podémonos enterar de que nalgún momento da súa historia, o hebreo, o irlandés, o catalán, o serbio, o portugués, o romanche, o corso, o u obretón, Alén diso Damián relátanos moitas máis curiosidades, como cando Lucía Pérez, despois da súa actuación saudou ao público en galego.

xoves, 13 de xaneiro de 2022

Alingua

 

 
Alingua (Asociación de Entidades Locais pola Lingua Galega) é unha asociación de entidades locais que nace co obxectivo de desenvolver proxectos conxuntos no ámbito da normalización do idioma
Divulgan as súas accións desde contas de Instagram e Facebook

martes, 11 de xaneiro de 2022

Wordle en galego

Moitos recoñecerán a seguite imaxe. Corresponde a un xogo que se fixo viral nos últimos tempos, o Wordle

⬜⬜⬜⬜⬜

⬜⬜⬜⬜🟩

🟩⬜⬜⬜🟩

🟩🟩🟩⬜🟩

🟩🟩🟩🟩🟩

Foi creado por Josh Wardle, un enxeñeiro norteamericano que o creou para a súa parella, moi afeccionada aos xogos de palabras. Trátase de adiviñar unha palabra de cinco letras en, como moito, 6 pasos. O xogo só admite como palabras válidas aquelas do seu dicionario asociado. Hai que escribir unha palabra. Se acertamos coa letra e a posición, marcará a letra en verde. Se a palabra ten a letra pero está noutra posición, marcarase en amarelo e se a letra non forma parte da palabra a adiviñar, aparecerá en gris. No exemplo colocado aquí non aparecen marcas en amarelo porque cada vez que se acertou unha letra, colocouse na posición que ocupa na palabra.

Se traio por aquí esta novidade é porque hai un #WordleGalego. Podes probar a xogar aquí.

Por certo, esta iniciativa debémoslla a Abraham Martínez Gracia


xoves, 6 de xaneiro de 2022

Doce anos e un día

Con esta xa son doce as veces que coloco o camelo neste blogue. Isto faime lembrar o momento do inicio desta aventura virtual. Daquela enxergábanse malos tempos para a lingua galega; ese foi o motivo polo que naceu esta Carta Xeométrica. Despois pensei e abandonalo en moitas ocasións. Se non o fixen foi porque dalgunha maneira sentía que era necesario manter esta luz acesa fronte á escuridade da política lingüística que nos rodea.

Hoxe chego cunha impresión distinta. Eu, que de natural son pesimista, estou albiscando que a baixada aos infernos da normalización xa chegou ao seu punto máis baixo e que un futuro máis prometedor non está lonxe. Sinto que o final deste blogue non está lonxe. Ogallá.