As carreiras pola lingua

por Enrique Rabuñal, no Xornal:

Entre o 2 e o 13 de maio e baixo o lema “Galego: a forza do noso amor” celebraranse polo país adiante as carreiras pola lingua. Ese lema tan acaído como novoneiriano animará o Correlingua 2011 e aniñará no corazón e na memoria de case 50.000 rapaces e rapazas en representación duns 400 centros educativos. Desde hai dez anos a AS-PG, a MNL, todas as deputacións agás a de Pontevedra, entre outros os concellos de Vigo, Pontevedra, Ourense e Lugo así como a CIGenchen de ledicia xuvenil e de esperanza activa a defensa da lingua galega.

Para que a lingua teña porvir non só fan falta no parlamento políticos que lexislen na dirección correcta senón tamén mozos e mozas que vivan a lingua como parte irrenunciábel da súa identidade. Trátase de reforzar a idea de que Galiza só será sen a mutilación que significaría a renuncia ao que nos permite ser: a lingua de noso. O Correlingua non sería posíbel sen a entrega entusiasta de moitos docentes que animan e acompañan ao seu alumnado e que inoculan neles a relevancia do idioma do que algúns foron desposuídos pero a lingua como casa común dos galegos sempre espera por todos e sempre acolle a todos.

Fronte ás políticas do goberno amplamente contestadas no parlamento e na sociedade, fronte ás decisións erráticas e antigalegas da actual maioría no Hórreo, hai un país en marcha, o país do que era habitante Lois Pereiro, o país que aturou circunstancias históricas e políticas moi adversas pero que non renunciou –nunca poderá facelo– a seguir pintando as cores do arco da vella en galego.

A cultura en xeral e a defensa da lingua en particular son cousas serias pero divertidas que nos fan felices. Por iso os nosos mozos e mozas escriben, fan banda deseñada, vídeos, canción e música, dánlle ao Galeoke, ocupan as rúas en son de paz e celebran a vella lingua de noso. Eses mozos queren vivir en galego, sen prexuízos, sen ter nada en contra doutras linguas irmás. Nas súas carreiras, na súa mocidade, na súa ilusión circula o mellor de nós, a forza dun amor que peta na nosa conciencia e que, definitivamente, non pode ser inútil.

O veto a Francisco Pillado

por Henrique Rabuñal, escritor, no Xornal:

Son unha das persoas que viviu desde os seus inicios as actividades do Premio de Narrativa Breve de Repsol cando Marisol López era Secretaria Xeral de Política Lingüística. Mesmo participei en representación da AELG no xurado que premiou Así nacen as baleas de Anxos Sumai. Por outro lado, creo coñecer o alto significado da figura de Francisco Pillado Maior no último medio século de historia galega, en particular nos universos da edición e do teatro, nos que ocupa, segundo recoñecen colegas seus, un lugar moi sobranceiro. Entre moitos outros, os libros No Pazo de Laiovento e No país da irmandade permitiranlle a calquera interesado afondar no seu pensamento e na súa biografía. Por non falarmos da súa biblioteca e arquivo cedidos á UDC, onde existe unha prestixiosa colección bibliográfica que leva o seu nome.

Todos os méritos que concorren na figura de Pillado Maior contrastan cos deméritos dun goberno que fixo bandeira da súa acción política os ataques á nosa lingua, cerne da nosa cultura, das que o propio Pillado é un emblema. Resultaría desolador por un lado pero significativo por outro que as presións do goberno galego supuxesen a eliminación de Pillado na organización do premio de narrativa cando era o seu coordinador, a súa alma mater e a garantía da súa proxección implicando a entidades como a RAG, a AGE e a propia AELG. A Fundación Repsol debería ter capacidade suficiente para non consentir aquelas presións e agardamos das entidades colaboradoras, tamén de Galaxia, que non sexan cómplices deste acto de castigo á discrepancia. Francisco Pillado actuou guiado polo seu desexo de marcar distancias cos que perpetran a respecto do galego unha política regresiva coa que moitos discrepamos. Ao goberno do PPveríaselle a vontade democrática nun tema, o cultural, no que ademais de cabermos todos nunca poden sobrar os mellores. E os mellores non teñen por norma seguir os ditados e as conveniencias dos gobernos de quenda.

A noticia do veto a Francisco Pillado concitou moitas adhesións ao seu xesto polo país adiante. Eu súmome a elas na esperanza dalgún tipo de rectificación que salve o honor das entidades convocantes e colaboradoras dun premio que facía un notábel servizo ás nosas letras e á nosa cultura.

Lingua e goberno na Galiza de Núñez Feijóo

por Henrique Rabuñal, escritor, no Xornal de Galicia

A política galega divídese nestes momentos a partes iguais entre a materia e a alma, o euro e a identidade, a aplicación da lei de caixas e o conflito lingüístico. Téndomos verdadeiro sentido de país e séndomos minimamente patriotas as dúas cuestións acharían unha solución para este tempo histórico de reorganización das entidades financeiras e para algún día actualizar a Lei de Normalización Lingüística que como tantas cousas ficou inservíbel para moitos problemas e necesidades aparecidos desde 1983.
O presidente Núñez Feijóo chegou ao goberno adobado por unha mentira que é ao tempo unha temeridade: a incríbel imposición do galego que ao parecer padecía o país. Esa idea foi alimentada polo fundamentalismo lingüístico antigalego que contou coa colaboración de importantes figuras do Partido Popular galego e o eco mediático de empresas que crean opinión. A ameaza dunha nova política lingüística sustentada naquela impostura e na lamentábel alteración da realidade idiomática do país acelerou a elaboración dunhas Bases que han regular as linguas no ensino non universitario e que foron contestadas por numerosas instancias académicas, pedagóxicas, políticas, sindicais e sociais (Queremos galego). Esas bases contaron tamén coa crítica moi ben fundamentada da Real Academia Galega e da moi serodia do Consello da Cultura Galega. A RAG deixou claro na súa análise que as Bases son un erro pedagóxico, xurídico, social e político e fixo un chamamento para retomar o consenso partindo do Plan Xeral que en materia de lingua galega aprobaran as forzas políticas parlamentares en 2004.
Núñez Feijóo e o seu goberno van camiño de se converteren en pioneiros na ruptura dos consensos nesta materia fulcral e en sementadores dunha política de regresión no atinente aos usos do galego que non ten precedentes desde a aprobación da Lei de Normalización Lingüística. Aqueles consensos, digámolo dunha vez, non satisfacían as demandas dos sectores máis galeguistas pero eran un pacto que nos podía permitir algúns avances e gañar tempo de cara a tomar medidas máis eficaces no difícil camiño da normalización lingüística.
O grave desta situación é que o goberno de Núñez Feijóo non parece disposto a rectificar na liña do demandado pola plataforma Queremos galego e do expresado pola masiva participación na folga docente no ensino non universitario e a manifestación no Obradoiro. No seu goberno instalouse a idea e a práctica dun compromiso mínimo co uso do galego, hai pouco escoitamos ao Presidente en Lisboa falar en español perante un grupo de empresarios e tamén recentemente o propio parlamento fixo un chamamento para que os cargos da administración galega (comezando polos conselleiros) e os propios deputados usasen máis o noso idioma, constatación do seu cativo uso.
Hai poucos días, na recepción do seu terceiro premio Goya, o actor chairego Luís Tosar deunos unha lección a todos usando o galego e dignificándoo tamén diante do propio presidente da Xunta a quen imaxinamos ruborizado por ter que ser un cómico do país e con conciencia de país quen faga o que nin el nin o seu Conselleiro de Cultura fan desatendendo así o que para nós son claros mandamentos das altas maxistraturas que ocupan e polas que ademais cobran.
Esta deserción involucionista do goberno de Núñez Feijóo ten un aspecto positivo: serviu para pór de manifesto a enerxía que este pais fabrica e que pode pór ao servizo da súa lingua en clave de uso efectivo, defensa e dignificación. E mentres esta nazón de bons e xenerosos sexa quen de seguir instalada na cerna da nosa sociedade, os proxectos linguicidas do PP fracasarán.
É para nós moi evidente que hai que pedir a dimisión dos responsábeis políticos que meteron o zoco de maneira intolerábel neste asunto e sobre todo recobrar o sentido da realidade, teimuda coma sempre. Sermos conscientes das dificultades que o galego segue a ter e da débeda que teñen con el, co noso idioma propio, xa non só os que o usamos habitualmente senón tamén os que non o usan ou o usan pouco e que teñen agora ocasión que lles vén como anel ao dedo para resarcirse. É o momento. Tamén quereríamos que o PP pagase algún día en forma de votos este desaire ao país, esta ofensa intolerábel ao seu primeiro sinal de identidade e que o escano que lle permite gobernar por maioría absoluta no Hórreo pase a aqueles que non toleran nin consenten o desaire e a ofensa.